Instrumenty zarządzania przemysłem w pierwszych 10 latach transformacji gospodarczej w Polsce (1989–1999)
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.334.4Słowa kluczowe:
instrumenty polityki przemysłowej, polityka przemysłowa, przemysł, transformacja gospodarczaAbstrakt
Artykuł ma na celu ocenę skuteczności instrumentów polityki gospodarczej i przemysłowej w trakcie restrukturyzacji polskiego przemysłu w pierwszych 10 latach transformacji. Pierwsza część zawiera wykaz wybranych zdarzeń i zjawisk, które powodowały konieczność stosowania tych instrumentów.
W drugiej części artykułu autor dokonał krótkiego opisu stosowanych wówczas instrumentów, takich jak:
ceny, podatki, taryfy celne i rozwiązania pozataryfowe, postępowania ugodowe i sądowe z wierzycielami, programy restrukturyzacyjne rządowe i branżowe, instytucje wspierające restrukturyzację, finansowanie prac badawczych, dotacje, ulgi, poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa, inwestycje rządowe, ochrona rynku przed importem, transakcje offsetowe. Autor postawił hipotezę, że niewielka skuteczność instrumentów polityki gospodarczej i przemysłowej była jedną z przyczyn upadłości dużej części polskiego przemysłu w latach 1989-1999.
Trzecia część artykułu to prezentacja wyników badań empirycznych w postaci sondażu eksperckiego na temat ich skuteczności, wykonanych pod koniec 2018 roku. Podstawowy wniosek z przeprowadzonych badań potwierdza postawioną hipotezę i nie jest optymistyczny. Mimo dużej liczby istniejących wówczas instrumentów polityki gospodarczej i przemysłowej ich skuteczność była niewielka, brakowało również kilku ważnych instrumentów, które mogły pozytywnie wpłynąć na zmiany i ich skutki w polskim przemyśle w pierwszych latach transformacji.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Czapliński, P. (2000). Przemysł drzewny na Pomorzu Środkowym w procesie przeobrażeń gospodarczych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 1, 67–76.
Gierańczyk, W. (2000). Wpływ transformacji ustrojowej na zmiany strukturalne w przemyśle województwa toruńskiego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 1, 77–88.
Gierańczyk, W. (2003). Wybrane aspekty konkurencyjności polskiego przemysłu w dobie globalnych wyzwań rozwoju. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 6, 77–86.
Gilejko, L. (2009). Polska transformacja – Próba bilansu i nowa perspektywa. Res Humana, 3, 17–21.
Górka, K. (1994). Kształtowanie nowej polityki przemysłowej w Polsce. Zeszyty Naukowe. Akademia Ekonomiczna w Krakowie, 438, 11–25.
Jarmołowicz, W., Szarzec, K. (red.) (2011). Liberalne przesłanki polskiej transformacji gospodarczej. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Jaworska, M. (1993). Restrukturyzacja a polityka przemysłowa. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 662, 39–43.
Jaworski, J. (2006). Offset jako czynnik rozwoju przemysłu. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 8, 179–191.
Kaleta, A. (1993). Polityka przemysłowa w okresie transformacji systemu. Ekonomista 4, 477–485.
Kieżun, W. (2012). Patologia transformacji. Warszawa: Poltext.
Klimek, D. (2014). Transakcje offsetowe jako instrument polityki ekonomicznej. Polityka Ekonomiczna. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 348, 134–144.
Klimek, D. (2016). Przemysł obronny w warunkach globalizacji. International Business and Global Economy, 35(2), 444–453.
Klimek, D. (2018a). Specjalne strefy ekonomiczne – nowe otwarcie? Rynek Pracy, 2(165), 44–57.
Klimek, D. (2018b). Structural Changes in the Polish Arms Industry. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 32(3), 144–156.
Klimek, D. (2018c). Zarządzanie przemysłem zbrojeniowym w warunkach ograniczonej konkurencji. Przedsiębiorczość i zarządzanie, 29(2), 355–363.
Kołodko, G. (1999). Od szoku do terapii. Ekonomia i polityka transformacji. Warszawa: Poltext, 102–104.
Kołodko, G. (2007). Sukces na dwie trzecie. Polska transformacja ustrojowa i lekcje na przyszłość. Ekonomista, 6, 1–31.
Kowalik, T. (2007). Polska transformacja a nurty liberalne. Ekonomista, 6, 781.
Kozarowicz, H. (1992). W kierunku polityki przemysłowej. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 627, 71–78.
Kozarowicz, H. (1994). Założenia polityki przemysłowej – kryteria. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 689, 147–152.
Lipowski, A. (1993). Podejście do przemian strukturalnych w okresie transformacji. Raporty. Instytut Rozwoju i Studiów Strategicznych, 10, 93–118.
Łukawer, E. (1994). Niektóre aspekty polityki gospodarczej w okresie transformacji. Prace Komisji Nauk Ekonomicznych – Polska Akademia Nauk, 18, 7–26.
Misztal, S. (2000). Regionalne efekty procesu prywatyzacji przemysłu w Polsce w latach 1989–1995. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 1, 13–21.
Modzelewski, K. (2004). Piętnaście lat po. Bilans III RP. Polityka, 23(78).
Paszcza, H. (2010). Procesy restrukturyzacyjne w polskim górnictwie węgla kamiennego w aspekcie zrealizowanych przemian i zmiany bazy zasobowej. Górnictwo i Geoinżynieria, 34(3), 63–82.
Płowiec, U. (2004). Niektóre problemy rozwoju Polski w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej. Ekonomista, 2, 149–172.
Poznański, K.Z. (2001a). Obłęd reform. Wyprzedaż Polski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Poznański, K. (2001b). Wielki przekręt. Klęska polskich reform. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze i Literackie.
Rachwał, T. (2001). Funkcjonowanie Krakowskich Zakładów Elektronicznych „Telpod” w świetle przemian w polskim przemyśle elektronicznym. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 1, 167–180.
Rachwał, T. (2002). Proces restrukturyzacji przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce Południowo-Wschodniej (na wybranych przykładach). Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 4, 79–88.
Rachwał, T. (2010). Struktura przestrzenna i działowa przemysłu Polski na tle Unii Europejskiej w dwudziestolecie rozpoczęcia procesów transformacji systemowej. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 16, 105–124.
Rochnowski, H. (2000). Niektóre kierunki, cele i uwarunkowania przemysłu Polski w okresie transformacji. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 1, 45–53.
Rosati, D.K. (1998). Polska droga do rynku. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Rydz, E., Barańska, P. (2000). Wybrane problemy przemysłu mleczarskiego województwa słupskiego w latach 1990–1996. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 1, 55–66.
Sadowski, Z. (2007). Od sporu o transformację do strategii rozwoju. Ekonomista, 6, 771–780.
Wilczyński, W. (2007). Dylematy polityki ustrojowej po 18 latach polskiej transformacji. Ekonomista, 6, 757–770.
Woźniak, M. (2008). Jak obecnie widzą polską transformację i jej przyszłość ekonomiści z najwyższej półki? Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe, 6, 233–247.
Zagóra-Jonszta, U. (2017). Polscy ekonomiści o przebiegu i skutkach transformacji. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 316, 208–219.
Zioło, Z. (2000). Problemy integracji międzynarodowej przemysłu w procesie zmian systemu gospodarowania. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 1, 1–9.
Żabińska, J. (1993). Miejsce i rola funkcji redystrybucyjnej państwa w gospodarce rynkowej. Zeszyt Naukowy. Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, 126, 65–77.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
