Zrównoważona konsumpcja jako atrybut i uwarunkowanie rozwoju branży turystycznej w XXI wieku

Autor

  • Marek Hendel Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki w Jeleniej Górze
  • Michał Żemła Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Wydział Geograficzno-Biologiczny, Instytut Geografii

DOI:

https://doi.org/10.24917/20801653.304.14

Słowa kluczowe:

rozwój turystyki, turystyka zrównoważona, zrównoważona konsumpcja, zrównoważona konsumpcja w turystyce, zrównoważony rozwój

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie zrównoważonej konsumpcji jako współczesnego atrybutu i uwarunkowania rozwoju branży turystycznej. Przedstawiona w pracy koncepcja konsumpcji zrównoważonej oraz bezpośrednie odwołanie się do niej w turystyce pozwoliło autorom określić współczesne zmiany zachodzące na rynku usług turystycznych i podkreślić znaczenie troski o ochronę środowiska przyrodniczego we współczesnych wyborach konsumenta. Zdaniem autorów, ukierunkowanie konsumenta usług turystycznych na ochronę środowiska przyrodniczego wpisuje się w globalne zmiany zachowań konsumenckich, zauważalne również w innych sektorach usług. Jak podkreślają autorzy, w przypadku turystyki zmiana ta jest szczególnie ważna, bowiem powszechne uznawanie turystyki za formę działalności gospodarczej przyjaznej środowisku doprowadziło przez lata do nieodpowiedzialnego gospodarowania zasobami przyrody na rzecz jej rozwoju, a w konsekwencji do wielu nieodwracalnych zmian. Realizacja zasad zrównoważonego rozwoju w turystyce poprzez konsumpcję stanowi, w ocenie autorów, nie tylko element warunkujący rozwój turystyki, ale również istotną cechę wyróżniającą na tle innych sektorów usług. Odwołując się do pojęcia zrównoważonej konsumpcji, autorzy podkreślają również istotną rolę branży turystycznej w implementacji zrównoważonego rozwoju w turystyce.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Biogramy autorów

Marek Hendel - Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki w Jeleniej Górze

Marek Hendel, magister, doktorant kierunku ekonomia na Wydziale Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Pracownik dydaktyczny Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej w Katowicach. Zainteresowania badawcze związane są ze zrównoważonym rozwojem turystyki, zachowaniami konsumentów na rynku turystycznym oraz rolą samorządu terytorialnego w rozwoju turystyki.

Michał Żemła - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Wydział Geograficzno-Biologiczny, Instytut Geografii

Michał Żemła, dr hab., prof. Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, w Instytucie Geografii, Zakładzie Turystyki i Badań Regionalnych. Ukończył studia magisterskie na Wydziale Organizacji i Zarządzania Politechniki Śląskiej w Gliwicach, otrzymał doktorat na Akademii Ekonomicznej w Katowicach, a habilitację na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu. Jego zainteresowania badawcze są związane z marketingiem obszarów turystycznych ze specjalnym uwzględnieniem obszarów górskich. Jest autorem lub współautorem trzech książek i prawie 100 artykułów naukowych.

Bibliografia

Alejziak, W. (1999). Turystyka w obliczu wyzwań XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Albis.

Becken, S. (2014). Water equity – Contrasting tourism water use with that of the local communi- ty. Water Resources and Industry, 7–8, 9–22.

Berry, S., Ladkin, A. (1997). Sustainable tourism: a regional perspective. Tourism Management, 18(7), 433–440.

Bohdanowicz, P. (2008). Turystyka a świadomość ekologiczna. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Borowska, A. (2013). Tendencje we współczesnej konsumpcji w dobie globalizacji i wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju. Handel Wewnętrzny, 71, 66–73.

Buckley, R. (2012). Sustainable tourism: Research and reality. Annals of Tourism Research, 2(39), 528–546.

Butler, R.W. (2005). Developing the destination: Difficulties in achieving sustainability. W: W. Alejziak, R. Winiarski (red.). Tourism in Scientific Research. Kraków–Rzeszów: Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie i Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, 33–45.

Chudy-Hyski, D. (2013). Bezpośrednie i pośrednie oddziaływanie turystyki na środowisko przyrodnicze. W: D. Chudy-Hyski, M. Żemła (red.). Turystyka bardziej przyjazna. Wybrane zagadnienia minimalizacji negatywnego wpływu turystyki na środowisko przyrodnicze. Katowice: Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej w Katowicach, 25–38.

Czubała, A, Jonas, A., Smoleń, T., Wiktor, J.W. (2012). Marketing usług. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.

Dąbrowska, B.J. (2006). Rozwój usług turystycznych w warunkach globalizacji. Gdańsk: Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Gdańsku.

Durydiwka, M., Kowalczyk, A., Kulczyk, S. (2010). Definicja i zakres pojęcia „turystyka zrównoważona”. W: A. Kowalczyk (red.). Turystyka zrównoważona. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 21–43.

Dziedzic, E. (1998). Obszar recepcji turystycznej jako przedmiot zarządzania strategicznego. Monografie i Opracowania Szkoły Głównej Handlowej, 442.

Eccles, G. (1995). Marketing, sustainable development and international tourism. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 7(7), 20–26.

Flejterski, S., Klóska, R., Majchrzak, M. (2005). Tendencje rozwoju sektora usług. W: S. Flejterski, A. Panasiuk, J. Perenc, G. Rosa (red.). Współczesna ekonomika usług. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 36–40.

Hudson, S. (1996). The 'greening' of ski resorts: a necessity for sustainable tourism, or a marketing opportunity for skiing communities? Journal of Vacation Marketing, 2(2), 176–185.

Hudson, S., Miller, G.A. (2005). The responsible marketing of tourism: the case of Canadian Mountain Holidays. Tourism Management, 26(2), 133–142.

Hunter, C. (1997). Sustainable tourism as an adaptive paradigm. Annals of Tourism Research, 24(4), 850–867.

Jedlińska, M. (2007). Zachowanie klienta na rynku usług turystycznych. W: A. Panasiuk (red.). Marketing usług turystycznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 45–61.

Jędrzejczyk, I. (1995). Ekologiczne uwarunkowania i funkcje turystyki. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.

Kiełczewski, D. (2012). Różnorodność stylów życia jako czynnik rozwoju zrównoważonego. Ekonomia i Środowisko, 3(43), 73–84.

Kłos, A. (2013). Proekologiczne rozwiązania w obiektach hotelarskich. Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, 1(11), 147–162.

Kramer, J. (2011). Konsumpcja – ewolucja ról i znaczeń. Konsumpcja i Rozwój, 1, 5–15. Kruczek, Z., Sacha, S. (1995). Geografia atrakcji turystycznych Polski. Kraków: Oficyna Wydawnicza Ostoja.

Kurek, W. (1999). Rozwój turystyki i jej wpływ na środowisko przyrodnicze Alp. Turyzm, 9(1), 161–172.

Kurek, W. (2004). Turystyka na obszarach górskich Europy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kurleto, M. (2013). Współczesne oddziaływanie polityki państwowej na rozwój przedsiębiorstw związanych z turystyką. Zarządzanie i Finanse, 1(11), 411–427.

Meyer, B. (2010). Nowe trendy w kształtowaniu produktów turystycznych. Acta Scientiarum Polonarum, Oeconomia, 9(4), 313–322.

Niezgoda, A. (2006). Obszar recepcji turystycznej w warunkach rozwoju zrównoważonego. Prace habilitacyjne, 24.

Niezgoda, A. (2010). Ekologiczne uwarunkowania zachowań nabywczych w turystyce. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne problemy usług, 52, 643–652.

Niezgoda, A. (2011). The role of Environmental Knowledge, Attitudes and Initiatives in the Development of Tourism Product. Turism, 21(1–2), 33–39.

Panasiuk, A. (2007). Koncepcja marketingowa w turystyce. W: A. Panasiuk (red.). Marketing usług turystycznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 62–73.

Pawlicz, A., Sidorkiewicz, M. (2013). Ekologia jako podstawa innowacyjnego produktu hotelarskiego. W: P. Dominik (red.). Innowacyjne rozwiązania we współczesnym hotelarstwie. Warszawa: Almamer Szkoła Wyższa. Wydział Turystyki i Rekreacji, 195–207.

Rosa, G. (2005). Przyczyny wzrostu znaczenia sektora usług. W: S. Flejterski, A. Panasiuk, J. Perenc, G. Rosa (red.). Współczesna ekonomika usług. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 59–63.

Smerecnik, K.R., Andersen, P.A. (2011). The diffusion of environmental sustainability innovations in North American hotels and ski resorts. Journal of Sustainable Tourism, 19(2), 171–196.

Sumień, T. (1998). Idea zrównoważonego rozwoju w nowym systemie standardów urbanistycz- nych. Człowiek i Środowisko, 22, 7–24.

Sztumski, W. (2006). Idea zrównoważonego rozwoju a możliwości jej urzeczywistnienia. Problemy Ekorozwoju, 1(2), 73–76.

Todd, S.E., Williams, P.W. (1996). From white to green: A proposed environmental management system framework for ski areas. Journal of Sustainable Tourism, 4(3), 147–173.

Tourism Concern (2012) (2016, 19 grudnia). Water Equity in Tourism – A Human Right, A Global Responsibility. Pozyskano z http://www.tourismconcern.org.uk/

Turystyka i środowisko (1994). Tourin. Dodatek do Rynku Turystycznego, 9. UNWTO (2013). UNWTO World Tourism Barometer, 11.

UNWTO (2015). UNWTO World Tourism Barometer, 13.

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2001 r. nr 62, poz. 627).

Vera Rebollo, J.F., Ivars Baidal, J.A. (2003). Measuring sustainability in a mass tourist destina- tion: Pressures and Policy responses in Torrevieja, Spain. Journal of Sustainable Tourism, 11(2–3), 181–203.

Wasilik, K. (2014). Trendy w zachowaniach współczesnych konsumentów – konsumpcjonizm a konsumpcja zrównoważona. Konsumpcja i Rozwój, 1(6), 66–74.

Witek, J. (2011). Zachowania konsumentów – wyzwaniem rynku. W: J. Perenc, G. Rosa (red.). Zachowania nabywców. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 9–23.

Włodarczyk-Śpiewak, K. (2011). Konsumpcja jako przedmiot badań ekonomicznych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 3, 63–80.

Zalejski, J., Faszczewska, K. (2012). Zachowania polskich konsumentów wobec produktów ekolo- gicznych. Ekonomia i Zarządzanie, 3, 92–104.

Zaręba, D. (2010). Ekoturystyka. Wyzwania i nadzieje. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Zdon-Korzeniowska, M., Rachwał, T. (2011). Turystyka w warunkach światowego kryzysu gospodarczego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 18, 116–128.

Żabińska, T. (2000). Marketing a rozwój turystyki zrównoważonej. W: S. Bosiacki (red.). Gospodarka turystyczna u progu XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu.

Żemła, M. (2010a). Wartość dla klienta w procesie kształtowania konkurencyjności obszaru recepcji turystycznej. Katowice: Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej w Katowicach.

Żemła, M. (2010b). Zrównoważony rozwój turystyki – problemy i dylematy. Zeszyty Naukowe Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej w Katowicach, 40, 11–30.

Żemła, M. (2013). Turystyka zrównoważona. W: D. Chudy-Hyski, M. Żemła (red.). Turystyka bardziej przyjazna. Wybrane zagadnienia minimalizacji negatywnego wpływu turystyki na środowisko przyrodnicze. Katowice: Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej w Katowicach, 49–62.

Pobrania

Opublikowane

2016-12-06

Jak cytować

Hendel, M., & Żemła, M. (2016). Zrównoważona konsumpcja jako atrybut i uwarunkowanie rozwoju branży turystycznej w XXI wieku. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 30(4), 187–197. https://doi.org/10.24917/20801653.304.14

Inne teksty tego samego autora