Porozumienia przedsiębiorców jako sposób obrony przed kryzysem gospodarczym – szansa dla gospodarki czy naruszenie konkurencji?

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest analiza porozumień przedsiębiorców jako formy obrony przed kryzysem gospodarczym. W kontekście tego zagadnienia wyłania się istotny problem badawczy, a mianowicie: czy można w pełni zaakceptować tego rodzaju porozumienia czy też należy je uznać za niedopuszczalne ze względu na ich destabilizujący wpływ na konkurencję? Problem ten jest omawiany na gruncie ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jednolity Dz.U. z 2024 r. poz. 594 z późn. zm.). W związku z tym główną zastosowaną metodą badawczą jest metoda dogmatyczna z uwzględnieniem wybranych aspektów ekonomicznych. Cele szczegółowe opracowania sprowadzają się do odpowiedzi na trzy pytania badawcze: jakie porozumienia przedsiębiorców są zabronione, czy każde porozumienie ograniczające konkurencję jest zakazane, jakie są konsekwencje zawarcia porozumienia niezgodnego z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów? W artykule przyjęto hipotezę, że możliwość zawierania przez przedsiębiorców porozumień – jako sposób ochrony przed kryzysem gospodarczym – jest ograniczona. Wywody zawarte w artykule potwierdziły trafność tej hipotezy. Pozwoliły też sformułować rekomendacje pod adresem ustawodawcy. Po pierwsze, należy zwiększyć wskazane w art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 wspomnianej ustawy górne limity udziałów w rynku właściwym posiadanych przez przedsiębiorców, którzy są stronami porozumienia, zwalniające ze stosowania części zakazów ujętych w art. 6 ust. 1 tej ustawy (zob. także art. 7 ust. 3 wyszczególniający porozumienia zakazane niezależnie od udziałów przedsiębiorców w rynku właściwym). Po drugie, istnieje potrzeba złagodzenia kary finansowej określonej w art. 106 ust. 1 pkt 1 rzeczonej ustawy przez ustalenie maksymalnej kwoty kary w każdym przypadku jej nałożenia (przykład takiego ograniczenia znajduje się w art. 106 ust. 6 tej ustawy).