Indeks partycypacji polskiego przetwórstwa przemysłowego w globalnych łańcuchach wartości
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.303.5Słowa kluczowe:
globalny łańcuch wartości, indeks partycypacji, partycypacja przednia, partycypacja wsteczna, przetwórstwo przemysłoweAbstrakt
Postępująca liberalizacja światowej gospodarki doprowadziła do intensyfikacji wymiany handlowej,zwłaszcza o charakterze wewnątrzgałęziowym. Specyficzną cechą współczesnego handlu jest rosnącyw nim udział półproduktów i dóbr pośrednich. Równocześnie globalna integracja handlu spowodowałaprzestrzenną fragmentaryzację i dezintegrację produkcji przemysłowej. Zjawisko to wiąże się z ekspansjąmiędzynarodowych sieci produkcyjnych czy inaczej globalnych łańcuchów wartości (global value chains -GVC). Łańcuchy wartości stały się podstawowym narzędziem analizy zmian w międzynarodowych obrotachhandlowych i organizacji produkcji przemysłowej. Zasadniczą determinantą realizacji produkcji w ramachmiędzynarodowych sieci produkcyjnych jest optymalizacja procesu produkcyjnego dzięki wykorzystaniuwystępujących pomiędzy krajami różnic w kosztach wytwarzania. Liberalizacja polskiej gospodarki na początkulat dziewięćdziesiątych XX wieku umożliwiła rozwój wymiany z zagranicą i systematyczny wzrostobrotów handlowych. Celem opracowania jest określenie udziału zagranicznej i krajowej wartości w polskimeksporcie w oparciu o dostępne dane statystyczne, w tym przede wszystkim statystyki OECD-WTO.Proponują one tzw. indeks partycypacji, który obrazuje udział krajowej wartości dodanej w eksporcie zagranicznym(partycypacja przednia - forward) i zagranicznej wartości w eksporcie krajowym (partycypacjawsteczna - backward). Biorąc pod uwagę aktualne dane, 45% polskiego eksportu produkcji przemysłowejjest realizowane w ramach GVC. Istotne wydaje się także zbadanie struktury eksportu i zmian w tym zakresie,co umożliwi dalsze wnioskowanie na temat konkurencyjności polskiego eksportu.Downloads
Metrics
Bibliografia
Bank Światowy (2015a, 20 grudnia). Tariff rate, applied, weighted mean, all products, Pozyskano z http://data.worldbank.org/indicator/TM.TAX.MRCH.WM.AR.ZS
Bank Światowy (2015b, 22 grudnia). Pozyskano z http://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.ZS
Białowąs, T. (2013). Fragmentaryzacja procesów produkcji a kształtowanie się przewagi konkurencyjnej krajów rozwijających się w handlu międzynarodowym. International Business and Global Economy, 32, 9–24.
Eurostat NACE Rev.2 (2015, 22 grudnia). Pozyskano z http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/ submitViewTableAction.do
Gereffi, G., Fernandez-Stark, K. (2011). Global Value Chain Analysis: A Primer. North Carolina, USA: Center on Globalization, Governance&Competitivness, Duke University.
Góra, J. (2013). Globalne łańcuchy wartości jako narzędzie badania globalizacji. Organizacja i Kierowanie, 2(155), 43–64.
Gurbała, M. (2010). Przemysł high-tech a poziom rozwoju społeczno-gospodarczego krajów. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 16, 187–200.
GUS, (2014). Polska 1989–2014. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
Komisja Europejska (2012). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Silniejszy przemysł europejski na rzecz wzrostu i ożywienia gospodarczego. Bruksela, COM (2012) 582 final.
Kwieciński, J., Gałązka-Sobotka, M., Dłutek, A. (2008). Zdefiniowanie pojęcia delokalizacji oraz określenie sposobów badania projektów pod kątem eliminowania przypadków delokalizacji, ze szczególnym uwzględnieniem projektów realizowanych w ramach działania 4.5 Wsparcie inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki w Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka. Warszawa: Europejskie Centrum Przedsiębiorczości – EuCP.
Mińska-Struzik, E. (2014). Rozważania nad aktualnością tradycyjnej teorii handlu międzynarodowego. Gospodarka Narodowa 1(269), LXXXIX/XXV, 73–95.
OECD (2013). Interconnected Economies. Benefiting from Global Value Chains. Pozyskano z http:// dx.doi.org/10.1787/9789264189560-4-en
OECD-WTO, Trade in Value Added (TIVA). (2015, 5–6 grudnia). Pozyskano z https://stats.oecd.org/index.aspx?queryid=66237
OECD, WTO, World Bank (2012). Global Value Chains: challenges, opportunities and implications for policy, Report prepared for submission to the G20 Trade Ministers Meeting Sydney, Australia, 19 July 2014. Pozyskano z https://www.oecd.org/tad/gvc_report_g20_july_2014.pdf
Polskie Lobby Przemysłowe – PLP (2012). Straty w potencjale polskiego przemysłu i jego ułomna transformacja po 1989 roku. Wizja nowoczesnej reindustrializacji Polski. Pozyskano z: www.plp.info.pl
Porter, M.E. (1985). Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance. New York: Free Press.
Rudny, W. (2013). Globalne łańcuchy wartości: kto kreuje i kto przejmuje wartości z innowacji. Zarządzanie i Finanse, 11(4), cz. 3, 413–422.
Ścigała, D. (2013). Pozycja gospodarki polskiej w ramach globalnych łańcuchów wartości. Pozyskano z http://www.pte.pl/kongres/referaty/Scigala%20D/%C5%9Aciga%C5%82a%20D.%20-% 20Pozycja%20gospodarki%20polskiej%20w%20ramach%20globalnych%20 %C5%82a%C5%84cuch%C3%B3w%20warto%C5%9Bci.pdf
UNCTAD (2013). Global Vale Chains and Development. Investment and Value Added Trade in the Global Economy, UNCTAD/DIAE/2013/1.
UNCTAD (2015, 22 grudnia). Pozyskano z http://unctadstat.unctad.org/wds/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=102
Wierzbołowski, J. (2000). Dematerializacja produkcji i rola państwa w rozwoju współczesnego przemysłu. Telekomunikacja i Techniki Informacyjne, 1–2, 18–27.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
