Tropienie użytkowe jako forma rekreacji ruchowej w Polsce
Mantrailing as a form of physical recreation in Poland
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.351.9Słowa kluczowe:
aktywność fizyczna, mantrailing, rekreacja, sporty kynologiczne, szkolenie psów, tropienie użytkoweAbstrakt
Celem pracy była charakterystyka osób uprawiających tropienie użytkowe (mantrailing) w Polsce. Profil uczestnika i motywy uprawiania mantrailingu, określone na podstawie wyników badań ankietowych, zostały uzupełnione definicjami i aktualnym stanem wiedzy na temat tropienia użytkowego. Zwrócono uwagę na konieczność podjęcia dalszych badań, przyczyniających się do lepszego poznania i zrozumienia tej dynamicznie rozwijającej się formy rekreacji. Podstawowymi motywami uprawiania mantrailingu w Polsce jest określenie potrzeb i predyspozycji psa oraz chęć poznania jego cech bezpośrednio w warunkach pracy w terenie. Dla amatorów tropienia użytkowego zdawanie egzaminów i uzyskiwanie certyfikatów w tym zakresie nie jest istotne, podobnie jak aspekt rywalizacji między ich psami. Zaliczają mantrailing do całorocznych czynności plenerowych, w każdych warunkach terenowych. Uprawiają go najczęściej raz w tygodniu, ze względu na intensywność wysiłku zaliczając do czynności średnio intensywnych, a ze względu na stopień złożoności technicznej - do średnio trudnych. Zdecydowana większość osób uprawiających tropienie użytkowe jest sprawna fizycznie i podobnie jak w większości aktywności związanych z psami, liczebnie przeważają kobiety. Listę ras psów mantrailingowych cechuje ogromna różnorodność. W większości opinii brak też zdecydowanych wskazań ras preferowanych w tropieniu użytkowym. Głównymi czynnikami mogącymi negatywnie wpływać na popularyzowanie mantrailingu w Polsce są ograniczenia czasowe i finansowe.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Alejziak, W. (2009). Determinanty i zróżnicowanie społeczne aktywności turystycznej. Kraków: Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha, 433–434 (Studia i Monografie AWF, 56).
Chochowski, W. (2015, 9 grudnia). Tropienie użytkowe. Pozyskano z http://www.polska.hovawart.pl/index.php/hovawart-quytecznyq/sportowo-szkoleniowo/1056-tropienie-uzytkowe (dostęp 1.08.2019).
Christian, H.E., Westgarth, C., Bauman, A., Richards, E.A., Rhodes, R.E., Evenson, K.R, Mayer, J.A., Thorpe, Jr R.J. (2013). Dog ownership and physical activity. A review of the evidence. Journal of Physical Activity & Health, 10(5), 750–759.
Cichy, A., Medeńska, W., Dratwa-Chałupnik, A., Lepczyński, A., Michałek, K., Herosimczyk, A., Skrzypczak, W.F., Ożgo, M., Marynowska, M. (2018). Psi węch jako detektor. W: K.M. Kavetska (red.), Pies w służbie. Czwarte warsztaty kynologiczne. Zakład Karny w Goleniowie, 18 maja 2018. Szczecin: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie.
Cutt, H., Giles-Corti, B., Knuiman, M., Burke, V. (2007). Dog ownership, health and physical activity. A critical review of the literature. Health & Place, 13(1), 261–272.
Cutt, H.E., Knuiman, M.W., Giles-Corti, B. (2008). Does getting a dog increase recreational walking? International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 5, 17.
Dąbrowski, A. (red.). (2006). Zarys teorii rekreacji ruchowej. Warszawa: Almamer Wyższa Szkoła Ekonomiczna; Akademia Wychowania Fizycznego.
Dłużewska, A., Gonia, A., Michniewicz-Ankiersztajn, H., Podgórski, Z. (2015). Współczesne problemy turystyki. Bydgoszcz; Poznań: Ośrodek Rekreacji, Sportu i Edukacji w Poznaniu, 135–156.
Guéguen, N., Ciccotti, S. (2008). Domestic Dogs as Facilitators in Social Interaction. An Evaluation of Helping and Courtship Behaviors. Anthrozoös, 21, 339–349.
Gondorowicz, M. (2018). Wykorzystanie psiego nosa w kryminalistyce, czyli słów kilka o osmologii w Polsce. W: K.M. Kavetska (red.), Pies w służbie. Czwarte warsztaty kynologiczne. Zakład Karny w Goleniowie, 18 maja 2018. Szczecin: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie.
Górny, B. (2010). Nowoczesne szkolenie psów tropiących. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza.
Jastrzębska, A., Gugołek, A., Strychalski, J. (2017a). Zwierzęta w sporcie, rekreacji i rozrywce (cz. 1). Wiadomości Zootechniczne, 55(1), 87–93.
Jastrzębska, A., Gugołek, A., Strychalski, J. (2017b). Zwierzęta w sporcie, rekreacji i rozrywce (cz. 2). Wiadomości Zootechniczne, 55(2): 173–181.
Jędrzejczak, M., Pęzińska-Kijak, K. (2017). Związek między człowiekiem i psem – kształtowanie zachowań metodą pozytywną. W: K.M. Kavetska (red.), Szkolenie i użytkowanie psów. Trzecie Warsztaty Kynologiczne, Szczecin, 6–7 października 2017. Szczecin: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie.
Johnson, G.R. (2003). Tracking Dog. – Theory and Methods. Mechanicsburg, PA: Barkleigh Productions.
Kwilecka, M. (red.). (2006). Bezpośrednie funkcje rekreacji. Warszawa: Almamer Wyższa Szkoła Ekonomiczna.
Lipowski, M. (2006). Rekreacja ruchowa kobiet jako zachowanie prozdrowotne – uwarunkowania a motywy uczestnictwa. Gdańsk: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu.
Lubowiecki-Vikuk, A.P., Paczyńska-Jędrycka, M. (2010). Współczesne tendencje w rozwoju form rekreacyjnych i turystycznych. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
McNicholas, J., Collis, G.M. (2000). Dogs as catalysts for social interactions. Robustness of the effect. British Journal of Psychology, 91(1), 61–70.
McNicholas, J., Gilbey, A., Rennie, A., Ahmedzai, S., Dono, J-A., Ormerod, E. (2005). Pet ownership and human health. A brief review of evidence and issues. BMJ, 331, 1252–1254.
Niewiadomska, M. (2018) Forms of activities with a dog as modern types of physical recreation, Central European Journal of Sport Sciences and Medicine, 23(3), 53–58.
Niewiadomska, M., Makris, M. (2015). Sport kynologiczny agility jako forma aktywności fizycznej podejmowana przez ludzi w różnym wieku. Marketing i Rynek, 11, 261–267.
Oka, K., Shibata, A. (2009). Dog ownership and health-related physical activity among Japanese adults. Journal of Physical Activity &Health, 6(4), 412–418.
Owen, C.G., Nightingale, C.M., Rudnicka, A.R., Ekelund, U., McMinn, A.M., van Sluijs, E.M., Griffin, S., Cook, D.G., Whincup, P.H. (2010). Family dog ownership and levels of physical activity in childhood. Findings from the Child Heart and Health study in England. American Journal of Public Health, 100(9), 1669–1671.
Sjösten, I. (2005). Obedience. Trening posłuszeństwa. Łódź: Wydawnictwo Galaktyka.
Steiger, A. (2006). Pet animals: housing, breeding and welfare. W: Animal Welfare. Strasbourg: Council of Europe Publishing.
Straś-Romanowska, M. (1992). Los człowieka jako problem psychologiczny. Podstawy teoretyczne. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Strychalski, J., Gugołek, A., Jastrzębska, A. (2016). Psy w sporcie i rekreacji. Przegląd Hodowlany, 84(3), 29–33.
Ščučka, J. (2020, wrzesień) Podstawy szkolenia tropienia metodą kwadratów zapachowych (Natural Canine Communication). Pozyskano z http://docplayer.pl/8821088-Podstawy-szkolenia-tropienia-metoda-kwadratow-zapachowych.html
Teodorowicz, A., Woźniewicz-Dobrzyńska, M. (2014). Sport and recreational activity with a dog. Psychosocial significance of dog owenership. W: F. Dias, S. Oliveira, J. Kosmaczewska, Â. Pereira (red), New trends in tourism research – a polish perspective, 296–310. Pozyskano z http://www.icthr.byd.pl/userfiles/files/Student_Monograph_New%20Trends%20in%20Tourism%20Research_final_version%20-21-10.pdf
Theby, V., Hares, M. (2010). Agility. Sport i zabawa. Warszawa: Wydawnictwo RM.
Thorpe, R.J. Jr, Simonsick, E.M., Brach, J.S., Ayonayon, H., Satterfield, S., Harris, T.B., Garcia, M., Kritchevsky, S.B. (2006). Dog ownership, walking behavior, and maintained mobility in late life. Journal of the American Geriatrics Society, 54(9), 1419–1424.
Toczek-Werner, S. (1999). Podstawowe formy i metody stosowane w rekreacji ruchowej. W: S. Toczek-Werner (red.). Podstawy rekreacji i turystyki. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego, 21–30.
Witek, J. (2011). Sport i rekreacja a wyzwania współczesnej cywilizacji (wstęp). Ekonomiczne problemy usług, 78, 6–7.
Wolańska, T. (1997). Leksykon. Sport dla wszystkich – rekreacja ruchowa. Warszawa: Wydawnictwo AWF.
Woidtke, L. (2016). Tropienie górnym wiatrem w policji Saksonii. Kwartalnik Policyjny, 3, 70–77.
Yabroff, K.R., Troiano, R.P., Berrigan, D. (2008). Walking the Dog. Is Pet Ownership Associated With Physical Activity in California? Journal of Physical Activity and Health, 5(2), 216–228.
Yam, P.S., Morrison, R., Penpraze, V., Westgarth, C., Ward, D.S., Mutrie, N., Hutchison, P., Young, D., Reilly, J.J. (2012). Children, parents, and pets exercising together (CPET) randomised controlled trial. Study rationale, design, and methods. BMC Public Health, 12(1), 208.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
