Ocena usług turystycznych w Krakowie w świetle badań sondażowych prowadzonych w latach 2010–2020
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.354.8Słowa kluczowe:
Kraków, miasto dziedzictwa kulturowego, turystyka, usługi turystyczneAbstrakt
Przedmiotem opracowania są usługi świadczone turystom w Krakowie, mieście historycznym o bogatym dziedzictwie kulturowym, postrzeganym jako najbardziej rozpoznawalna polska destynacja turystyczna. Celem pracy jest ocena usług świadczonych turystom w Krakowie. Ocena ta została sporządzona na podstawie prowadzonych przez Małopolską Organizację Turystyczną badań ruchu turystycznego w Krakowie w latach 2010-2020. Przy realizacji postawionego celu przeprowadzono analizę ankiet na próbie 26 298 wyselekcjonowanych z bazy danych Małopolskiej Organizacji Turystycznej. Wyniki badań pozwalają stwierdzić, że poziom i zakres świadczonych usług zaspokaja potrzeby turystów i jest oceniany pozytywnie. Badania nie wykazały negatywnego wpływu wzrastającego w ciągu dekady ruchu turystycznego na poziom świadczonych usług. Najwyższą ocenę (4,52) w całym analizowanym okresie uzyskała atmosfera miasta, która wraz z życzliwością i gościnnością składa się na niepowtarzalną cechę zwaną genius loci. Wysoką pozycję w ocenach zyskały również usługi gastronomiczne; średnia ocena wynosi 4,29. Mocny punkt oferty turystycznej miasta stanowi baza noclegowa. Wysoko oceniono także usługi w zakresie rozrywki, informacji turystycznej oraz dostępności komunikacyjnej i komunikacji wewnętrznej. Ponadto stwierdzono, że zainteresowania zabytkami miasta i wizyty w ramach wypoczynku stanowią niezmiennie dominujący cel przyjazdu do Krakowa. Istotnym motywem pobytu turystów w mieście były też odwiedziny krewnych i znajomych. Badania ruchu turystycznego w Krakowie, prowadzone od 2003 roku, będą kontynuowane w kolejnych latach, dostarczając istotnych informacji niezbędnych do formowania polityki zrównoważonego rozwoju turystyki w Krakowie.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Ashworth, G.J. (1989). Urban Tourism. An Imbalance in Attention. W: C.P. Cooper (red.), Progress in Tourism. Recreation and Hospitality Management. London: Belhaven.
Ashworth, G., Page, S.J. (2011). Urban tourism research. Recent progress and current paradoxes. Tourism Management, 32, 1–15. doi: 10.1016/j.tourman.2010.02.002
Atkinson, R., Bridge, G. (2005). Gentrification in a Global Context. London: Routledge. doi: https://doi. org/10.4324/9780203392089
Borkowski, K., Grabiński, T., Seweryn, R., Wilkońska, A., Mazanek, L., Grabińska, E. (2016). Ruch turystyczny w Krakowie w 2016 roku. Badania monitoringowe 2003–2016. Kraków: Małopolska Organizacja Turystyczna.
Borkowski, K. (2019). Triangulacja subiektywnych odczuć osób wypoczywających w Krakowie w aspekcie poczucia bezpieczeństwa osobistego podczas rekreacyjnego pobytu w destynacji. Kraków: MOT. Pozyskano z http://www.mot.krakow.pl/badanie-ruchu-turystycznego (11.06.2019).
Borkowski, K. (2020). Ruch turystyczny w Krakowie w 2020 r. Pozyskano z https://www.bip.krakow.pl/zalaczniki/dokumenty/n/293063/karta
Colomb, C., Novy, J. (red.). (2017). Protest and Resistance in the Tourist City. London: Routledge. doi: https://doi.org/10.4324/9781315719306
Edwards, D., Griffin, T., Hayllar, B. (2008). Urban tourism research. Developing an agenda. Annals of Tourism Research, 35(4), 1032–1052. doi: https://doi.org/10.1016/j.annals.2008.09.002
Fainstein, S.S., Judd, D.R. (1999). Cities as places to play. W: D.R. Judd, S.S. Fainstein (red.), The Tourist City. New Haven; Londyn: Yale University Press, 261–272.
Fedyk, W., Sołtysik, M., Olearnik, J., Barwicka, K., Mucha, A. (2020). How Overtourism Threatens Large Urban Areas. A Case Study of the City of Wrocław, Poland. Sustainability, 12(5), 1783. doi: http://doi.org/10.3390/su12051783
Gaworecki, W. (2007). Turystyka. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
IPK International. (2016). ITB World Travel Trends Report 2016/2017. ITB Berlin. Pozyskano z https://www.itb-berlin.de/media/itb/itb_dl_all/itb_presse_all/World_Travel_Trends_Report _2016_2017.pdf (dostęp: 30.06.2021).
Kotler, Ph. (2005). Marketing Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Kowalczyk-Anioł, J., Zmyślony, P. (2017). Turystyka miejska jako źródło protestów społecznych: przykłady Wenecji i Barcelony. Turystyka Kulturowa, 2.
Kowalczyk-Anioł, J. (2018). Koncepcja gentryfikacji turystycznej i jej współczesne rozumienie. Prace Geograficzne. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, 154, 35–54. doi: https://doi.org/10.4467/20833113PG.18.009.8965
Kowalczyk-Anioł, J. (2019). Hipertrofia turystyki miejskiej – geneza i istota zjawiska. Konwersatorium Wiedzy o Mieście, 32(4), 7–18. doi: https://doi.org/10.18778/25439421.04.01
Kruczek, Z., Zmyślony, P. (2014). Regiony turystyczne. Podstawy teoretyczne. Studia przypadków. Kraków: Proksenia.
Kruczek, Z. (2018). Turyści vs. mieszkańcy. Wpływ nadmiernej frekwencji turystów na proces gentryfikacji miast historycznych na przykładzie Krakowa. Turystyka Kulturowa, 3, 29–41.
Kruczek, Z. (2019). Ways to counteract the negative effects of overtourism at tourist attractions and destinations. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Seria B, 74, 45–57. doi: 10.17951/b.2019.74.45-57
Kruczek, Z., Mazanek, L. (2019). Krakow as a Tourist Metropolitan Area. Impact of Tourism on the Economy of the City. Studia Periegetica, 2(26), 25–41.
Kurek, W., Mika, M. (red.). (2008). Waloryzacja przestrzeni miejskiej Krakowa dla potrzeb turystyki. Raport końcowy. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ.
Law, C.M. (2002). Urban Tourism. The Visitor Economy and the Growth of Large Cites (second edition). London: Continuum.
Liszewski, S. (2009). Przestrzeń turystyczna Polski. Koncepcja regionalizacji turystycznej. Folia Turistica, 21, 17–30.
Mika, M. (2011). Miasta jako obszary recepcji turystycznej. W: M. Mika (red.), Kraków jako ośrodek turystyczny. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, 15–33.
Murzyn-Kupisz, M. (2012). Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
Page, S.J. (1995). Urban tourism. London; New York: Routledge.
Page, S.J., Hall, C.M. (2003). Managing urban tourism. Harlow: Prentice Hall.
Panasiuk, A. (2007). Jakość usług turystycznych. Warszawa: PWN.
Pawlusiński, R., Zmyślony, P. (2018). Gospodarka nocna a oferta kulturowa miast. Turystyka Kulturowa, 7, 7–22.
Seweryn, R., Berbeka, J., Niemczyk, A., Borodako, K. (2017). Wpływ ekonomiczny turystyki na gospodarkę Krakowa. 2016. Kraków: Małopolska Organizacja Turystyczna. Pozyskano z: https://www.bip.krakow.pl/zalaczniki/dokumenty/n/194378/karta (dostęp 14.11.2021).
Szromek, A., Kruczek, Z., Walas, B. (2020). The Attitude of Tourist Destination Residents towards the Eff ects of Overtourism – Kraków Case Study. Sustainability, 12(1), 228. doi: https://doi.org/10.3390/su12010228
Tracz, M., Semczuk, M. (2018). Wpływ turystyki na zmianę funkcji przestrzeni miejskiej na przykładzie Krakowa. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 272, 272–284.
Tracz, M., Bajgier-Kowalska, M., Wójtowicz, B. (2019). Przemiany w sferze usług turystycznych Krakowa i ich wpływ na percepcję turystyki przez mieszkańców. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 33(1), 164–178. doi: https://doi.org/10.24917/20801653.331.13
Walas, B. (2019). Turystyczny najem krótkoterminowy w ocenie interesariuszy lokalnych. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 275, 49–61.
Walas, B. (red.). (2020). Polityka zrównoważonej turystyki Krakowa na lata 2021–2028. Kraków: Wydział ds. Turystyki Urzędu Miasta Krakowa. Pozyskano z https://www.researchgate.net/publication/350398822_Polityka_zrownowazonej_turystyki_Krakowa_na_lata_20212028. doi: 10.13140/RG.2.2.11765.70883
World Tourism Cities Federation. (2018). City Tourism Performance Research. Madrid: World Tourism Organization.
Wójtowicz, B. (2016). Międzynarodowe uwarunkowania negatywnych konsekwencji ruchu turystycznego w Krakowie. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 30(4), 174–186.
Zmyślony, P. (2015). Funkcja turystyczna w procesie internacjonalizacji miast. Kraków: Proksenia.
Zmyślony, P., Kowalczyk-Anioł, J. (2019). Urban tourism hypertrophy. Who should deal with it? The case of Krakow (Poland). International Journal of Tourism Cities, 5(2), 247–269. doi: https://doi.org/10.1108/IJTC-07-2018-0051
Zmyślony, P., Pilarczyk, M. (2020). Identifi cation of overtourism in Poznań through the analysis of social conflicts. Studia Periegetica 2(30), 9–24. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.3169
Żemła, M. (2020). Reasons and Consequences of Overtourism in Contemporary Cities –Knowledge Gaps and Future Research. Sustainability 12(5), 1729. doi: https://doi.org/10.3390/su12051729
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
