Problematyka pracy w badaniach z zakresu turystyki w Polsce w XXI wieku: ewolucja nurtów, paradygmatów i podejść
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.323.17Słowa kluczowe:
eksploracyjna analiza tekstu, paradygmat, praca, rynek pracy, studia literatury, turystykaAbstrakt
Artykuł prezentuje efekty przeglądu publikacji z zakresu turystyki i rekreacji, które ukazały się w Polsce w latach 2000-2017 i były poświęcone szeroko pojętej problematyce rynku pracy w gospodarce turystycznej. Badaniami objęto tylko opracowania zamieszczone w czasopismach specjalistycznych, monografie, rozdziały w monografiach oraz tematyczny raport ministerialny. Celem studiów literatury było ustalenie ewolucji nurtów tematycznych oraz przyjmowanych w nich paradygmatów i orientacji badawczych. Prowadzono je z dwóch perspektyw, czyli jako klasyczną analizę tekstu oraz analizę eksploracyjną z zastosowaniem programu Statisica Data Miner. Badania dowiodły, że problematyka ta cieszyła się niewielkim, ale rosnącym zainteresowaniem specjalistów z zakresu turystyki i rekreacji, a podejmowana przez nich tematyka pozostawała w ścisłej zależności z przemianami zachodzącymi na rynku pracy. Ewoluowała ona od zagadnień dotyczących znaczenia turystyki w stymulowaniu popytu na pracę oraz wielkości i struktury zapotrzebowania na specjalistów w tej branży do badań skoncentrowanych na roli pracownika w efektywnym funkcjonowaniu przedsiębiorstw turystycznych. Zmiany w nurtach badawczych skutkowały zastępowaniem dominującego na początku XXI wieku paradygmatu pozytywistycznego oraz ilościowych, strukturalno-funkcjonalnych i ekonomiczno-przestrzennych ujęć analizowanych zagadnień na paradygmat interpertatywny i ujęcia humanistyczne, behawioralne, socjologiczne oraz interdyscyplinarne.Downloads
Metrics
Bibliografia
Alejziak, B. (2005). Analiza ofert pracy oraz poszukiwanych kwalifikacji w sektorze usług turystycznych.
Folia Turistica, 16.
Alejziak, B. (2007) (2018, 5 maja). Monitoring potrzeb na rynku pracy w usługach turystycznych i okołoturystycznych, zlecenie Biura ds. Turystyki Urzędu Miasta Krakowa. Pozyskano z www.bip.krakow.pl/zalacznik.php?zal_id=16964 272 Danuta Piróg Alejziak, B. (2014). Kwalifikacje i kompetencje pracowników turystyki. Próba diagnozy turystycznego rynku pracy. Folia Turistica, 32, 117–144.
Alejziak, B. (2017). Potencjał zawodowy studentów kierunku „Turystyka i Rekreacja” na progu wejścia na rynek pracy. Wybrane aspekty. Folia Turistica, 43, 1–23.
Baum, T., Hearns, N., Devine, F. (2007). Place, people and interpretation: Issues of migrant labor and tourism imagery in Ireland. Tourism and Recreation Research, 32(3), 39–48.
Bednarska, M. (2012). Cechy rynku pracy w turystyce jako bariery rozwoju gospodarki turystycznej.
W: M. Bednarska, G. Gołembski (red.). Współczesne wyzwania dla gospodarki turystycznej.
Zeszyty Naukowe UE w Poznaniu, 225, 47–60.
Bednarska, M. (2013). Kierunek kształcenia a planowana kariera zawodowa – studium empiryczne kierunków związanych z turystyką. E-mentor, 4(51), 23–26.
Bednarska, M. (2014). Kariera zawodowa w hotelarstwie w opinii studentów – implikacje dla współpracy praktyki gospodarczej z systemem edukacji. Studia Oeconomica Posnaniensia, 2(1), 152–167.
Bednarska, M. (2015). Samozatrudnienie w turystyce jako źródło satysfakcji zawodowej. Folia Turistica, 35, 11–24.
Bednarska, M., Grobelna, A. (2017). Zmiana pokoleniowa na rynku pracy w turystyce. Studia Oeconomica Posnaniensia, 5(4), 104–125.
Bednarska. M., Olszewski, M. (2012). Oczekiwania studentów wobec pracodawców – implikacje dla przedsiębiorstw turystycznych. W: M. Bednarska, G. Gołembski (red.). Współczesne wyzwania dla gospodarki turystycznej. Zeszyty Naukowe UE w Poznaniu, 225, 61–74.
Bednarska, M., Olszewski, M. (2014). Pokolenie Y na turystycznym rynku pracy. W: B. Krakowiak, J. Latosińska (red.). Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość turystyki: warsztaty z geografii turyzmu. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 279–291.
Bednarska, M., Olszewski, M. (2015). Zasoby ludzkie w turystyce jako podmiot badań – aspekty metodyczne. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 379, 366–374.
Bednarska, M., Szutowski, D. (2013). Warunki zatrudnienia w turystyce w świetle Europejskiego badania warunków pracy. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Handlu i Usług w Poznaniu, 27, 217–230.
Borne-Januła, H. (2012). Ocena przygotowania zawodowego absolwentów szkół i uczelni kształcących kadry dla gospodarki turystycznej przez pracodawców. Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, 10(2), 41–50.
Borne-Januła, H., Banasik, W. (2012). Losy zawodowe absolwentów szkół wyższych kształcących kadry dla sektora turystycznego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 86(107), 447–457.
Bosiacki, S. (2005). Ekonomiczne problemy turystyki jako przedmiot badań naukowych w Polsce. W: R. Winiarski, W. Alejziak (red.). Turystyka w badaniach naukowych. Kraków–Rzeszów: Wydawnictwo AWF Kraków, 198–202.
Bukowska, A. (2017). Rynek pracy pilotów i animatorów czasu wolnego. Ocena programów i organizacji szkoleń animatorów przez uczestników kursów. W: K. Borodako (red.). Współczesne oblicza turystyki. Kraków: Proksenia, 430–439.
Burchart, R., Łojko, M. (2011). Turystyka jako czynnik rozwoju wiejskiego rynku pracy i przedsiębiorczości na Warmii i Mazurach. Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, 7(1), 103–113.
Butowski, L. (2011). Turystyka jako dyscyplina nauki (artykuł dyskusyjny). Turyzm, 21(1–2), 17–24.
Czakon, W. (2011). Metodyka systematycznego przeglądu literatury. Przegląd Organizacji, 3, 57–61.
Denek, K. (2013). Uniwersytet. Między tradycją a wyzwaniami współczesności i przyszłości. Edukacja Humanistyczna, 1(28), 7–21.
Długosz, Z. (2009). Wybrana bibliografia piśmiennictwa turystycznego (2000–2008). Kraków: Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Oficyna Wydawnicza AFM.
Gładysz, A. (2016), Przegląd zastosowań analizy text miningowej. Autobusy, 12, 1742–1746.
Gołembski, G. (2003). Turystyka jako czynnik integrujący badania naukowe. W: G. Gołembski (red.). Kierunki rozwoju badań naukowych w turystyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 11–22.
Grobelna, A., (2016). Doświadczenie pracy i jego znaczenie dla kształtowania postaw przyszłych kadr obsługi ruchu turystycznego. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 2(34), 243–239.
Jakubowska, M., Bosiacki, S. (2015). Rynek usług turystycznych a rynek pracy w Polsce – ujęcie wielowymiarowe. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 1(29), 31–55.
Janta, H, Brown, L., Lugosi, P., Ladkin, A. (2011). Migrant relationships and tourism employment. Annals of Tourism Research, 38(4), 1322–1343. DOI: 10.1016/j.annals.2011.03.004
Janta, H., Ladkin, A. (2009). Polish migrant labour in the hospitality workforce: Implications for recruitment and retention. Tourism, Culture and Communication, 9, 5–15. DOI: 10.3727/109830409787556693
Kachniewska, M, Para, A. (2014). Pokolenie Y na turystycznym rynku pracy: fakty, mity i wyzwania. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 45, 153–166.
Kapera, A., (2017). Motywy wyboru i oczekiwania studentów z Ukrainy wobec kształcenia na kierunkach związanych z turystyką. Turyzm, 27(1), 19–23.
Kruczek, Z. (2003). Losy zawodowe magistrów turystyki absolwentów AWF w Krakowie. Folia Turistica, 14, 43–55.
Ladkin, A. (2011). Exploring tourism labor. Annals of Tourism Research, 38(3), 1135–1155. DOI: doi:10.1016/j.annals.2011.03.010
MNiSW (2016) (2018, 5 maja). Informacja o wynikach rekrutacji na studia na rok akademicki 2015/2016 w uczelniach nadzorowanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Pozyskano z https://www.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2015_12/27a9652393f0ad67aa93f16b04dd9127.pdf
MNiSW (2017) (2018, 5 maja). Informacja o wynikach rekrutacji na studia na rok akademicki 2016/2017 w uczelniach nadzorowanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Pozyskano z http://www.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2016_11/68bc683c96 461a715b92dc- 81cbf5125f.pdf
MNiSW (2018) (2018, 5 maja).Informacja o wynikach rekrutacji na studia na rok akademicki 2017/2018 w uczelniach nadzorowanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Pozyskano z https://www.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2017_11/10fdb695fecb35d87dee66 29b9a63003.pdf
MSiT (2014) (2018, 5 maja). Losy absolwentów szkół i uczelni kształcących kadry dla turystyki. Raport z badań. Warszawa: Ministerstwo Sportu i Turystyki. Pozyskano z https://www.gov.pl/documents/ 292437/436728/Badanie+los%C3%B3w+absolwent%C3%B3w+2014.pdf/4771 aa91-7d29-5dde-828b-5b013d4ca0dc
Piróg, D. (2015a). Problematyka pracy w badaniach z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej w Polsce i w krajach anglosaskich. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 29(4), 126–142
Piróg, D. (2015b). Przechodzenie absolwentów studiów geograficznych na rynek pracy. Proces, czynniki, predykcja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Seweryn, R. (2015). Wkład turystyki w tworzenie miejsc pracy w Polsce na tle wybranych krajów Unii Europejskiej po 1989 roku. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 41(1), 390–399.
Szark-Eckardt, M., Augustyńska, B., Łubkowska, W., Nowak, M.A. (2017). Motywy wyboru studiów, satysfakcja z nich oraz plany zawodowe studentów turystyki i rekreacji Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Ekonomiczne Problemy Turystyki, 1(37), 101–111.
Szivas, E., Riley, M., Airey, D. (2003). Labour mobility into tourism. Attraction and satisfaction. Annals of Tourism Research, 30, 64–76.
Tokarz-Kocik, A. (2016). Kształcenia kadr dla potrzeb obsługi ruchu turystycznego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 2(34), 377–385.
Wartecka-Ważyńska, A. (2012). Kompetencje zawodowe absolwentów na kierunku turystyka i rekreacja Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu na rynku pracy. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Ekonomiczne Problemy Turystyki, 1(25), 231–248.
Wyzuj, M. (2006). Wpływ turystyki na rynek pracy w Polsce. W: A. Nowakowska, M. Przydział (red.). Turystyka w badaniach naukowych. Prace ekonomiczne. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania, 475–486.
Ziółkowski, R. (2013). Analiza potrzeb zatrudnienia w sektorze turystycznym w regionie Polski Północno-Wschodniej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 4(24), 159–175.
Danuta Piróg Zwierzchowski, D. (2016). Text mining i narzędzia eksploracji tekstu. W: K. Śmiatacz (red.). Zastosowanie narzędzi IT w badaniu opinii usługobiorców na przykładzie służby zdrowia. Bydgoszcz: Wydawnictwa Uczelniane Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego, 34–48.
Żulicki, R. (2017). Zatrudnienie absolwentów turystyki i rekreacji Uniwersytetu Łódzkiego. Analiza socjologiczna wyników badań sondażowych. Turyzm, 27(1), 71–81.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
