Odporność start-upów na kryzys wywołany przez pandemię COVID-19. Przykład branży turystycznej
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.362.12Słowa kluczowe:
start-up, COVID-19, odporność na kryzys, turystykaAbstrakt
Branża turystyczna należy do sektorów najbardziej dotkniętych skutkami pandemii COVID-19. W wyniku pandemii część podmiotów została zmuszona do zakończenia swojej działalności, jednak dla niektórych z nich sytuacja ta okazała się szansą na wzrost i rozwój. Niniejszy artykuł ma dwa główne cele. Pierwszy z nich to synteza wniosków płynących z badań dotyczących funkcjonowania start-upów oraz ich odporności na kryzysy. Drugim jest wskazanie kierunków badań nad skutkami kryzysu wywołanego pandemią COVID-19 dla start-upów działających w branży turystycznej. W artykule zaprezentowano autorską typologię start-upów w turystyce oraz przedstawiono wyniki dotychczasowych prac poświęconych tym podmiotom. Wnioski z przeprowadzonej analizy omówiono w dwóch wątkach: start-upy jako odpowiedź na pandemię oraz warunki odporności start-upów na zjawiska kryzysowe. Badane przypadki wskazują, że okres pandemii dla turystycznych start-upów ma charakter „twórczej destrukcji”, w której dostęp do kluczowych zasobów (finansowych, relacyjnych i organizacyjnych) może umożliwić nie tylko przetrwanie, lecz także poprawę ich sytuacji. Przeprowadzona analiza pozwoliła na sformułowanie kluczowych pytań badawczych, na które odpowiedzieć powinny dalsze badania poświęcone turystycznym start-upom.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Banaszyk, P., Deszczyński, P., Gorynia, M., Malaga, K. (2021). The Covid-19 pandemic as a potential change agent for selected economic concepts. Entrepreneurial Business and Economics Review, 9(4), 35–50. doi: https://doi.org/10.15678/eber.2021.090403
Baum, T., Hai, N.T.T. (2020). Hospitality, tourism, human rights and the impact of COVID-19. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 32(7), 2397–2407. https://
doi.org/10.1108/IJCHM-03–2020–0242
Blank, S., Dorf, B. (2013). Podręcznik startupu. Budowa wielkiej firmy krok po kroku. Warszawa: Onepress.
Dalton, D. (2020). COVID-19 & Startups: Opportunities in Times of Crisis. Www.Euractiv.Com. https://www.euractiv.com/section/economy‑jobs/opinion/covid-19–startups‑opportunities‑in‑times‑of‑crisis/
Eisenhardt, K.M., Martin, J.A. (2000). Dynamic capabilities: what are they? Strategic Management Journal, 21(10–11), 1105–1121. https://doi.org/10.1002/1097–0266(200010/11)21:10/11
Filieri, R., D’Amico, E., Destefanis, A., Paolucci, E., Raguseo, E. (2021). Artificial intelligence (AI) for tourism: an European‑based study on successful AI tourism start‑ups. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 33(11), 4099–4125. doi: https://doi.org/10.1108/ijchm-02–2021–0220
Gretzel, U., Fuchs, M., Baggio, R., Hoepken, W., Law, R., Neidhardt, J., Pesonen, J., Zanker, M., Xiang, Z. (2020). e‑Tourism beyond COVID-19: a call for transformative research. Information Technology & Tourism, 22(2), 187–203. doi: https://doi.org/10.1007/s40558–020–00181–3
Hashemi, S.S., Azari, M. (2021). A hybrid best‑worst method and multi‑criteria decision‑making methods for location selection in the international entrepreneurial ecosystem. Case study: medical tourism start‑up. Contributions to Management Science, 361–394, doi: https://doi.org/10.1007/978–3–030–68972–8_18
Jiang, Y., Ritchie, B.W. (2017). Disaster collaboration in tourism: Motives, impediments and success factors. Journal of Hospitality and Tourism Management, 31, 70–82. doi: https://doi.org/10.1016/j.jhtm.2016.09.004
Jiang, Y., Ritchie, B.W., Verreynne, M.L. (2019). Building tourism organizational resilience to crises and disasters: A dynamic capabilities view. International Journal of Tourism Research, 21(6), 882–900. doi: https://doi.org/10.1002/jtr.2312
Kalogiannidis, S., Chatzitheodoridis, F. (2021). Impact of Covid-19 in the European Start‑ups Business and the Idea to Re‑energise the Economy. International Journal of Financial Research, 12(2), 55–61. doi: https://doi.org/10.5430/ijfr.v12n2p55
Kuckertz, A., Brändle, L., Gaudig, A., Hinderer, S., Morales Reyes, C.A., Prochotta, A., Steinbrink, K.M., Berger, E.S. (2020). Startups in times of crisis – A rapid response to the COVID-19 pandemic. Journal of Business Venturing Insights, 13. doi: https://doi.org/10.1016/j.jbvi.2020.e00169
Liu, B., Luo, C., Meng, F., Jiang, H. (2021). Modeling venture capital networks in hospitality and tourism entrepreneurial equity financing: An exponential random graph models approach. International Journal of Hospitality Management, 95. doi: https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2021.102936
Luden, I. (2021). Travel startup GetYourGuide secures $97M revolving credit facility, https://techcrunch.com/2021/02/15/travel‑startup‑getyourguide‑secures-97m‑revolving‑credit‑facility/
Łopusiewicz, A. (2013). Start‑up od pomysłu do sukcesu. Warszawa: Wydawnictwo Edgard‑Samo Sedno.
Mam Startup (2021a). Branża turystyczna walczy o klientów, https://mamstartup.pl/branza‑turystyczna‑walczy‑o‑klientow‑pomoc‑moze‑marketing‑internetowy/
Mam Startup (2021b), https://mamstartup.pl/znajdz‑przewage‑konkurencyjna‑a‑przetrwasz ‑kryzys‑rafal‑orlicki‑meetbit/)
Mileva, S., Assenova, M., Petrov, E., Gyaurova, V. (2021). Możliwości wykorzystania aplikacji opartych na grywalizacji i lokalizacji do promowania Sofii jako destynacji turystycznej. Turyzm/Tourism, 31(1), 21–28. https://doi.org/10.18778/0867–5856.31.1.03
Nelson, R.R. (2020). A perspective on the evolution of evolutionary economics. Industrial and Corporate Change, 29(5), 1101–1118. doi: https://doi.org/10.1093/icc/dtaa045
OECD. (2020). Start‑ups in the time of COVID-19: Facing the challenges, seizing the opportunities. https://read.oecd‑ilibrary.org/view/?ref=132_132859–igoa9ao1mc&title=Start‑ups‑in‑the‑time‑of‑COVID-19–Facing‑the‑challenges‑seizing‑the‑opportunities&_ga=2.66304942.187669468.1638274272–969587600.1635943431
Pforr, C., Hosie, P.J. (2008). Crisis Management in Tourism. Journal of Travel & Tourism Marketing, 23(2–4), 249–264. https://doi.org/10.1300/j073v23n02_19
Presenza, A., Abbate, T., Meleddu, M., Sheehan, L. (2019). Start‑up entrepreneurs’ personality traits. An exploratory analysis of the Italian tourism industry. Current Issues in Tourism, 23(17), 2146–2164. https://doi.org/10.1080/13683500.2019.1677572
Ratten, V. (2020). Coronavirus (covid-19) and entrepreneurship: changing life and work landscape. Journal of Small Business & Entrepreneurship, 32(5), 503–516. doi: https://doi.org/10.1080/08276331.2020.1790167
Ritchie, B.W. (2004). Chaos, crises and disasters: A strategic approach to crisis management in the tourism industry. Tourism Management, 25(6), 669–683. doi: https://doi.org/10.1016/j.tourman.2003.09.004
Sigala, M. (2020). Tourism and COVID-19: Impacts and implications for advancing and resetting industry and research. Journal of Business Research, 117, 312–321. doi: https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2020.06.015
DepoVentures (2021). Investing in tourist start‑ups in the covid era: a dangerous lottery or a genius move? https://depoventures.com/latest/investing‑in‑tourist‑start‑ups‑in‑the‑covid‑era‑a‑dangerous‑lottery‑or‑a‑genius‑move
Startup Poland (2020). Polskie Startupy 2020. COVID Edition, Fundacja Startup Poland, Warszawa.
STATION F. (2020). Impact and opportunities of covid-19 for startups. https://data.stationf.co/2020/
Teece, D.J. (2007). Explicating dynamic capabilities: the nature and microfoundations of (sustainable) enterprise performance. Strategic Management Journal, 28(13), 1319–1350. https://doi.org/10.1002/smj.640
Teece, D.J., Pisano, G., Shuen, A. (1997). Dynamic capabilities and strategic management. Strategic Management Journal, 18(7), 509–533. doi: https://doi.org/10.1002/(sici)10970266(199708)18:7
Trzmielak, D.M., Shonia, D., Skoneczna, M. (2021). Marketing, Start‑Ups and Innovation: A Framework for Understanding the Possibilities for Harnessing Technological Innovations in Tourism (Based on the Example of the Georgian Tourism Sector and Russian Start‑Ups).
Marketing of Scientific and Research Organizations, 40(2), 93–113. https://doi.org/10.2478/minib-2021–0011
UNCTAD. (2021), COVID-19 AND TOURISM AN UPDATE, https://unctad.org/system/files/official‑document/ditcinf2021d3_en_0.pdf
UNWTO. (2020). Healing solutions for tourism challenge, doi: https://www.unwto.org/healing‑solutions‑tourism‑challenge
Winston, A., 2020. Is the COVID-19 Outbreak a Black Swan or the New Normal? MIT Sloan Management Review. March. https://sloanreview.mit.edu/article/is‑the‑covid-19–outbreak‑a‑black‑swan‑or‑the‑new‑normal/
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).