Działania samorządu lokalnego w zakresie wykorzystania dziedzictwa kulturowego w rozwoju turystycznym miasta historycznego - przykład Bochni
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.384.3Słowa kluczowe:
Bochnia, dziedzictwo kulturowe, dziedzictwo salinarne, samorząd lokalnyAbstrakt
W polskim systemie prawnym samorząd lokalny jest właścicielem większości zasobów dziedzictwa kulturowego bądź dysponuje uprawnieniami decyzyjnymi, które ich dotyczą. Celem niniejszego opracowania było określenie roli samorządu lokalnego w działaniach zmierzających do wykorzystania dziedzictwa kulturowego w rozwoju turystycznym na przykładzie Bochni – najstarszego miasta w Małopolsce. Do realizacji tego celu posłużono się następującymi metodami: analiza danych zastanych, kwerenda biblioteczna, analiza oferty turystycznej Kopalni Soli Bochnia, strony internetowe podmiotów związanych z działalnością kulturalną i turystyczną na terenie miasta, badania terenowe obejmujące weryfikację aktualnego stanu prowadzonych przedsięwzięć. Ustalono, że dziedzictwo kulturowe stanowi dla samorządu lokalnego istotny element funkcjonowania miasta, czego wyrazem są zapisy w obowiązujących dokumentach strategicznych i planistycznych. Miasto wykorzystuje dziedzictwo kulturowe przede wszystkim przez kreowanie przestrzeni miejskiej, a także przez podejmowanie współpracy z innymi podmiotami świadczącymi usługi turystyczne.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Chabiera, A. (2021). Rola dziedzictwa w dokumentach strategicznych gmin – wiedza i świadomość kluczowych urzędników gminnych W: B. Skaldawski i in. (red.), Dziedzictwo kulturowe w badaniach. Rozwój lokalny i strategiczne zarządzanie rozwojem gminy w oparciu o dziedzictwo kulturowe, t. 2. Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa , 57–62.
Charkot, J. (2016). Uwarunkowania historyczne i prawno‑organizacyjne górniczo‑‑konserwatorskiego zabezpieczania zabytkowych wyrobisk Kopalni Bocheńskiej. Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce, 31, 119–150.
Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego. (2008). Uchwała nr XVII/174/08 Rady Miejskiej w Bochni z dnia 27 lutego 2008 r. w sprawie uchwalenia Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego terenu „Śródmieście”. Pozyskano z: https://bip.ma‑ lopolska.pl/umbochnia/Article/get/id,38777.html (dostęp: 10.08.2024).
Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego. (2016). Uchwała nr XXIII/194/16 Rady Miasta Bochnia z dnia 31 sierpnia 2016 roku w sprawie uchwalenia zmiany punktowej miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu„ Śródmieście”. Pozyskano z: http://sip.umbochnia.pl/mapa/static/plans/Plan_XXIII_194_16_Srodmiescie.pdf (dostęp: 20.07.2024).
Faracik, R. (2017). Dziedzictwo salinarne Europy Środkowej. W: M. Drewnik, M. Mika (red.), Człowiek i jego działania: spojrzenie geografa. Prace dedykowane Profesorowi Włodzimierzowi Kurkowi. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, 93–105.
Flasza, J. (2015). Bochnia. Przewodnik po mieście. Bochnia: Miejski Dom Kultury w Bochni. Galusek, Ł., Jagodzińska K. (2024, sierpień 20). Dziedzictwo. Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie. Pozyskano z: https://cbh.pan.pl/en/dziedzictwo (dostęp: 1.09.2024).
Gminny Program Rewitalizacji Miasta Bochnia na lata 2017–2030. (2024). Urząd Miasta Bochnia. Góral, A. (2013). Rola samorządu terytorialnego w zrównoważonym zarządzaniu niematerialnym dziedzictwem kulturowym. W: J. Adamowski, K. Smyk (red.), Niematerialne dziedzictwo kulturowe: źródła–wartości–ochrona. Lublin–Warszawa: Wydawnictwo UMCS, 99–110.
Kalwajtys, E. (2001). Świadectwa kultu Świętej Kingi w górnictwie solnym. Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce, 21, 257–272.
Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, przyjęta w Paryżu dnia 16 listopada 1972 r. przez Konferencję Generalną Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury na jej siedemnastej sesji. (1976). Dz.U. 1976 nr 32 poz. 190.
Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, sporządzona w Paryżu dnia 17 października 2003 r. (2003). Dz.U. 2011 nr 172 poz. 1018.
Kopalnia Soli Bochnia. (2024). „Solny Świadek” – Multisensoryczna Trasa Turystyczna. Pozyskano z: https://kopalnia‑bochnia.pl/zwiedzanie/solny_swiadek/ (dostęp: 2.09.2024)
Kopalnia Soli Bochnia. (2024). Trasa turystyczna z Podziemną Ekspozycją Multimedialną. Pozyskano z: https://kopalnia‑bochnia.pl/zwiedzanie/podziemnaekspozycjamultimedial‑ na/ (dostęp: 20.08.2024).
Kozioł, A. (2021). Dziedzictwo kulturowe w teoriach rozwoju „od dołu”, W: B. Skaldawski i in. (red.), Dziedzictwo kulturowe w badaniach. Rozwój lokalny i strategiczne zarządzanie ro- zwojem gminy w oparciu o dziedzictwo kulturowe, t. 2. Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 8–20.
Langer, P. (2005). Problem rewitalizacji przestrzeni średnich miast w projektach współfinansowanych z funduszy strukturalnych na przykładzie Bochni. Czasopismo Techniczne. Architektura, 15.
Langer, P. (2008). Znaczenie kopalni soli dla przestrzeni publicznych Bochni. Czasopismo Techniczne. Architektura, 105(3‑A), 157–162.
Langer, P. (2010). Dziedzictwo salinarne jako element atrakcyjności turystycznej regionów solnych. W: M.K. Leniartek (red.), Autokreacja poprzez turystykę. Monografie. Prace Zbiorowe Wyższej Szkoły Zarządzania „Edukacja” we Wrocławiu. Wrocław: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania „Edukacja”, 235–244.
Langer, P. (2011). Dziedzictwo kulturowe w stymulowaniu rozwoju miast solnych. Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN, 141, 211–227.
Langer, P. (2012). Wyrobiska solne jako przestrzeń urbanistyczna. Geology, Geophysics and Environment, 38(2), 239–250.
Mikos von Rohrscheidt, A. (2020). Zarządzanie w turystyce kulturowej, t. I: Konteksty, Koncepcje, Strategie. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Murzyn‑Kupisz, M. (2012). Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 221.
Murzyn‑Kupisz, M. (2010). Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny. Przykład podkrakowskich Niepołomic. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 835, 67–91.
Olejnik, M. (2022). Legenda o pierścieniu świętej Kingi. Łapczyca: Wydawnictwo Regis.
Przybyszewska‑Gudelis, R. (2001). Strategiczna rola turystyki w rozwoju małych historycznych miast polskich, W: W. Maik, K. Marciniak (red.), Turystyka jako czynnik rozwoju regionów, miast i obszarów wiejskich. Bydgoszcz: WPSTiH, 55–68.
Raport o stanie Gminy Miasta Bochnia za 2023 r. (2023). Pozyskano z: https://bochnia.eu/raport‑‑o‑stanie‑gminy‑miasta‑bochnia‑za‑2023‑r/ (dostęp: 8.08.2024).
Stadtmuller, E. (2008). Legendy Bocheńskie. Kraków: Wydawnictwo Skrzat.
Strategia Rozwoju Gminy Miasta Bochnia na lata 2022–2030. (2022). Pozyskano z: https:// bochnia.eu/samorzad/plany‑wieloletnie/strategia‑rozwoju‑gminy‑miasta‑bochnia‑na‑lata‑2022‑2030/ (dostęp: 25.07.2024).
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Miasta Bochnia. (2012). Diagnoza stanu istniejącego uwarunkowania i możliwości rozwoju. Załącznik nr 7a do uchwały nr XXV/274/12 Rady Miasta Bochnia z dnia 28 grudnia 2012 r.
Szydłowski, K., Flasza, M. (2022). Zabytkowa Kopalnia Soli „Bochnia”. Mining–Informatics, Automation and Electrical Engineering, 60(1), 28–32.
Szmygin, B. (2016). Światowe dziedzictwo kultury UNESCO: charakterystyka, metodologia, zarządzanie. Warszawa: Polski Komitet Narodowy ICOMOS.
Śladecki, D. (2001). Podziemne miejsca kultu w tradycji bocheńskich górników. Rocznik Bocheński, 5, 65–86.
Tomczykowska, P. (2014). Turystyka kulturowa szansą na rozwój miasta kreatywnego. Przykład Bydgoszczy i Torunia. Turystyka Kulturowa, 2, 39–54.
Wojciechowski, T. (1980). Jubileusz stulecia Orkiestry Salinarnej Bocheńskiej 1880–1980. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie. (2024). Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego. Pozyskano z: https:// www.wuoz.malopolska.pl/wp‑content/uploads/2024/09/Wykaz‑wspiow‑do‑Rejestru‑zabytkow‑z‑podzialem‑na‑powiaty‑czerwiec‑2024.pdf (dostęp: 2.09.2024).
Zbieranek, P. (2024). Dziedzictwo kulturowe w procesie rozwoju lokalnego na obszarach niezurbanizowanych: Studium przypadku gminy Stegna. Kultura i Społeczeństwo, 68(3), 205–233.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
