Dostęp do turystyki wykluczonych grup społecznych - próba zbadania zjawiska na wybranych przykładach

Autor

  • Dariusz Jacek Olszewski-Strzyżowski Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku

DOI:

https://doi.org/10.24917/20801653.353.17

Słowa kluczowe:

działania wkluczające, wykluczenia społeczne, wykluczenia w turystyce

Abstrakt

Wykluczenie społeczne jest dziś zjawiskiem wielowymiarowym, przenikającym do wielu aspektów życia. Wykluczenie społeczne (ekskluzja) nie dotyczy jedynie sytuacji, w której jednostki lub grupy społeczne nie mają równego dostępu do m.in. zasobów materialnych, ale coraz częściej związane jest z brakiem możliwości pełnego uczestnictwo w życiu społecznym, ekonomicznym, politycznym i kulturowym w wyniku braku dostępu do zasobów, dóbr i instytucji, ograniczenia praw społecznych oraz deprywacji potrzeb. Termin ten określa również sytuację, w której dana jednostka, będąc członkiem społeczeństwa, nie może normalnie i w pełni realizować swoich potrzeb, zainteresowań, hobby, czy też np. korzystać z usług turystycznych i uczestniczyć w różnorodnych aktywnościach z tym związanych. Jednocześnie każdy z nas ma prawo do uprawiania turystyki - bez żadnych barier, uniedogodnień, bez względu na płeć, wiek, pochodzenie społeczne, orientację seksualną czy też stopień niepełnosprawności. Celem niniejszego artykułu jest próba przeanalizowania problemu, jakim jest wykluczenie z usług turystycznych, na przykładzie wybranych grup społecznych (osób osadzonych, seniorów, dzieci i młodzieży, osób z niepełnosprawnościami) oraz przedstawienie działań wkluczających w tym zakresie po stronie różnych instytucji i organizacji w Polsce i na świecie. Przeprowadzone badania pokazały, że na szczęście dla ww. grup wykluczonych, dostępne są zróżnicowane i skuteczne programy oraz projekty, oferowane przez powołane do tego celu podmioty i organizacje.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Biogram autora

Dariusz Jacek Olszewski-Strzyżowski - Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku

Dariusz Jacek Olszewski-Strzyżowski, dr hab., prof., Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku, Wydział Kultury Fizycznej, Katedra Wychowania Fizycznego i Nauk Społecznych, Zakład Zarządzania i Marketingu. Zainteresowania naukowe autora skupiają się m.in. na zjawiskach wykluczeń społecznych w turystyce oraz w sporcie.

Bibliografia

rdAgeHolidays.com. [b.d.]. Pozyskano z https://3rdageholidays.com/ (dostęp 26.08.2021).

Alejziak, W. (2007). Inhibitory aktywności turystycznej: teoretyczne i metodologiczne aspekty studiów nad ograniczeniami i barierami uczestnictwa w wyjazdach wypoczynkowych. Folia Turistica, 18, 59–87.

Alejziak, W. (2011). Aktywność turystyczna: międzynarodowe i krajowe zróżnicowanie oraz kwestia wykluczenia społecznego. Turyzm, 21, 7–16.

Alltid tid for training. (2021, 26 marca). kriminalvarden.se. Pozyskano z https://www.kriminalvarden.se/om-kriminalvarden/nyheter/2021/mars/alltid-tid-for-traning/ (dostęp 26.08.2021).

Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej. [b.d.]. Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sianowie. Pozyskano z https://www.mgops.sianow.pl/projekty/asystent-osobisty-osoby-niepelnosprawnej-edycja-2021/ (dostęp 16.09.2021).

Becker-Pestka, D., Kubiński, G., Łojko, M. (2017). Różne obszary wykluczenia społecznego w Polsce. Wybrane zagadnienia. Wrocław: Exante.

Best Age to Travel. (2016, 14 kwietnia). Pozyskano z https://tothenationsworldwide.com/best-age-to-travel/ (dostęp 15.09.2021).

Borzyszkowski, J. (2017). Polityka turystyczna na rzecz seniorów. Przegląd wybranych praktyk. Toruń: Politechnika Koszalińska.

Bowles, P. (2010). The Sheltering Sky. Camberwell: Penguin.

Canestrini, D. (2016). Evolución del Homo turisticus. Revista CIDOB d’ Afers Internacionals, 113, 149–159.

Chestercity.com. [b.d.]. Pozyskano z https://www.chestercity.com/ (dostęp 26.08.2021).

Council of Europe. (1990). Education in prison. Report. Pozyskano z: https://www.epea.org/wp-content/uploads/Education_In_Prison.pdf (dostęp 28.08.2021).

Council of Europe. (2006). European Prison Rules. Strasbourg: Council of Europe Publishing. Pozyskano z https://rm.coe.int/european-prison-rules-978-92-871-5982-3/16806ab9ae (dostęp 28.08.2021).

Council of Europe. Committee of Ministers. (1989, 13 października). Of the committee of ministers to member states on education in prison. Recommendation No. R (89) 12. Pozyskano z https://rm.coe.int/09000016804c858f (dostęp 28.08.2021).

D’Ambrosio, C., Gradin, C. (2003). Income Distribution and Social Exclusion of Children. Evidence from Italy and Spain in the 1990s. Journal of Comparative Family Studies, 34(3), 479–494.

Erasmus+. [b.d.]. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. Pozyskano z https://erasmusplus.org.pl/ (dostęp 13.09.2021).

Komisja Europejska. (2006). Europa w 12 lekcjach. Bruksela: Urząd Publikacji UE.

Europejska Konferencja Ministerialna „Turystyka dla wszystkich”. (2001, 1–2 lipca). Brugia (Belgia). Pozyskano z http://eur-lex.europa.eu (dostęp 28.08.2021).

FARK Fängelse. (2011, 10 stycznia). Kriminalvårdens författningssamling. Kriminalvårdens föreskrifter och allmänna råd om fängelse. Pozyskano z https://www.kriminalvarden.se/globalassets/om_oss/lagar/fark-fangelse-konsoliderad-2020_4.pdf (dostęp 14.09.2021).

Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Pozyskano z www.federacjautw.pl (dostęp 26.08.2021).

General Assembly of the World Tourism Organization. (1999). Global Code of Ethics For Tourism [Globalny Kodeks Etyki w Turystyce]. UNWTO.org. Pozyskano z https://www.unwto.org/global-code-of-ethics-for-tourism (dostęp 28.08.2021).

Generation 65plus: Angebote, Services und Tipps für Ihre Reise. [bd.]. Pozyskano z https://www.bahn.de/p/view/service/60plus/uebersicht.shtml_top-navi-flyout_service-senioren (dostęp 26.08.2021).

Goeldner, C.R., Ritchie, J.R.B. (2003). Tourism: Principles, Practices, Philosophies. [wydanie 9]. New York, Chichester: Wiley.

Golinowska, S., Broda-Wysocki, P. (2005). Kategorie ubóstwa i wykluczenia społecznego. Przegląd pojęć. W: S. Golinowska, E. Tarkowska, I. Topińska (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Badania. Metody. Wyniki. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, 32–35.

Górska, E. (2010a). Promocja turystyki społecznej jako element walki z wykluczeniem społecznym. W: Ubóstwo i wykluczenie. Wymiar ekonomiczny, społeczny i ekonomiczny. Warszawa: Bramasole Public Relations & Publishing House, 242–243.

Górska, E. (2010b). Turystyka społeczna jako forma aktywizacji rynków turystycznych na przykładzie programów turystyki społecznej w Hiszpanii. Acta Scientiarum Polonarum. Oeconomia, 4, 136–137.

Gracz, J. Sankowski, T. (2001). Psychologia w rekreacji i turystyce. Poznań: AWF. Hihostels.com. [b.d.]. Pozyskano z https://www.hihostels.com/ (dostęp 26.08.2021).

Jaworzno.naszemiasto. Pozyskano z https://jaworzno.naszemiasto.pl/ (dostęp 15.09.2021).

Komisja Europejska. Pozyskano z www.ec.europa.eu (dostęp 26.08.2021).

Lapiński, P. (2007). Wybrane dylematy moralne dotyczące podejmowania aktywności fizycznej przez osoby odbywające karę pozbawienia wolności. Aktywność Ruchowa Ludzi w Różnym Wieku, 11(2), 215–221.

Łódź.pl. Pozyskano z https://uml.lodz.pl/niepelnosprawni/ (dostęp 15.09.2021).

Łuszczyńska, M. (2011). Turystyka rodzin znajdujących się w złożonej sytuacji społecznej – uwarunkowania i wyzwania. W: A. Stasiak (red.), Perspektywy i kierunki rozwoju turystyki społecznej w Polsce. Łódź: Wydawnictwo WSTiH, 171–195.

Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. (2003). Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski. Pozyskano z https://www.ipiss.com.pl/wp-content/uploads/downloads/2012/08/nsis_2000.pdf.

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. (2019, 25 czerwca). Rodzina 500 plus. Pozyskano z https://www.gov.pl/web/rodzina/rodzina-500-plus (dostęp 26.08.2021).

Olszewski-Strzyżowski, D.J. (2017). Działania w zakresie sportu, rekreacji i turystyki realizowane przez ośrodki pomocy społecznej w Polsce jako pomoc osobom wykluczonym – bezrobotnym. Studia Periegetica, 3, 79–97.

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie turystyki socjalnej w Europie. 2006/C 318/12. Dz.U. UE z 23.12.2006.

Płocka, J. (2009). Turystyka. Wybrane zagadnienia. Toruń: Wydawnictwo Escape Magazine.

Poklek, R. (2008). Historyczne uwarunkowania penitencjarnej kultury fizycznej. Aktywność Ruchowa Ludzi w Różnym Wieku, 12, 55–61.

Program Wieloletni „Senior+” MRPiPS na lata 2015-2020. Edycja 2018, 2019, 2020. Pozyskano z http://sulecin.naszops.pl/program-wieloletni-senior-mrpips-na-lata-2015-2020-edycja2018-2019-2020 (dostęp 29.08.2021).

Raczkowska, M., Gruziel, K. (2018). Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Unii Europejskiej w relacji miasto-wieś. Zeszyty Naukowe SGGW. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 20, 172185.

Roczne sprawozdanie merytoryczne z działalności organizacji pożytku publicznego. (2020, 13 października). Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Pozyskano z https://caritas.pl/wp-content/uploads/2021/06/sprawozdanie-merytoryczne-2019.pdf (dostęp 15.09.2021).

Rotterdam.info. Pozyskano z https://en.rotterdam.info/about-rotterdam/ (dostęp 15.09.2021).

Służba Więzienna. Pozyskano z https://www.sw.gov.pl (dostęp 26.08.2021).

Stasiak, A. (2010). Cele i zadania turystyki społecznej – kilka uwag o istocie zjawiska. W: A. Stasiak (red.), Turystyka społeczna w regionie łódzkim. Łódź: Wydawnictwo WSTH.

Śląski pakiet dla turystyki. [b.d.] Samorząd Województwa Śląskiego. Pozyskano z https://dlaturystyki.slaskie.pl/ (dostęp 15.09.2021).

Turystyka na emeryturze: za 10 lat seniorzy będą podróżować dwa razy częściej. (2016, 17 sierpnia). Pozyskano z http://www.rynekseniora.pl/polityka_senioralna/104/turystyka_na_emeryturze_za_10_lat_seniorzy_beda_podrozowac_dwa_razy_czesciej,6463.html. (dostęp 15.09.2021).

Turystyka. (2021, maj). Pozyskano z http://www.europarl.europa.eu/factsheets/pl/sheet/126/tourism (dostęp15.09.2021).

Uniwersytet Trzeciego Wieku Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku. Pozyskano z www.utw.awfis.net. (dostęp 26.08.2021)

Urry, J. (2007). Spojrzenie turysty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. Dz.U. z 2017 r. poz. 231 ze zm.

Wielkopolska bez barier. [b.d.]. Pozyskano z http://www.wielkopolska.bezbarier.info.pl/ (dostęp 26.08.2021).

Winiarski, R. (2011). Rekreacja i czas wolny. Studia humanistyczne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ŁOŚGRAF.

Wyjazd na kolonie 2019. (2019, 16 czerwca). Pozyskano z http://ops.staszow.pl/wyjazd-na-kolonie-2019.html (dostęp 15.09.2021).

Wypoczynek letni dzieci i młodzieży 2021 r. (2021, 23 czerwca). Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sianowie. Pozyskano z https://www.mgops.sianow.pl/wypoczynek-letni-dzieci-i-mlodziezy-2021r/ (dostęp 26.08.2021).

Wypoczynek letni dzieci i młodzieży. (2016, 14 września). Pozyskano z http://sulecin.naszops.pl/aktualnosci-1/n,wypoczynek-letni-dzieci-i-mlodziezy (dostęp15.09.2021).

Wysocki, M. (2015). Przestrzeń Publiczna Przyjazna Seniorom. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.

Zielińska-Szczepkowska, J., Źróbek-Różańska, A. (2014). Aktywność władz samorządowych w obliczu zmian demograficznych kształtujących sektor turystyczny. Przykład województwa warmińsko-mazurskiego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych Zarządzania, 3(37), 315–323.

Pobrania

Opublikowane

2021-09-30

Jak cytować

Olszewski-Strzyżowski, D. J. . (2021). Dostęp do turystyki wykluczonych grup społecznych - próba zbadania zjawiska na wybranych przykładach. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 35(3), 277–294. https://doi.org/10.24917/20801653.353.17