Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju nanotechnologii w Europie

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie przestrzennego zróżnicowania rozwoju nanotechnologii w Europie. Analizę rozwoju nanotechnologii przeprowadzono na poziomie krajowym, wykorzystując dane obrazujące liczbę patentów nanotechnologicznych, liczbę i strukturę firm nanotechnologicznych, liczbę konferencji o tematyce nanotechnologicznej oraz liczbę publikacji nanotechnologicznych. W artykule oparto się na analizie statystycznej danych liczbowych pozyskanych w wyniku kwerend przeprowadzonych na portalach internetowych: Cientifica Plc, Biotechgate, Nanoforum, Nanowerk, Nanotechnology Now, Web of Science i PubMed oraz danych publikowanych przez OECD i Eurostat. Nanotechnologia zaliczana jest do jednego z głównych działów aktywności sektora nauki, technologii i innowacji i jawi się współcześnie jako technologia przyszłości. Na całym świecie panuje przekonanie o rewolucyjnym potencjale nanotechnologii. W latach 2001-2014 ponad 60 krajów podjęło finansowanie inicjatyw z dziedziny nanotechnologii. Są to zarówno rozwinięte przemysłowo kraje Europy Zachodniej, Japonia, Kanada czy Australia, jak i wschodzące rynki Rosji, Chin, Brazylii i Indii, jak i kraje rozwijające się, np. Nepal i Pakistan. Według liczby zgłoszeń patentowych z nanotechnologii na świecie dominują kraje rozwinięte: USA, Japonia i Niemcy. W latach 90. XX wieku nastąpił wyraźny wzrost liczby patentów nanotechnologicznych. W przestrzeni europejskiej pod względem liczby patentów nanotechnologicznych dominują Niemcy oraz Francja i Wielka Brytania. Jeśli rozpatrujemy liczbę ogółu instytucji nanotechnologicznych, to wyróżniają się w Europie dwa kraje: Niemcy i Wielka Brytania. W Niemczech przeważają instytucje działające w relacji B2B, podczas gdy w Wielkiej Brytanii są to instytucje badawcze non profit. Analizując liczbę patentów i firm nanotechnologicznych oraz liczbę publikacji i konferencji, należy stwierdzić, że rozwój nanotechnologii w Europie jest bardzo zróżnicowany. Sektor ten rozwija się głównie w krajach rozwiniętych gospodarczo. Europejskim liderem nanotechnologicznym są Niemcy. Innymi państwami z wysokim poziomem rozwoju nanotechnologii są: Wielka Brytania, Francja, Szwajcaria, Szwecja, Holandia i Hiszpania. Rozwój nanotechnologii stymulowany jest głównie przez publiczne instytucje badawcze, jednakże komercjalizacja badań następuje dzięki udziałowi firm prywatnych.