Produkt turystyczny w parkach narodowych – skutki pandemii COVID-19
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.362.11Słowa kluczowe:
COVID – 19,, parki narodowe, produkt turystyczny, świadomość ekologicznaAbstrakt
Rynek turystyczny wyjątkowo silnie zareagował na ograniczenia podróży i działalności gospodarczej, które zostały wprowadzone w celu zahamowania zachorowań w czasie pandemii COVID-19. Konsumenci, w tym turyści, z obawy o swoje zdrowie zmienili decyzje dotyczące wyjazdów wakacyjnych. Bardzo ważna okazała się wówczas oferta parków narodowych. Celem artykułu jest próba oceny zmian produktu turystycznego w polskich parkach narodowych, będących wynikiem pandemii COVID-19. Dla zobrazowania sytuacji w poszczególnych etapach restrykcji i ograniczeń uprawiania turystyki wykorzystano studium wielu przypadków działań wprowadzonych w polskich parkach narodowych. Posłużono się metodą analizy porównawczej, której efektem jest katalog przykładów działań w zakresie produktu turystycznego. Należą do nich działania, które po stronie popytu pozwoliły na rekreację i wypoczynek turystom potrzebującym w wyniku pandemii kontaktu z naturą, a po stronie podaży ujawniły kreatywność i innowacyjność w tworzeniu nowych form produktu turystycznego. We wnioskach wskazano również na fakt, że nowe, wirtualne formy produktu turystycznego mogą wspierać ochronę przyrody w parkach narodowych poprzez zwiększanie świadomości ekologicznej oraz substytucję tradycyjnego zwiedzania parków na rzecz wirtualnych form produktu turystycznego.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Banaszyk, P., Gorynia, M. (2020). Pandemia COVID‑19 a konkurencyjność przedsiębiorstwa. ICAN Management Review, 4(4), 68–73.
Baranowska, M., Koprowicz, A., Korzeniewicz, R. (2021). Społeczne znaczenie lasu – raport z badań pilotażowych prowadzonych w okresie pandemii. Sylwan, 165(2). doi: htttps://doi.org/10.26202/sylwan.2021005
BBC. (2020, 5 grudnia). Watching nature programmes makes you happier new research reveals. Pozyskano z: https://www.bbc.co.uk/mediacentre/worldwide/2017/rhp
Buckley, R., Brough, P., Hague L., Chauvenet A., Fleming Ch., Roche E., Sofija E., Harris N. (2019). Economic value of protected areas via visitor mental health, Nat Commun, 10, 5005. doi: https://doi.org/10.1038/s41467-019-12631-6
Butler, R. (2018). Sustainable Tourism in Sensitive Environments: A Wolf in Sheep’s Clothing? Sustainability, 10(6), 1–11. doi: https://doi.org/10.3390/su10061789
CBOS. (2010). Powody do dumy i wstydu dla Polaków. (oprac. M. Herrmann). Pozyskano z: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_030_10.PDF (dostęp 5.12.2020)
Dziedzic, E., Skalska, T. (2012). Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju usług turystycznych. Warszawa: Stowarzyszenie na Rzecz Badania, Rozwoju i Promocji Turystyki.
Eagles, P.F.J., McCooland, S.F., Haynes, C.D. (2002). Sustainable Tourism in Protected. W: A. Philips (ed.), Areas Guidelines for Planning and Management. Gland: Cambridge.
GUS. (2020). Ochrona środowiska 2020. Pozyskano z: https://stat.gov.pl/obszary‑tematyczne/srodowisko‑energia/srodowisko/ochrona‑srodowiska-2020,1,21.html (dostęp 22.12.2020)
Holder, J.S., (1997), Pattern and impact of tourism on the environment of the Caribbean. W: S. Medlik (ed.), Managing Tourism. Oxford: Butterworth Heinemann, 278–285.
https://www.bdpn.pl/ (2021, 30 październik)
https://kpnmab.pl/ (2021, 30 październik)
http://www.magurskipn.pl/ (2021, 30 październik)
https://tpn.pl/ (2021, 30 październik)
https://www.facebook.com/Bieszczadzki.P.N/ (2021, 30 październik)
https://pl‑pl.facebook.com/KarkonoskiParkNarodowy/ (2021, 30 październik)
https://pl‑pl.facebook.com/MagurskiPN/ (2021, 30 październik)
https://pl‑pl.facebook.com/TatrzanskiParkNarodowy/ (2021, 30 październik)
https://www.instagram.com/bieszczadzkiparknarodowy/ (2021, 30 październik)
https://www.instagram.com/tatrzanskiparknarodowy/ (2021, 30 październik)
https://www.instagram.com/karkonoski_pn/ (2021, 30 październik)
Ministerstwo Środowiska. (2020, 3 kwietnia). Pozyskano z: https://twitter.com/MinSrodowiska/status/1246078185189650434?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1246078185189650434%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.rp.pl%2Fswiat%2Fart8989331-w‑polsce‑zakaz‑wstepu‑do‑lasow‑i‑parkow‑narodowych
ING. (2020, 22 grudnia). Raport: Wakacje 2020 – jak spędzą je Polacy? Pozyskano z: https://media.ing.pl/informacje‑prasowe/926/pr/547652/jak‑polacy‑spedza‑lato-2020-wyniki‑raportu‑think‑forward‑initiative
Internetowy Biuletyn BdPN 2020. (2021, 30 października). Pozyskano z: https://www.bdpn.pl/download.php?f=biuletyn/biuletyn2020.pdf
Kaczmarek, J. (1995). Propozycje działalności marketingowej w zakresie turystyki w regionie Polski środkowej. W: Studium wiedzy o regionie łódzkim. Rozwój turystyki w regionie łódzkim. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Kaczmarek, J., Stasiak, A., Włodarczyk, B. (2002). Produkt turystyczny. Turystyka i Hotelarstwo 1. Łódź: Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Łodzi, 33–54.
Karkonoski Park Narodowy w dobie pandemii Covid-19, webinar, (2021, 24 maj).
Kim, H., Lee, S., Uysal, M., Kim, J., Ahn, (2015). K. Nature‑Based Tourism: Motivation and Subjective Well‑Being. Journal of Travel & Tourism Marketing, 22, 76–96. doi: https://doi.org/10.1080/10548408.2014.997958
Kozioł, M. (2020, 14 września). Rekordowa frekwencja w Karkonoszach. W sierpniu na szlaki wyszło 340 tys. turystów, na Śnieżce nawet 10 tys. osób dziennie. Pozyskano z: https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,26290750,rekorodwa‑frekwencja‑w‑karkonoszach.html
Kruczek, Z. (2017). Frekwencja w polskich atrakcjach turystycznych 2011–2015. Dynamika, trendy, studia przypadku. Kraków: Proksenia.
Liszewski, S. (2009). Przestrzeń turystyczna parków narodowych w Polsce. W: B. Domański, Kurek W. (red.), Gospodarka i przestrzeń. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, 187–201.
Markiewicz, E. (2013). Rola społeczności wirtualnej w kształtowaniu produktu na rynku turystycznym. Folia Turistica, 29, 37–45.
Miazek, P. (2020). Przyczyny zróżnicowania ruchu turystycznego w polskich parkach narodowych. Turyzm, 30/1, 73–86.
Niezgoda, A. (2012). Popyt turystyczny – uwarunkowania i perspektywy rozwoju. W: B. Meyer (red.), Popyt turystyczny: zagadnienia podstawowe. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Szczecin: Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytetu Szczecińskiego, 11–25.
Niezgoda, A., Janczak, K., Patelak, K. (2020). Ekspertyza na temat wytycznych w zakresie zrównoważonej turystyki. Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii. Łódź: Activ Group.
Niezgoda, A., Markiewicz, E. (2021). The effects of the COVID-19 pandemic in National Parks diagnosis and forecast of sustainable tourism. Studia Periegetica, 1, 9–24. doi: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.8727
Niezgoda, A., Markiewicz, E., Kowalska, K. (2021). Internal substitution in the tourism market: Effects of the Covid-19 pandemic. W: E. Mińska‑Struzik, B. Jankowska (red.), Toward the „new normal” after COVID-19 – a post‑transition economy perspective. Poznań: Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, 127–136. doi: htps://doi.org/10.18559/978-83-8211-061-6
Niezgoda, A., Nowacki, M. (2020). Experiencing nature: physical activity, beauty and tension in Tatras National Park. Analysis of TripAdvisor reviews. Sustainability, 12(2), 1–15.
doi:10.3390/su12020601
NowyMarketing. (2021, 22 listopad). Pozyskano z: https://nowymarketing.pl/a/33462,pandemia‑uwrazliwila‑polakow‑na‑przyrode‑wyniki‑badan‑przeprowadzonych‑na‑zlecenie‑funduszu‑zubra
POT. (2020, 18 listopad). Ogólne rekomendacje dla branży turystycznej i okołoturystycznej zajmującej się turystyką krajową i przyjazdów. Pozyskano z: https://www.pot.gov.pl/pl/covid-19/ogolne‑rekomendacje‑dla‑branzy‑turystycznej‑i‑okoloturystycznej‑zajmujacej‑sie‑turystyka‑krajowa‑i‑przyjazdowa#r
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii, Dz.U. 2020, poz. 522.
Sieroń, A. (2020, 5 grudnia). Czy pandemia COVID-19 spowoduje zapaść globalnej gospodarki? Pozyskano z: https://uni.wroc.pl/czy‑pandemia‑covid-19-spowoduje‑zapasc‑globalnej‑gospodarki/
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Dz.U. z 2020 r. poz. 55, 471, 1378.
Yin, R. (2009). Case study research: design and methods. Thousand Oaks: Sage.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
