Zróżnicowanie i dynamika działalności przemysłowej w Polsce w latach 2005–2020

Autor

  • Michal Jablonski Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie https://orcid.org/0000-0003-3215-7662
  • Wioletta Kilar Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.24917/20801653.382.2

Słowa kluczowe:

innowacyjność, kryzys gospodarczy, przemysł, przemysł innowacyjny, rozwój przemysłu, struktura przemysłu

Abstrakt

Rozwój gospodarki jest powiązany zarówno z rozwojem przemysłu w danym państwie, jak i ze strukturą przemysłu. Współczesne wyzwania gospodarcze, zwłaszcza w kontekście kryzysów, podkreślają istotność analizy struktury i dynamiki przemysłu w odniesieniu do zróżnicowania poszczególnych regionów Polski. Celem przeprowadzonych badań była ocena zmian rozwoju przemysłu w latach 2005–2020, uwzględniająca wpływ pandemii COVID-19. Przyjęty w badaniach okres obejmuje czas kryzysu gospodarczego, dzięki czemu zidentyfikowano istotne zmiany i tendencje w działalności przemysłu, w Polsce na poziomie regionów NUTS 2. Ponadto w artykule dokonano analizy wybranych sześciu działów przemysłowych, które uwzględniono z uwagi na ich kluczowe znaczenie w polskim przemyśle pod koniec XX w. i w pierwszych dekadach XXI w. W badaniach wykorzystano metody ilościowe, oparte na danych pozyskanych przede wszystkim z Banku Danych Lokalnych GUS oraz Eurostatu, co pozwoliło zaprezentować dane związane z zatrudnieniem, liczbą przedsiębiorstw oraz zróżnicowaniem działowym przemysłu. Przeprowadzone badania wskazały na wzrastającą rolę w rozwoju gospodarczym Polski tych województw, które mają historycznie silnie ugruntowaną pozycję, tj. województw śląskiego, mazowieckiego i wielkopolskiego. Stwierdzono też, że kryzys gospodarczy, zwłaszcza związany z pandemią COVID-19, miał ograniczony wpływ na zróżnicowanie przestrzenne przemysłu w Polsce. Oznacza to, że zachodzące zmiany były zazwyczaj zgodne z wcześniejszymi tendencjami. Można więc przypuszczać, że konsekwencje kryzysu gospodarczego wynikającego z pandemii COVID-19 oraz występujących w kolejnych latach niestabilności na rynku światowym będą odczuwalne w dłuższej perspektywie czasu.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Biogramy autorów

Michal Jablonski - Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Michał Jabłoński, mgr, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Doktorant w Szkole Doktorskiej UKEN w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Jego główne zainteresowania badawcze dotyczą funkcjonowania, rozwoju, przemian i czynników lokalizacji działalności gospodarczych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorstw przemysłowych, rozwoju postaw przedsiębiorczych i aspektów mentalnych człowieka, z wykorzystaniem ich do prowadzenia przedsiębiorstwa i w życiu osobistym. Ponadto interesuje się zagadnieniami dotyczącymi geografii ekonomicznej oraz geopolityki.

Wioletta Kilar - Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Wioletta Kilar, dr, geograf społeczno-ekonomiczny, adiunkt w Katedrze Geografii Społeczno- Ekonomicznej w Instytucie Prawa, Ekonomii i Administracji Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się przede wszystkim wokół procesów przemian struktur przestrzennych przemysłu w różnych układach, kształtowania się i funkcjonowania przedsiębiorstw (zwłaszcza ponadnarodowych korporacji i ich oddziałów), czynników lokalizacji i rozwoju korporacji międzynarodowych i ich oddziałów, a także ich znaczenia w globalnych łańcuchach wartości, innowacyjności, ekosystemów przedsiębiorczości, zmian w rozwoju społeczno -gospodarczym w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej, polityki spójności Unii Europejskiej oraz problematyki kształcenia przedsiębiorczości (w tym kompetencji miękkich) i geografii na wszystkich poziomach edukacji (od przedszkola po edukację akademicką).

Bibliografia

Balicki, M. (2014). Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w kształtowaniu innowacyjnych obszarów województwa podkarpackiego. Świat Nieruchomości, 87, 59–67.

Bank Danych Lokalnych GUS. (2024). Pozyskano z: https://bdl.stat.gov.pl/bdl/start (dostęp: 20.02.2024).

Baruk, J. (2004). Charakterystyka działalności badawczo -rozwojowej. Problemy Zarządzania, 1(3), 32–52.

Brezdeń, P. (2023). Działalność przemysłowa i jej struktura przestrzenna w czasie trwania pandemii COVID-19 w Polsce. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 37(2), 7–24.

Brezdeń, P. (2022). Działalność przemysłowa w Polsce i zmiana jej struktury przestrzennej w czasie pandemii SARS -CoV-2. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 36(2), 47–65.

Brezdeń, P. (2019). Procesy koncentracji i specjalizacji przemysłu w województwie dolnośląskim w latach 2005–2016 – ujęcie przestrzenne. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 33(4), 42–62.

Brezdeń, P., Spallek, W. (2013). Przestrzenne zróżnicowanie poziomu innowacyjności regionalnej gospodarki województwa dolnośląskiego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 23, 9–25.

Brezdeń, P., Szmytkie, R. (2017). Procesy koncentracji działalności przemysłowej w strefie podmiejskiej na przykładzie Dolnego Śląska. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 31(2), 56–74.

Borowska -Stefańska, M., Wiśniewski, S. (2018). Rozmieszczenie i zróżnicowanie przestrzenne terenów przemysłowych w województwie mazowieckim na tle rozmieszczenia i zróżnicowania przestrzennego terenów przemysłowych w Polsce. Mazowsze. Studia Regionalne, 24, 11–30.

Czapliński, P., Rachwał, T., Tobolska, A., Uliszak, R. (2007). Geografia gospodarcza. Przewodnik do ćwiczeń. Bogucki Wydawnictwo Naukowe: Poznań–Kraków.

Domański, B., Dej, M., Działek, J., Gwosdz, K., Sobala-Gwosdz, A. (2011). Znaczenie przemysłu dla „inteligentnego i trwałego” rozwoju regionu Polski Wschodniej oraz podejmowanych działań dotyczących jego restrukturyzacji i modernizacji. Warszawa: Ekspertyza przygotowana na zlecenie Departamentu Programów Ponadregionalnych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.

Firlej, K. (2017). Przemysł spożywczy w Polsce: Nowa ścieżka rozwoju. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Gierańczyk W., Stańczyk, A. (2001). Okręgi przemysłowe w Polsce u progu XXI wieku. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 3, 61–69.

Gust -Bardon, M.J. (2011). Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Innowacyjność w aspekcie regionalnym, 23, 50–63.

Jabłoński, M. (2023). Zróżnicowanie rozwoju przemysłu w Polsce na tle Europy w latach 2000–2020. Praca magisterska, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

Kuna-Marszałek, A., Lisowska, R. (2013). Działalność badawczo -rozwojowa jednostek naukowych i badawczo- rozwojowych w regionie łódzkim. Studia Prawno‑Ekonomiczne, 90, 29–46.

Ostraszewska, Z., Tylec, A. (2016). Nakłady wewnętrzne na działalność badawczo-rozwojową w Polsce i źródła jej finansowania w sektorze przedsiębiorstw. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, 24.

Piekut, M. (2011). Działalność B+ R czynnikiem rozwoju przedsiębiorstw. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 20(3), 87–95.

Rachwał, T., Wiedermann, K., Kilar, W. (2009). Rola przemysłu w gospodarce układów regionalnych Unii Europejskiej. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 14, 31–42.

Szum, K., Magruk, A. (2019) Analiza uwarunkowań rozwoju Przemysłu 4.0 w województwie podlaskim. Akademia Zarządzania, 3(2), 73–91.

Pobrania

Opublikowane

2024-06-27

Jak cytować

Jablonski, M., & Kilar, W. (2024). Zróżnicowanie i dynamika działalności przemysłowej w Polsce w latach 2005–2020. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 38(2), 29–47. https://doi.org/10.24917/20801653.382.2

Inne teksty tego samego autora

1 2 3 4 5 6 7 > >>