Samoocena dojrzałości jakościowej organizacji produkcyjnej: studium przypadku
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.382.5Słowa kluczowe:
dojrzałość jakościowa organizacji, kompetencje organizacji produkcyjnej, Przemysł 4.0, samoocena, rozwójAbstrakt
Organizacje produkcyjne, aby zachować konkurencyjną pozycję na rynku, są zmuszone stale dostosowywać się do zmieniającego się otoczenia. Wymaga to szybkiej adaptacji do nowych warunków, co jest możliwe dzięki nieustannemu rozwojowi kompetencji. Rozwój ten można przeanalizować za pomocą samooceny. Celem autorów było zidentyfikowanie kompetencji warunkujących dojrzałość jakościową organizacji produkcyjnej, a także zaprojektowanie narzędzia umożliwiającego dokonanie ich samooceny. Realizacja postawionego celu wymagała znalezienia odpowiedzi na postawione pytanie badawcze: jakie kompetencje organizacji warunkują jej dojrzałość jakościową? Osiągnięcie założonych celów i znalezienie odpowiedzi na to pytanie było możliwe dzięki dokonaniu przeglądu literatury przedmiotu, przeprowadzeniu badania ankietowego oraz zastosowaniu zaprojektowanego narzędzia w praktyce. Ustalono, że kluczowe znaczenie należy przypisać m.in. zdolnościom przywódczym zarządzających organizacją oraz zdolności organizacji do rozwoju kwalifikacji, wiedzy, wykorzystania doświadczeń i zaangażowania zatrudnionych. Zaproponowany model dojrzałości to narzędzie wspomagające proces racjonalnego podejmowania decyzji w organizacjach produkcyjnych.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Adamczyk, S. (2018). Ocena poziomu dojrzałości jakościowej przedsiębiorstwa. Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Płocku. Nauki Ekonomiczne, 28. doi: https://doi/ org/10.19251/ne/2018.28(22)
Ahmady, G.A., Mehrpour, M., Nikooravesh, A. (2016). Organizational structure. Procedia‑Social and Behavioral Sciences, 230, 455–462.
Alsaadi, N. (2022). Modeling and analysis of industry 4.0 adoption challenges in the manufacturing industry. Processes, 10(10), 2150. doi: https://doi.org/10.3390/pr10102150
Ammar, M., Haleem, A., Javaid, M., Walia, R., Bahl, S. (2021). Improving material quality management and manufacturing organizations system through Industry 4.0 technologies. Materials Today: Proceedings, 45, 5089–5096.
Andersen, E.S., Jessen, S.A. (2003), Project maturity in organizations. International Journal of Project Management, 21(6), 457–461.
Azeem, M., Ahmed, M., Haider, S., Sajjad, M. (2021). Expanding competitive advantage through organizational culture, knowledge sharing and organizational innovation. Technology in Society, 66, 101635.
Bendkowski, J. (2017). Zmiany w pracy produkcyjnej w perspektywie koncepcji „Przemysł 4.0”. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie, 112, 21–33.
Brajer-Marczak, R. (2017). Dobre praktyki w doskonaleniu procesów biznesowych. Studia Informatica Pomerania, 1(43), 15–25. doi: https://doi.org/10.18276/si.2017.43-02
Bratnicki, M. (2000). Kompetencje przedsiębiorstwa. Od określenia kompetencji do zbudowania strategii. Warszawa: Agencja Wydawnicza Placet.
Butollo, F., Jürgens, U., Krzywdzinski, M. (2018). From lean production to Industrie 4.0. More autonomy for employees? WZB Discussion Paper, III, 303.
Campbell, S., Campbell-Phillips, S., Phillips, D. (2020). Lack of communication between management and employees. SIASAT Journal of Social, Cultural and Political Studies, 5(3), 32–39.
Danielak, W. (2016). Zdolności relacyjne w kształtowaniu dynamicznych zdolności przedsiębiorstwa. Nauki o Zarządzaniu, 4(29), 28–37. doi: https://doi.org/10.15611/noz.2016.4.02
Gabryelczyk, R. (2016). Samoocena w badaniu dojrzałości procesowej organizacji: Studium empiryczne. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, 12, 66–78.
Gawron, I. (2019). Kształtowanie zaangażowania pracowników w organizacji. W: I. Gawron, T. Myjak (red.), Zarządzanie kapitałem ludzkim. Wybrane zagadnienia w teorii i praktyce. Nowy Sącz: Wydawnictwo Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu, 80–93.
Gierszewska, G. (2005). Kompetencje strategiczne na poziomie organizacji. W: E. Masłyk-Musiał (red.), Zarządzanie kompetencjami w organizacji – badania. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Menedżerskiej.
Götz, M. (2018). Przemysł czwartej generacji (przemysł 4.0) a międzynarodowa współpraca gospodarcza. Ekonomista, 4, 385–403.
Haffer, R. (2011). Samoocena i pomiar wyników działalności w systemach zarządzania przedsiębiorstw: w poszukiwaniu doskonałości biznesowej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Hamel, G., Prahalad, C.K. (1990). The core competences of the corporation. Harvard Business Review, May–June, 195.
Hamel, G., Prahalad, C.K. (1994). Competing for the Future. Boston: Harvard Business School Press.
Hys, K. (2016). Wybrane modele dojrzałości systemu zarządzania jakością w organizacji. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 421, 175–186.
Jelonek, D. (2016). Zdolność absorpcji wiedzy a innowacyjność małych i średnich przedsiębiorstw. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 281, 57–66.
Juchniewicz, J. (2021). Strategie rozwoju przedsiębiorstw rodzinnych w Polsce. W: M. Lisiński, J. Dzieńdziora (red.), Współczesne uwarunkowania zarządzania organizacjami w kontekście badań młodych naukowców. Dąbrowa Górnicza: Akademia WSB, 86–101.
Juchniewicz, M. (2017). Koncepcje doskonalenia organizacji – ewolucja, krytyka, perspektywy rozwoju. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 463, 34–45.
Kania, K. (2013). Doskonalenie zarządzania procesami biznesowymi w organizacji z wykorzystaniem modeli dojrzałości i technologii informacyjno ‑komunikacyjnych. Katowice: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.
Karpacz, J. (2016). Autonomia w kontekście orientacji przedsiębiorczej: Wymiar organizacyjny i indywidualny. Organizacja i kierowanie, 4, 27–37.
Korbiel, T., Czerwiński, S., Kania, J. (2023). Utrzymanie ruchu oraz eksploatacja maszyn w przemyśle 4.0. Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji, 12(1), 137–151.
Kosieradzka, A., Smagowicz, J. (2018). Model dojrzałości organizacji w obszarze publicznego zarządzania kryzysowego. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie, 128, 217–230.
Kozarkiewicz, A. (2017). Kompetencje projektowe organizacji – wymiary, rozwój i znaczenie. Handel Wewnętrzny, 3(368), 182–191.
Książek, D., Ligarski, M. (2017). Assessment of the level of maturity of the quality management system – applied models and sample test results. Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji [Systems Supporting Production Engineering], 6(4), 118–124.
Kucińska-Landwójtowicz, A. (2019). Organizational maturity models-review and classification. CBU International Conference Proceedings, 7, 186–192.
Kulkarni, U., St. Louis, R. (2003). Organizational self assessment of knowledge management maturity. W: Ninth Americas Conference on Information Systems, 2542–2551.
Kunasz, M. (2010). Zarządzanie procesami. Szczecin: ECONOMICUS.
Kwintowski, A. (2015). Samoocena jako narzędzie doskonalenia. W: T. Borys, P. Rogala, P. Skowron (red.), Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Zrównoważony rozwój organizacji – odpowiedzialne zarządzanie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 376, 346–356. doi: https://doi.org/10.15611/ pn.2015.376.25
Ligarski, M. J. (2018). Istota audytu i jego rola w systemie zarządzania jakością. Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji, 2, 261–271.
Lis, T., Małysa, T. (2021). Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy w aspekcie wdrażanych rozwiązań przemysłu 4.0. ZN WSH Zarządzanie,1, 95–105.
Łukasiński, W. (2015). Dojrzałość jakościowa organizacji na przykładzie działu kruszyw. Przegląd Organizacji, 5, 30–36.
Łukasiński, W. (2016). Dojrzałość organizacji zarządzanej projakościowo. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Łukasiński, W., Bińczycki, B., Dorocki, S. (2021). Kluczowe kompetencje organizacji XXI wieku. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum.
Łukasiński, W., Lis, W. (2023). Samoocena dojrzałości technologicznej organizacji. e‑mentor, 5(102), 28–37. doi: https://doi.org/10.15219/em102.1639
Masood, T., Sonntag, P. (2020). Industry 4.0: Adoption Challenges and Benefits for SMEs. Computers in Industry, 1–26.
Nigbor-Drożdż, A., Łukasiński, W. (2023). Postrzeganie sił napędowych determinujących zakładanie startupów przez przedstawicieli pokolenia Z w Polsce. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 37(2), 49–63. doi: https://doi. org/10.24917/20801653.372.4
Oleksyn, T. (2018). Zarządzanie kompetencjami. Teoria i praktyka. Warszawa: Wolters Kluwer.
Olszewski, M. (2016). Mechatronizacja produktu i produkcji – przemysł 4.0. Pomiary. Automatyka. Robotyka, 3, 13–28. doi: https://doi.org/10.14313/PAR_221/13
Rzempała, J. (2017). Kompetencje indywidualne i organizacyjne w zarządzaniu projektami – ujęcie systemowe. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie, 114, 417–430.
Santos, R.C., Martinho, J.L. (2020). An Industry 4.0 maturity model proposal. Journal of Manufacturing Technology Management, 31(5), 1023–1043.
Schuh, G., Anderl, R., Dumitrescu, R., Krüger, A. Hompel, M. (2020). Industrie 4.0 maturity index. Managing the digital transformation of companies. Acatech STUDY series.
Schumacher, A., Erol, S., Sihn, W. (2016). A maturity model for assessing Industry 4.0 readiness and maturity of manufacturing enterprises. Procedia Cirp, 52, 161–166.
Shahzad, F., Luqman, R.A., Khan, A.R., Shabbir, L. (2012). Impact of organizational culture on organizational performance: An overview. Interdisciplinary journal of contemporary research in business, 3(9), 975–985.
Skrzypek, A. (2022). Dojrzałość organizacji – źródła, uwarunkowania i konsekwencje. Nowe Tendencje w Zarządzaniu, 2, 51–74. doi: https://doi.org/10.31743/ ntz.13201
Skrzypek, E., Grela, G., Piasecka, A. (2019). Uwarunkowania doskonalenia zarządzania jakością – monografia. Lublin: Katedra Zarządzania Jakością i Wiedzą, Wydział Ekonomiczny, Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie.
Sliż, P., Berniak-Woźny, J., Siciński, J., Babluza-Kudzian, M. (2024). Dojrzałość procesowa organizacji w Polsce. Raport 2024. Edycja II. Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
Sliż, P., Dobrzyńska, Z., Hinz, M. (2023). Dojrzałość procesowa organizacji w Polsce. Raport 2023. Pozyskano z: https://wzr.ug.edu.pl/piotr-sliz/upload/files/Raport_Dojrzalosc_procesowa_2023.pdf (dostęp: 15.02.2024).
Sliż, P., Szelągowski, M. (2023). Kierunki badań nad oceną dojrzałości zarządzania procesami biznesowymi w Przemyśle 4.0/5.0. e‑mentor, 5(102), 5–14. doi: https://doi.org/10.15219/ em102.1633
Sobocka-Szczapa, H. (2019). Competence of a leader – a manager in an organization. W: 3rd International Conference on Social, Economic, and Academic Leadership (ICSEAL 2019). Atlantis Press, 74–80.
Szuper, K. (2021). Wpływ pandemii COVID-19 na innowacyjność polskich przedsiębiorstw. W: A. Stępniak-Kucharska, M. Piekut (red.), Współczesne Problemy Gospodarcze Gospodarki w Czasach Kryzysu. Część II. Płock: Politechnika Warszawska, Kolegium Nauk Ekonomicznych i Społecznych w Płocku, 5–15.
Szymańska, K. (2023). Otwarta kultura organizacyjna przedsiębiorstw w erze Przemysłu 4.0. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.
Uhrenholt, J.N., Kristensen, J.H., Rincón, M.C., Adamsen, S., Jensen, S.F., Waehrens, B. (2022). Maturity model as a driver for circular economy transformation. Sustainability, 14(12), 7483. doi: https://doi.org/10.3390/su14127483
Waśkowski, Z. (2018). Zarządzanie kompetencjami przedsiębiorstwa w procesie tworzenia wartości dla nabywców. Handel Wewnętrzny, 5(376), 300–309.
Wijayanto, G., Novandalina, A., Rivai, Y., Jushermi, J. (2023). Uniting innovation and stability: The key to business flexibility. Ambidextrous: Journal of Innovation, Efficiency and Technology in Organization, 1(01), 9–17.
Witek-Crabb, A. (2016). Maturity of strategic management in organizations. Oeconomia Copernicana, 7(4), 669–682.
Wolniak, R. (2019). The level of maturity of quality management systems in Poland – results of empirical research. Sustainability, 15, 1–17.
Woźniak, M., Sliż, P. (2023). The impact of project excellence on the level of project maturity of an organization. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie [Scientific Papers of Silesian University of Technology. Organization and Management], 169, 759–782. doi: http://dx.doi. org/10.29119/1641–3466.2023.169.45
Wulczyńska, D. (2022). Analiza zadowolenia pracowników z systemu zarządzania jakością według ISO 9001:2015 na przykładzie przedsiębiorstwa produkcyjnego. Management & Quality – Zarządzanie i Jakość, 4(3), 251–265.
Xu, X., Lu, Y., Vogel -Heuser, B., Wang, L. (2021). Industry 4.0 and Industry 5.0-Inception, conception and perception. Journal of Manufacturing Systems, 61, 530–535.
Zakrzewska -Bielawska, A. (2011). Relacje między strategią a strukturą organizacyjną w przedsiębiorstwach sektora wysokich technologii. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, 1095.
Zakrzewski, B., Zakrzewska, D. (2014). Przedsiębiorstwo produkcyjne i procesy realizowane w sferze produkcji. Logistyka, 3, 6965–6976.
Zdun, M. (2023). Rewolucja przemysłowa 4.0 jako nowy kontekst alienacji w życiu społeczno-gospodarczym. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 37(2), 36–48. doi: https://doi/org/10.24917/20801653.372.3
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
