Bliskość przestrzenna jako determinanta współpracy uczelni wyższych i przedsiębiorstw sektora usługowego – studium empiryczne

Autor

  • Marcin Olszewski Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Instytut Gospodarki Międzynarodowej, Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych

DOI:

https://doi.org/10.24917/20801653.341.4

Słowa kluczowe:

bliskość geograficzna, przedsiębiorstwa usługowe, relacje, współpraca uczelni i przedsiębiorstw

Abstrakt

Problematyka uwarunkowań współpracy uczelni i przedsiębiorstw budzi coraz większe zainteresowanie. Wynika to z faktu, że z jednej strony istnieją duże oczekiwania związane z efektami kooperacji, np. w formie wzrostu innowacyjności, a z drugiej strony, szczególnie w przypadku przedsiębiorstw usługowych, zakres współpracy jest nadal niewielki. Do istotnych czynników mających wpływ na nawiązanie współpracy należy bliskość przestrzenna. Dzięki osobistym kontaktom i efektywnej komunikacji opartej na zaufaniu mały dystans przestrzenny ułatwia transfer złożonej i nieskodyfikowanej wiedzy akademickiej. Celem artykułu jest identyfikacja roli bliskości przestrzennej jako determinanty współpracy uczelni i przedsiębiorstw. Osiągnięcie tego celu wymagało przeprowadzenia badania empirycznego na próbie 383 losowo wybranych przedsiębiorstw. Uzyskane wyniki wskazują, że związek między bliskością przestrzenną a skalą i intensywnością współpracy jest niejednoznaczny. Z uczelniami współpracują najczęściej przedsiębiorstwa zlokalizowane najbliżej i najdalej w stosunku do ośrodków akademickich. Bliskość przestrzenna sprzyja natomiast intensyfikacji współpracy. Praca poszerza rozumienie bliskości przestrzennej jako determinanty współpracy, dzięki uwzględnieniu w analizie nie tylko bezpośredniego wpływu dystansu na podejmowanie i intensywność współpracy, ale także przez identyfikację przestrzennego zróżnicowania sposobów, motywów i efektów zaangażowania się przedsiębiorców we współpracę z uczelniami.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Biogram autora

Marcin Olszewski - Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Instytut Gospodarki Międzynarodowej, Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych

Marcin Olszewski, dr, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Instytut Gospodarki Międzynarodowej, Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych. Jest adiunktem w Katedrze Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. W 2011 roku obronił rozprawę doktorską poświęconą zarządzaniu wiedzą w procesie konkurowania przez jakość na rynku hotelarskim. Jego zainteresowania badawcze obejmują problematykę współpracy uczelni wyższych z przedsiębiorstwami, zarządzania wiedzą, transferu wiedzy, konkurencyjności gospodarki turystycznej. Brał udział w kilku krajowych i międzynarodowych projektach badawczych dotyczących gospodarki turystycznej (w tym finansowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Narodowe Centrum Nauki). Jest autorem lub współautorem ponad 50 artykułów (rozdziałów w monografiach naukowych, artykułów w czasopismach naukowych oraz prac w materiałach konferencyjnych).

Bibliografia

Alejziak, W., Liszewski, S., (2016). Rola czasopism naukowych w transferze wiedzy w turystyce, Folia Turistica, 41, 81–135.

Amin, A., Cohendet, P. (2004). Architectures of Knowledge: Firms, Capabilities and Communities. Oxford: Oxford University Press.

Anatan, L. (2013). A Proposed Framework of University to Industry Knowledge Transfer. Review of Integrative Business and Economics, 2(2), 304–325.

Ankrah, S., AL-Tabbaa, O. (2015). Universities-industry collaboration: A systematic review. Scandinavian Journal of Management, 31(3), 387–408. doi: 10.1016/j.scaman.2015.02.003

Arundel, A., Geuna, A. (2004). Proximity and the use of public science by innovative European firms. Economics of Innovation and New Technology, 13, 559–580. doi:10.1080/1043859092000234311

Arvanitis, S., Kubli, U., Woerter, M. (2008). University-industry knowledge and technology transfer in Switzerland: What university scientists think about co-operation with private enterprises. Research Policy, 37(10), 1865–1883. doi: 10.1016/j.respol.2008.07.005

Balconi, M., Laboranti, A. (2006). University–industry interactions in applied research: The case of microelectronics. Research Policy, 35(10), 1616–1630. doi: 10.1016/j.respol.2006.09.018

Barrio-Castro, T. Del, García-Quevedo, J. (2005). Effects of university research on the geography of innovation. Regional Studies, 39(9), 1217–1229. doi: 10.1080/00343400500389992

Boschma, R. (2005). Proximity and Innovation: A Critical Assessment. Regional Studies, 39(1), 61–74. doi: 10.1080/0034340052000320887

Boschma, R., Iammarino, S. (2009). Related Variety, Trade Linkages, and Regional Growth in Italy. Economic Geography, 85(3), 289–311. doi: 10.1111/j.1944-8287.2009.01034.x

Crescenzi, R., Filippetti, A., Iammarino, S. (2017). Academic inventors: collaboration and proximity with industry. Journal of Technology Transfer, 42(4), 730–762. doi: 10.1007/s10961016-9550-z

D’Este, P., Guy, F., Iammarino, S. (2012). Shaping the formation of university–industry research

collaborations: What type of proximity does really matter? Journal of Economic Geography, 13(4), 537–558. doi: 10.1093/jeg/lbs010

D’Este, P., Iammarino, S. (2010). The spatial profile of university–business research partnerships. Papers in Regional Science, 89(2), 335–350. doi: 10.1111/j.1435-5957.2010.00292.x

D’Este, P., Patel, P. (2007). University—industry linkages in the UK: What are the factors underlying the variety of interactions with industry? Research Policy, 36, 1295–1313. doi:10.1016/j.respol.2007.05.002

D’Este, P., Perkmann, M. (2011). Why do academics engage with industry? The entrepreneurial university and individual motivations. Journal of Technology Transfer, 36(3), 316–339. doi:10.1007/s10961-010-9153-z

Drejer, I., Lund Vinding, A. (2007). Searching Near and Far: Determinants of Innovative Firms’ Propensity to Collaborate Across Geographical Distance. Industry and Innovation, 14(3), 259-275. doi: 10.1080/13662710701369205

Filippetti, A., Savona, M. (2017). University–industry linkages and academic engagements: individual behaviours and firms’ barriers. Introduction to the special section. Journal of Technology Transfer, 42(4), 719–729. doi: 10.1007/s10961-017-9576-x

Frechtling, D.C. (2004). Assessment of tourism/hospitality journals’ role in knowledge transfer: An exploratory study. Journal of Travel Research, 43(2), 83–87. doi:10.1080/02508281.2004.11081434

Giunta, A., Pericoli, F.M., Pierucci, E. (2014). University–industry collaboration in the biopharmaceuticals: The Italian case. The Journal of Technology Transfer, 41(4), 818–840. doi: 10.1007/s10961-015-9402-2

Hamet, J., Michel, S. (2018). Rigor, relevance, and the knowledge “market”. European Business Review, 30(2), 183–201. doi: 10.1108/EBR-01-2017-0025

Hewitt-Dundas, N. (2013). The role of proximity in university-business cooperation for innovation. The Journal of Technology Transfer, 38(2), 93–115. doi: 10.1007/s10961-011-9229-4

Higuchi, Y., Yamanaka, Y. (2017). Knowledge sharing between academic researchers and tourism practitioners: a Japanese study of the practical value of embeddedness, trust and co-creation. Journal of Sustainable Tourism, 25(10), 1456–1473. doi: 10.1080/09669582.2017.1288733

Hoarau, H., Kline, C. (2014). Science and industry: Sharing knowledge for innovation. Annals of Tourism Research, 46, 44–61. doi: 10.1016/j.annals.2014.01.005

Huggins, R., Johnston, A., Steffenson, R. (2008). Universities, Knowledge Networks and Regional Policy. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 2(1), 321–340.

Jaffe, A. B. (1989). Real effects of academic research. The American Economic Review, 79(5), 957–959.

Jaffe, A. B., Trajtenberg, M., Henderson, R. (1993). Geographic localization of knowledge spilloves as evidenced by patent citations. The Quarterly Journal of Economics, 108(3), 577–598. doi:10.2307/2118401

Levy, R., Roux, P., Wolff, S. (2009). An analysis of science–industry collaborative patterns in a large European University. The Journal of Technology Transfer, 34(1), 1–23. doi: 10.1007/s10961-007-9044-0

Mansfield, E., Lee, J.-Y. (1996). The Modern University: Contributor to Industrial Innovation and Recipient of Industrial R&D Support. Research Policy, 25(7), 1047–1058. doi: 10.1016/S0048-7333(96)00893-1

Mattes, J. (2012). Dimensions of Proximity and Knowledge Bases: Innovation between Spatial and Non-spatial Factors. Regional Studies, 46(8), 1085–1099. doi:10.1080/00343404.2011.552493

Muscio, A., Nardone, G. (2012). The determinants of university-industry collaboration in food science in Italy. Food Policy, 37(6), 710–718. doi: 10.1016/j.foodpol.2012.07.003

Olechnicka, A. (2012). Potencjał nauki a innowacyjność regionów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Olszewski, M. (2018). Potencjał transferu wiedzy z uczelni wyższych do gospodarki turystycznej w Polsce – ocena na podstawie projektów badawczych finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki. Turyzm/Tourism, 28(2), 61–66. doi: 10.18778/0867-5856.28.2.07

Olszewski, M., Walas, B. (2016), Transfer wiedzy z uczelni do przedsiębiorstw turystycznych – identyfikacja barier i możliwości ich niwelowania. Folia Turistica, 41, 45–63.

Perkmann, M., King, Z., Pavelin, S. (2011). Engaging excellence? Effects of faculty quality on university engagement with industry. Research Policy, 40(4), 539–552. doi: 10.1016/j.respol.2011.01.007

Qiu, S., Liu, X., Gao, T. (2017). Do emerging countries prefer local knowledge or distant knowledge? Spillover effect of university collaborations on local firms. Research Policy, 46(7), 1299–1311. doi: 10.1016/j.respol.2017.06.001

Rossi, F. (2017). The drivers of efficient knowledge transfer performance: evidence from British universities. Cambridge Journal of Economics, 42(3), 729–755. doi: 10.1093/cje/bex054

Ruhanen, L., Cooper, C. (2004). Applying a Knowledge Management Framework to Tourism Research, Tourism Recreation Research, 29(1), 83–87. doi: 10.1080/02508281.2004.11081434

Segarra-Blasco, A., Arauzo-Carod, J., (2008). Sources of innovation and industry–university interaction: Evidence from Spanish firms. Research Policy, 37(8), 1283–1295. doi: 10.1016/j.respol.2008.05.003

Slavtchev, V. (2013). Proximity and the Transfer of Academic Knowledge: Evidence from the Spatial Pattern of Industry Collaborations of East German Professors. Regional Studies, 47(5), 686–702. doi:10.1080/00343404.2010.487058

Steinmo, M., Rasmussen, E. (2016). How firms collaborate with public research organizations: The evolution of proximity dimensions in successful innovation projects. Journal of Business Research, 69(3), 1250–1259. doi: 10.1016/j.jbusres.2015.09.006

Storper, M., Venables, A.J. (2004). Buzz: Face-to-face contact and the urban economy. Journal of Economic Geography, 4, 351–370. doi: 10.1093/jnlecg/lbh027

Tang, Y., Motohashi, K., Hu, X., Montoro, A. (2019). Performance of Guangdong manufacturing firms: the roles of regional proximity and research quality of universities. The Journal of Technology Transfer, 45, 1–41. doi: 10.1007/s10961-019-09715-2

Thomas, R., Ormerod, N. (2017). The (almost) imperceptible impact of tourism research on policy and practice. Tourism Management, 62, 379–389. doi: 10.1016/j.tourman.2017.02.009

Torre, A. (2008). On the Role Played by Temporary Geographical Proximity in Knowledge Transmission, Regional Studies, 42(6), 869–889. doi: 10.1080/00343400801922814

Torre, A., Rallet, A. (2010). Proximity and Localization, Regional Studies, 39(1), 47–59. doi:10.1080/0034340052000320842

Pobrania

Opublikowane

2020-03-30

Jak cytować

Olszewski, M. . (2020). Bliskość przestrzenna jako determinanta współpracy uczelni wyższych i przedsiębiorstw sektora usługowego – studium empiryczne. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 34(1), 49–61. https://doi.org/10.24917/20801653.341.4