Plac Nowy w Krakowie jako miejsce konfliktu w przestrzeni publicznej – przyczyny, przebieg i propozycje rozwiązania
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.373.3Słowa kluczowe:
Budżet Obywatelski, ład przestrzenny, MPZP, partycypacja społecznaAbstrakt
Artykuł traktuje o konfliktach przestrzennych jakie mogą mieć miejsce w miastach na skutek zmian przeznaczenia lub dywersyfikacji funkcji przestrzeni publicznej. W celu zobrazowania zjawiska posłużono się przykładem Placu Nowego w Krakowie, jako obszaru, gdzie od wielu lat obserwowany jest złożony konflikt przestrzennym o podłożu funkcjonalnym. Celem artykułu jest: (1) wskazanie na istotę przestrzeni publicznej jako miejsca powstawania potencjalnych konfliktów przestrzennych, (2) przybliżenie znaczenia dokumentów strategicznych jako narzędzi na drodze do rozwiązania konfliktów przestrzennych, (3) omówienie specyfiki i złożoności konfliktu przestrzennego na Placu Nowym w kontekście panujących uwarunkowań, (4) przedstawienie propozycji działań, które mogłyby służyć jako przykład dobrych praktyk na rzecz poprawy funkcjonalności przestrzeni publicznych, a tym samym do zażegnania istniejących sporów. Artykuł stanowi uzupełnienie tematu konfliktu przestrzennego w obrębie Placu Nowego o działania podjęte w związku z przygotowaniem nowego projektu zagospodarowania tego miejsca.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Banaś, A. (2017, 29 listopada). Miasto mało zarabia na placu Nowym. Czemu nie może być po nowemu?. Pozyskano z: http://krakow.naszemiasto.pl/artykul/krakow-miasto-malo--zarabia-na-placu-nowym-czemu-nie-moze,4327793,art,t,id,tm.html (dostęp: 10.07.2023).
Drath, J. (2022, 23 sierpnia). Jest przetarg na projekt placu Nowego. Drzewa jednak się zmieszczą. Pozyskano z: https://lovekrakow.pl/aktualnosci/zdjecie/73774#photo (dostęp: 2.07.2023).
Fundacja Napraw Sobie Miasto (2017, 6 września). Raport z projektu Alternatywna Przestrzeń Publiczna – Kazimierz, Kraków. Pozyskano z: https://www.krakow.pl/aktual-nosci/212937,29,komunikat,projekt__nowy_plac_nowy__zaktywizowal_kazimierz.html oraz https://www.krakow.pl/zalacznik/289136 (dostęp: 12.08.2023).
Grochowicz, M. (2019). Konflikty przestrzenne wokół placu Nowego na krakowskim Kazimierzu. W: Ł. Fiedeń, K. Anielska, Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii, t. 7. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 83–102.
Gurgula, A. (2016, 4 sierpnia). Plac Nowy na nowo i na pół gwizdka. Pozyskano z: http:// krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,20496489,plac-nowy-na-nowo-i-na-pol-gwizdka--komentarz.html (dostęp: 17.07.2023).
GUS (2023, 29 czerwca). Turystyka w 2022 roku. Pozyskano z: https://stat.gov.pl/obszary--tematyczne/kultura-turystyka-sport/turystyka/turystyka-w-2022-roku,1,20.html (dostęp: 16.08.2023).
Jaworski, P., Grochowicz, M. (2018, 12 października). Niedokonana rewitalizacja placu Nowego w Krakowie. Pozyskano z https://urbnews.pl/niedokonana-rewitalizacja-placu-nowego--krakowie/?fbclid=i-war2lru0kHur5kea9H-xrjmjwll7oirkyuyfa9fn_hXWg9udvpuJlo6tQcQi (dostęp:14.08.2023).
Jenkins, P. (2001). Relationships between the state and civil society and their importance for sus- tainable development. W: M. Carley, P. Jenkins, H. Smith (red.) Urban Development and Civil Society: The Role of Communities in Sustainable Cities. London: Earthscan Publications Ltd.
Kamiński, Z.J. (2002). Pojęcie konfliktu w planowaniu przestrzennym. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.
Kloc, O. (2021, 18 maja). Krakowski plac Nowy. Jaka przyszłość czeka serce Kazimierza?. Pozyskano z: https://www.architekturaibiznes.pl/plac-nowy-krakow-kazimierz,7780.html (dostęp: 24.08.2023).
Krakow.pl (2018, 8 czerwca). Rezolucja z apelem mieszkańców. Pozyskano z: http://krakow.pl/aktualnosci/220818,30,komunikat,rezolucja_z_apelem_mieszkancow.html (dostęp: 12.08.2023).
Krakow.pl (2019, 1 czerwca). Nowa organizacja ruchu na placu Nowym. Pozyskano z: https://www.krakow.pl/aktualnosci/230419,1912,komunikat,od_piatku_nowa_organizacja_ruchu_na_placu_nowym.html (dostęp: 18.08.2023).
Krakow.pl (2022, 12 października). Plac Nowy – historia placu historią targowiska. Pozyskano z: https://www.krakow.pl/wybrane_teksty/264429,1897,komunikat,plac_nowy_historia_placu_historia_targowiska.html (dostęp: 11.08.2023).
Krakow.pl (2023, 25 maja). Miasto wdraża standardy dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Pozyskano z: https://www.krakow.pl/aktualnosci/271412,202,komunikat,miasto_wdraza_standardy_dostepnosci_dla_osob_z_niepelnosprawnosciami.html?fbclid=I-wAR0wv1meDCB8gPRcLzfUukjidx2Vq77uY9wOrmO9wKbGEmZ8yPBRfL-1Hic (dostęp: 12.08.2023).
Mahjabeen, Z., Shrestha, K.K., Dee, J.A. (2009). Rethinking community participation in urban planning: the role of disadvantaged groups in Sydney Metropolitan Strategy. Australasian Journal of Regional Studies, 15(1). Pozyskano z: https://www.anzrsai.org/assets/Uploads/PublicationChapter/289-Mahjabeen.pdf (dostęp: 08.08.2023).
Palicki, S. (2009). Karta przestrzeni publicznej jako instrument kształtowania jakości przestrzeni miejskiej. Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości, 17(3), 103–113.
PARP Grupa PRF (2021, 15 grudnia). Monitoring rynku pracy – raporty tematyczne. Pozyskano z: https://www.parp.gov.pl/component/publications/publication/zagraniczni-pracownicy-na-polskim-rynku-pracy (dostęp: 29.07.2023).
Towarzystwo Urbanistów Polskich (2009). Karta Przestrzeni Publicznej.
Tymczak, P. (2020, 12 października). Kraków. Przebudują plac Nowy, ale według nowego projek- tu. Będą ogródki kawiarniane i zieleń. Pozyskano z: https://gazetakrakowska.pl/krakow--przebuduja-plac-nowy-ale-wedlug-nowego-projektu-beda-ogrodki-kawiarniane-i-zielen/ ar/c3-15230104 (dostęp: 10.08.2023).
Tymczak, P. (2017, 23 lipca). Zamiast eleganckiego placu Nowego, drewniane budki i grille z kiełbasą. Pozyskano z: https://dziennikpolski24.pl/zamiast-eleganckiego-placu-nowego--drewniane-budki-i-grille-z-kielbasa/ar/12534808 (dostęp: 17.08.2023).
Tymczak, P. (2019a, 20 września). Kraków. Nowe drzewa na placu Nowym. Czy ostrokrzewom nie zaszkodzi alkohol?. Pozyskano z: https://gazetakrakowska.pl/krakow-nowe-drzewa--na-placu-nowym-czy-ostrokrzewom-nie-zaszkodzi-alkohol/ar/c1-14438355 (dostęp: 10.08.2023).
Tymczak, P. (2019b, 26 czerwca). Kraków. Piotr Lewicki: Donice z zielenią na placu Nowym? To jak kotlet z truskawkami. Pozyskano z: https://dziennikpolski24.pl/krakow-piotr--lewicki-donice-z-zielenia-na-placu-nowym-to-jak-kotlet-z-truskawkami/ar/c1-14236827 (dostęp: 20.08.2023).
Ustawa z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym. Dz.U. 1984 nr 35 poz. 185. Pozyskano z: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19840350185 (dostęp: 17.07.2023).
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym. Dz.U. 1994 nr 89 poz. 415. Pozyskano z: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19940890415 (dostęp: 17.07.2023).
Więcław, J. (1997). Zmiany funkcji dzielnicy Kazimierz w Krakowie w świetle współczesnych przekształceń społeczno-gospodarczych. Folia Geografica. Series Geographica Oeconomica, XXIX–XXX, 125–147.
Woźniak, M. (2015). Ład przestrzenny jako paradygmat zrównoważonego gospodarowania przestrzenią. Białostockie Studia Prawnicze, 18, 167–182.
Wydział Planowania Przestrzennego UMK (2017, 8 listopada). Kazimierz – Historia sporządzenia planu. Pozyskano z: https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=64890 (dostęp: 11.08.2023).
ZDMK (2020, 19 października). Przetarg nieograniczony. Znak sprawy: 14/X/2020. Pozyskano z: https://zdmk.krakow.pl/informacje/przetarg-nieograniczony-znak-sprawy-14-x-2020/ (dostęp: 07.07.2023).
ZDMK (2022, 22 sierpnia). Tryb podstawowy – art. 275 pkt 1. Znak sprawy: 7/VIII/2022. Pozyskano z: https://zdmk.krakow.pl/informacje/tryb-podstawowy-art-275-pkt-1-znak--sprawy-7-viii-2022/ (dostęp: 09.07.2023).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
