Konsumpcja w fanoturystyce w ujęciu ekonomii doświadczeń
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.354.10Słowa kluczowe:
fanoturysta, fanoturystyka, gospodarka doświadczeń, konsumpcjaAbstrakt
Chęć wypoczynku, przeżycia przygody, zdobycia nowych doświadczeń zawsze były motywatorami podejmowania podróży turystycznych. Jednak w ostatnich dwóch dekadach na doświadczenie patrzy się inaczej. Własne doznania, przeżycia i doświadczenia stają się bowiem podstawową wartością nabywaną przez konsumenta-turystę. Artykuł nawiązuje do koncepcji gospodarki doświadczeń (ang. experience economy) jako jednego z ważniejszych modeli opisujących gospodarkę XXI wieku. W artykule zaprezentowano założenia koncepcji ekonomii doświadczeń i ich zastosowanie do badania konsumpcji w fanoturystyce, wraz z przykładami interpretacji jej założeń. Fanoturystyka jest zaliczana do zjawisk szybko zyskujących popularność i nierozerwalnie wiążących się z kształtowaniem turystycznych doświadczeń. Celem artykułu jest zidentyfikowanie założeń ekonomii doświadczeń i zastosowanie ich do deskrypcji konsumpcji w fanoturystyce. W pracy zastosowano metodę analizy i krytyki piśmiennictwa, a także syntezę. Artykuł ma charakter przeglądowo-koncepcyjny.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Alejziak, W. (2016). Turystyka sportowa – przyczynek do dyskusji nad definicją oraz problematyką badawczą. Turyzm, 26(1), 91–94. doi: https://doi.org/10.18778/0867-5856.26.1.10
Baldy, J., Kobyłka M.J. (2017) Dylematy konstruktorów zadań i egzaminatorów dotyczące sprawdzania umiejętności praktycznych na egzaminie maturalnym z chemii. W: B. Niemierko i M.K. Szmigel (red), Diagnozowanie umiejętności praktycznych w toku kształcenia i egzaminowania. Praca zbiorowa. Kraków : Grupa Tomami.
Beeton, S. (2005). Film-induced tourism. Clevedon: Channel View Publications. doi: https://doi.org/10.21832/9781845410162
Brumm, K. (2012). Fanoturystyka. Kibice sportowi w pozytywnym świetle. Poznań: K&AK.M.A.Karasiak.
Doligalski, T. (2013). Internet w zarządzaniu wartością klienta. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.
Encyklopedia PWN. (2021, 5 lipca). Doświadczenie. Pozyskano z https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/do%C5%9Bwiadczenie
Franch, M., Martini, U., Buffa, F., Parisi, G. (2008). 4L tourism (landscape, leisure, learning and limit). Responding to new motivations and expectations of tourists to improve the competitiveness of Alpine destinations in a sustainable way. Tourism Review, 63(1), 4–14.
Geraghty, L. (2019). Everybody needs good neighbours. W: C. Lam, J. Raphael (red.), Aussie fans. Uniquely placed in global popular culture. Iowa City: University of Iowa Press, 89–104. doi: https://doi.org/10.2307/j.ctvq4c15d.9
Gibson, H. (1998). Sport Tourism. A Critical Analysis of Research. Sport Management Review, 1, 45–76. doi: 10.1016/S1441-3523(98)70099-3
Hadzik, A., Szromek, A.R., Tomik, R. (2012). Kibice międzynarodowych widowisk sportowych jako nowa kategoria konsumentów turystyki w Polsce. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 258, 68–78.
Havir, D. (2016). Customer Experience Management Overview. W: Workshop specifického výzkumu 2016. Brno: Vysoké učení technické v Brně Fakulta podnikatelská, 9–16.
Hinch, T., Higham, J. (2001). Sport tourism. A framework of research. International Journal of Tourism Reserarch, 3(1), 45–58. doi: https://doi.org/10.1002/1522-1970(200101/02)3:1<45::AID-JTR243>3.0.CO;2-A
Hosany, S., Witham, M. (2010). Dimensions of cruisers’ experiences, satisfaction, and intention to recommend. Journal of Travel Research, 49(3), 351–364. doi: 10.1177/ 0047287509346859.
Hwang, J., Lyu, S.O. (2015). The antecedents and consequences of well-being perception. An application of the experience economy to golf tournament tourists. Journal of Destination Marketing & Management, 4(4), 248–257. doi: 10.1016/j.jdmm.2015.09.002
Iwashita, C. (2006). Media representation of the UK as a destination for Japanese tourists: Popular culture and tourism. Tourist Studies, 6(1), 59–77. doi: https://doi.org/10.1177/1468797606071477
Kaczmarek, J., Stasiak, A., Włodarczyk, B. (2005). Produkt turystyczny. Pomysł, organizacja, zarządzanie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Karpovich, A.I. (2010). Theoretical approaches to film-motivated tourism. Tourism and Hospitality Planning & Development, 7(1), 7–20. doi: https://doi.org/10.1080/14790530903522580
Kaur, G., Kaur, Ch. (2020). COVID-19 and the Rise of the New Experience Economy. FIIB Business Review, 9(4) 239–248. doi: 10.1177/2319714520958575.
Kostera, M. (red.). (2008). Nowe kierunki w zarządzaniu. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Krippendorf, J. (1982). Towards new tourism policies. The importance of environmental and sociocultural factors. Tourism Management, 3(3), 135–148.
Król, J. (2004). Psychologiczne koncepcje doświadczenia religijnego. Roczniki Psychologiczne, 7(2), 5–21.
Kuczamer-Kłopotowska, S. (2009). Internet jako narzędzie komunikacji marketingowej. Ekonomiczne Problemy Usług, 42, 548–558.
Kurek, W. (red.). (2007). Turystyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lindgreen, A., Vanhamme, J. Beverland, M.B. (2009). Memorable Customer Experiences. Burlington: Gower Publishing, 253–266.
Lipski, A. (2019). Ekonomia doświadczeń w warunkach estetyzacji rzeczywistości. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 52(2), 411–428.
Liszewski, S. (2016). Kilka uwag i refleksji nt. turystyki sportowej na marginesie artykułu pt. „Relacje turystyki i sportu w aspekcie organizacji nauki o turystyce”. Turyzm, 26(1), 29–32. doi: https://doi.org/10.18778/0867-5856.26.1.04
MacCannell, D. (2005). Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej. Warszawa: Muza SA.
Majchrzak, M. (2014). Ekonomia doświadczeń a przewaga konkurencyjna przedsiębiorstwa. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 1, 27–35.
Marciszewska, B. (2010). Produkt turystyczny a ekonomia doświadczeń. Warszawa: C.H. Beck.
Medlik, S. (1995). Leksykon podróży, turystyki, hotelarstwa. Warszawa: PWN;
Mehmetoglu, M. Engen, M. (2011). Pine and Gilmore’s concept of experience economy and its dimensions. An empirical examination in tourism. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 12(4), 237–255.
Middleton, V.T.C. (1996). Marketing w turystyce. Warszawa: Polska Agencja Promocji Turystyki.
Mokras-Grabowska J. (2016). Turystyka sportowa – dyskusja terminologiczna. Turyzm, 26 (1), 13–20. doi: https://doi.org/10.18778/0867-5856.26.1.02
Mtapuri, O. Giampiccoli, A. (2014). A reformulation of the 3Ss model for community-based tourism. Towards an alternative model. Man in India, 94(1/2), 327–336.
Nawrocka, E. Niezgoda, A. (2017). Współudział konsumentów w tworzeniu produktu turystycznego. Studia Oeconomica Posnaniensia, 5(4), 126–146.
Niezgoda, A. (2013). Rola doświadczenia w zachowaniach konsumenta na rynku turystycznym. Koncepcja ekonomii doświadczeń i marketingu doznań. Folia Turistica, 28, 91–106.
Olearnik, J. (2016). Współczesny marketing w turystyce i jego specyfika. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 1, 9–19.
Pine, B.J., Gilmore, J.H. (1999). The Experience Economy. Work is Theatre & Every Business a Stage. Boston MA: Harvard Business School Press.
Pine, B.J., Gilmore, J.H. (2019). The experience economy, with a new preface by the authors: Competing for customer time, attention, and money. Boston, MA: Harvard Business Review Press.
Pluta-Olearnik, M. (2013). Marketing przedsiębiorstw usługowych w procesie internalizacji. Warszawa: PWE.
Płaskonka-Pruszak, E. (2017). Ekonomia doświadczeń a usługi turystyczne. Jak zarządzać produktem turystycznym na przykładzie zamku golubskiego w Golubiu-Dobrzyniu. Roczniki naukowe Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego i Turystyki w Białymstoku, 2, 32–40.
Prahalad, C.K., Ramaswamy, V. (2000). Co-opting consumer competence. Harvard Business a stage. Boston: Harvard Business School.
Quadri-Felitti, D., Fiore, A.M. (2012). Experience economy constructs as a framework for understanding wine tourism. Journal of Vacation Marketing, 18(1), 3–15. doi: https://doi.org/10.1177/1356766711432222.
Quadri-Felitti, D.L., Fiore, A.M. (2013). Destination loyalty. Effects of wine tourists’ experiences, memories, and satisfaction on intentions. Tourism and Hospitality Research, 13(1), 47–62. doi: https://doi.org/10.1177/1467358413510017.
Radder, L., Han, X. (2015). An Examination Of The Museum Experience Based On Pine And Gilmore’s Experience Economy Realms. Journal of Applied Business Research (JABR), 31(2). doi: https://doi.org/10.19030/jabr.v31i2.9129
Skowronek, I. (2011). Marketing doświadczeń jako wyznacznik wizerunku i wartości przedsiębiorstwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 685, 209–224.
Shaw, C. (2005). Revolutionize Your Customer Experience. New York: Palgrave Macmillan.
Shaw, C., Ivens, J. (2005). Building Great Customer Experiences. Basingstoke: Palgrave MacMillan.
SJP. (2020, 5 lipca). Doświadczenie. W: Słownik języka polskiego PWN. Pozyskano z https://sjp.pwn.pl/szukaj/do%C5%9Bwiadczenie.html
SJP. (2020, 5 lipca). Doznanie. W: Słownik języka polskiego PWN. Pozyskano z https://sjp.pwn.pl/slowniki/doznanie.html
Słownik synonimów. (2020, 5 lipca). Doznanie. Pozyskano z https://www.synonimy.pl/synonim/doznanie
Smith, S., Wheeler J. (2002). Managing the customer experience: Turning customers into advocates,London: Prentice Hall;
Song, H.J., Lee, C.K., Park, J.A., Hwang, Y.H., Reisinger, Y. (2015). The influence of tourist experience on perceived value and satisfaction with temple stays. The experience economy theory. Journal of Travel & Tourism Marketing, 32(4), 401–415. doi: https://doi.org/10.1080/10548408.2014.898606
Sotiriadis, M. (2017). Experiential dimensions and their influence on behavioral intentions within the context of nature-based tourism. Tourism and Hospitality Management, 23(1), 35–50.
doi: https://doi.org/10.20867/thm
Stasiak, A. (2013a). Nowe przestrzenie i formy turystyki w gospodarce doświadczeń. Turyzm, 23(2), 65–74.
Stasiak, A. (2013b). Produkt turystyczny w gospodarce doświadczeń. Turyzm, 23(1), 29–38.
Stasiak, A., Włodarczyk, B. (2013). Miejsca spotkań kultury i turystyki. W: B. Krakowiak, A. Stasiak, B. Włodarczyk (red.), Kultura i turystyka – miejsca spotkań. Łódź: Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, 29–46.
Stasiak, A., Włodarczyk, B. (2015). Czy turystyka może nie być aktywna? O potrzebie podziałów i klasyfikacji turystyki. W: A. Stasiak, J. Śledzińska, B. Włodarczyk (red.), Wczoraj, dziś i jutro turystyki aktywnej i specjalistycznej. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 39–52.
Toffler, A. (1997). Trzecia fala. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Weiermair, K. (2004). Neue Rahmbedingungen der Individualhotellerie und Gastronomie des 21. Jahrhunderts. W: K. Weiermair, M. Peters, H. Pechlaner, M-O. Kaiser (red.), Unternehmertum im Tourismus. Führen mit Erneuerungen. Berlin: Erich Schmidt Verlag, 7–18.
Williams, R. (2019). Funko Hannibal in Florence: Fan tourism, transmediality, and paratextual-spatio-play. JOMEC Journal, 14, 71–90. doi: https://doi.org/10.18573/jomec.179
Włodarczyk, B. (2016). Łódź jako arena wielkich wydarzeń sportowych – wybrane przykłady. Turyzm, 26(1), 51–62. doi: https://doi.org/10.18778/0867-5856.26.1.06
Wodejko, S. (1997). Ekonomiczne zagadnienia turystyki. Warszawa: Prywatna Wyższa Szkoła Handlowa.
Wójcik, D. (2017). Gospodarka doznań a sektory kreatywne w dobie innowacji technologicznych na przykładzie sektora kreatywnego. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 156, 25–50;
Wójcik, M. (2016). Ekonomia doświadczeń a usługi informacyjne. Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy, 2, 101–111.
Żemła, M. (2017). Rola koncepcji ekonomii doświadczeń w postmodernistycznej interpretacji trendów rynkowych w turystyce i budowie nowoczesnych produktów turystycznych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 31(3), 7–16. doi: https://doi.org/10.24917/20801653.313.1
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
