Udział przedsiębiorstw sektora energetycznego w tworzeniu funkcji kontrolno-zarządczej miast świata
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.364.6Słowa kluczowe:
energetyka, Forbes, funkcja kontrolno-zarządcza miast, miasta, sektor energetycznyAbstrakt
Największe przedsiębiorstwa należące do sektora energetycznego odgrywają znaczną rolę zarówno w gospodarce światowej, jak i w tworzeniu funkcji kontrolno-zarządczej (K-Z) miast. Celem artykułu jest określenie udziału największych firm sektora energetycznego w tworzeniu funkcji K-Z miast w latach 2006-2018 oraz jego przestrzenne zróżnicowanie na świecie. W związku z tym szczegółowo przeanalizowano firmy znajdujące się na liście Forbes Global 2000 na tle przedsiębiorstw z pozostałych sektorów tworzących funkcję K-Z miast. Wyniki badań wskazują, że sektor energetyczny najszybciej rozwija się w miastach chińskich, jednak nie ma on zbyt dużego znaczenia w najważniejszych ośrodkach miejskich pod względem funkcji K-Z, co może być związane z szybszym rozwojem innych sektorów. Jednocześnie jest on bardzo ważny w mniejszych miastach. Wobec malejącego znaczenia przedsiębiorstw reprezentujących tradycyjny sektor energetyczny należy opracować prognozy dla tego sektora i jego wpływu na funkcję K-Z miast. Nowym zagadnieniem badawczym będzie również wypracowanie metod, które pozwoliłyby określić wpływ przyszłych recesji na kondycję finansową i funkcję K-Z firm sektora energetycznego.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Akinlo, A.E. (2008). Energy consumption and economic growth: evidence from 11 Sub- Sahara African countries. Energy Economics. 30(5), 2391–2400. doi: https://doi.org/10.1016/j.eneco.2008.01.008
Anttiroiko, A.V. (2015). City branding as a response to global intercity competition. Growth and Change, 46(2). doi: http://dx.doi.org/10.1111/grow.12085
Artoiñigo, I., Capellán-Pérez, I., Lago, R., Bueno, G., Bermejo, R. (2016). The energy requirements of a developed world. Energy for Sustainable Development. 33, 1–13. doi: https://doi.org/10.1016/j.esd.2016.04.001
Beaverstock, J.V., Smith, R.G, Taylor, P.J. (1999). A roster of world cities. Cities, 16(6), 445–458. doi: https://doi.org/10.1016/S0264-2751(99)00042–6
Bogdanov, D., Gulagi, A., Fasihi, M., Breyer, C. (2021). Full energy sector transition towards 100% renewable energy supply: integrating power, heat, transport and industry sectors including desalination. Applied Energy, 283, 116273. doi: https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2020.116273
Carlini, E.M., Caprabianca, M., Falvo, M.C., Perfetti, S., Luzi, L., Quaglia, F. (2021). Proposal of a New Procurement Strategy of Frequency Control Reserves in Power Systems: The Italian Case in the European Framework. Energies, 14, 6105. doi: https://doi.org/10.3390/en14196105
Csomós, G. (2013). The Command and Control Centers of the United States (2006/2012): An Analysis of Industry Sectors Influencing the Position of Cities. Geoforum, 12(50), 241–251.
Csomós, G. (2015). The ranking of cities as centres of the Hungarian economy, 1992–2012. Regional Statistics, 1, 66–85.
Csomós, G. (2017). Cities as Command and Control Centres of the World Economy: an Empirical Analysis, 2006–2015. Bulletin Of Geography. Socio-Economic Series, 38, 7–26. doi: http://dx.doi.org/10.1515/bog-2017-0031
Csomós, G., Derudder, B. (2014). Ranking Asia-Pacific cities: Economic performance of multinational corporations and the regional urban hierarchy. Bulletin of Geography. Socio-economic Series, 25, 69–80.
De Vries, L., Verzijlbergh, R. (2018). How renewable energy is reshaping Europe’s electricity. Economics of Energy & Environmental Policy, 7(2), 31–50.
Defeuilley, C. (2019). Energy transition and the future(s) of the electricity sector. Utilities Policy. 57, 97–105. doi: https://doi.org/10.1016/j.jup.2019.03.002
Dolge, K., Blumberga, D. (2021). Economic growth in contrast to GHG emission reduction measures in Green Deal context. Ecological Indicators, 130.
Dorocki, S., Raźniak, P., Winiarczyk-Raźniak, A. (2019). Changes in the command and control potential of European cities in 2006–2016. Geographia Polonica, 92(3), 275–288. doi: https://doi.org/10.7163/10.7163/GPol.0149
Dorocki, S., Raźniak, P., Winiarczyk-Raźniak, A., Boguś, M. (2017). The Role of Global Cities in Creation of Innovative Industry Sectors. Case Study – Life Sciences Sector. In: O. Dvouletý,
M. Lukeš, J. Mísar (eds.), Proceedings of the 5th International Conference IMES, 25–26 May, Prague: University of Economics. doi: https://doi.org/10.18267/pr.2017.svo.2216.6
Ellenbeck, S., Beneking, A., Ceglarz, A., Schmidt, P., Battaglini, A. (2015). Security of Supply in European Electricity Markets – Determinants of Investment Decisions and the European Energy Union. Energies, 8, 5198–5216. doi: https://doi.org/10.3390/en8065198
Forbes Global 2000 Reports. Pozyskano z: www.forbes.com (dostęp: 30 kwietnia 2022).
Freke, C., Derudder, B. (2018). Changing Connectivities of Chinese Cities in World City Network, 2010–2016. Chinese Geographical Science, 28, 183–201.
Friedmann, J. (1986). The world city hypothesis. Development and Change, 17, 69–83.
Friedmann, J., Wolff, G. (1982). World city formation: an agenda for research and action (urbanization process). International Journal of Urban and Regional Research, 6(3), 309–344.
Global Energy Statistical Yearbook (2021), https://yearbook.enerdata.net/total-energy/world-consumption-statistics.html (dostęp: 14 marca 2022).
Global Industry Classification Standard, https://www.spglobal.com/marketintelligence/en/documents/112727-gics-mapbook_2018_v3_letter_digitalspreads.pdf (dostęp: 14 marca 2022).
Hall, P. (1966). The World Cities. London: Heinemann. doi: https://doi.org/10.1080/00420989120080651
Hymer, S. (1972). The multinational corporation and the law of uneven development. In: J. Bhagwati (ed.), Economics and World Order from the 1970s to the 1990s. New York: Collier-MacMillan.
Kaytez, F., Taplamacioglu, C.M., Cam, E., Hardalac, F. (2015). Forecasting electricity consumption: A comparison of regression analysis, neural networks and least squares support vector machines, International Journal of Electrical Power & Energy Systems, 67, 431–438.
Kern, F., Smith, A. (2008). Restructuring energy systems for sustainability? Energy transition policy in the Netherlands. Energy Policy, 36(11), 4093–4103. doi: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2008.06.018
Kougias, I., Taylor, N., Kakoulaki, G., Jäger-Waldau, A. (2021).The role of photovoltaics for the European Green Deal and the recovery plan. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 144, 111017. doi: https://doi.org/10.1016/j.rser.2021.111017
Leisen, R., Steffen, B., Weber, C. (2019). Regulatory risk and the resilience of new sustainable business models in the energy sector. Journal of Cleaner Production, 219, 865–878. doi: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.01.330
Neal, Z. Derudder, B. Taylor, P.J. (2019). Should I Stay or Should I Go: Predicting Advanced Producer Services Firm Expansion and Contraction. International Regional Science Review, 42(2). doi: https://doi.org/10.1177/0160017618784739
Opan, M., Ünlü, M., Özkale, C., Çelik, C., Saraç, H.I. (2019). Optimal energy production from wind and hydroelectric power plants. Energy Sources Part a-Recovery Utilization and Environmental Effects, 41(18), 2219–2232. doi: https://doi.org/10.1080/15567036.2018.1555626
Pach-Gurgul, A., Ulbrych, M. (2019). Efektywność energetyczna Polski i polskiego sektora przemysłowego w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 33(4), 95–113. doi: https://doi.org/10.24917/20801653.334.6
Parnreiter, C. (2019). Global cities and the geographical transfer of value. Urban Studies, 56(1), 81–96. doi: https://doi.org/10.1177/0042098017722739
Pietzcker, R. C., Osorio, S., Rodrigues, R. (2021). Tightening EU ETS targets in line with the European Green Deal: Impacts on the decarbonization of the EU power sector, Applied Energy, 293, 116914. doi: https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2021.116914
Pronińska, K. (2017). Rozwój odnawialnych źródeł energii a wymiar geostrategiczny bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej. Stosunki Międzynarodowe, 53(2), 73–91.
Rachwał, T. (2015). Structural changes in Polish industry after 1989. Geographia Polonica, 88(4), 575–605.
Raźniak, P., Dorocki, S., Rachwał, T. Winiarczyk-Raźniak, A. (2021a). Influence of Energy Sector Corporations on the Corporate Control Functions of Cities. International Journal of Energy Economics and Policy, 11(2), 333–340. doi: https://doi.org/10.32479/ijeep.10687
Raźniak, P., Dorocki, S., Rachwał, T., Winiarczyk-Raźniak, A. (2021b). The Role of the Energy Sector in the Command and Control Function of Cities in Conditions of Sustainability Transitions. Energies, 14(22), 7579. doi: https://doi.org/10.3390/en14227579
Raźniak, P., Dorocki, S., Winiarczyk-Raźniak, A. (2020a). Spatial changes in the command and control function of cities based on the corporate centre of gravity model. Miscellanea Geographica, 24(1), 35–41. doi: https://doi.org/10.2478/mgrsd-2020-0002
Raźniak, P., Dorocki, S., Winiarczyk-Raźniak, A. (2020b). Economic resilience of the command and control function of cities In Central and Eastern Europe. Acta Geographica Slovenica, 60(1), 95–105. doi: https:doi.org/10.3986/AGS.7416
Raźniak, P., G. Csomós, Dorocki, S., Winiarczyk-Raźniak, A. (2021). Exploring the Shifting Geographical Pattern of the Global Command-and-Control Function of Cities. Sustainability, 13(22). doi: https://doi.org/10.3390/su132212798
Ringel, M., Bruch, N., Knodt, M. (2021). Is clean energy contested? Exploring which issues matter to stakeholders in the European Green Deal. Energy Research & Social Science, 77, 102083. doi: https://doi.org/10.1016/j.erss.2021.102083
Rösch, C., Bräutigam, K.R., Kopfmüller, J., Stelzer, V., Fricke, A. (2018). Sustainability assessment of the German energy transition. Energy, Sustainability and Society, 8(12). doi: https://doi.org/10.1186/s13705-018-0153-4
Rozenblat, C., Pumain, D. (2007). Firm linkages, innovation and the evolution of urban systems. In: P. Taylor (ed.), Cities in Globalization, Practices Policies and Theories. London: Routledge.
Sassen, S. (2000). The Global City: Strategic Site / New Frontier. American Studies, 41(2/3), 79–95.
Śleszyński, P. (2007). Gospodarcze funkcje kontrolne w przestrzeni Polski. Prace Geograficzne, 213, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
Śleszyński, P. (2018). Research Topics of Geography of Enterprise and Decision-Control Functions in Poland against Global Trends. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 32(4), 23–47. doi: https://doi.org/ 10.24917/20801653.324.2
Sotnyk, I., Kurbatova, T., Kubatko, O., Prokopenko, O., Prause, G., Kovalenko, Y., Trypolska, G., Pysmenna, U. (2021). Energy Security Assessment of Emerging Economies under Global and Local Challenges. Energies, 14, 5860. doi: https://doi.org/10.3390/en1418586
Sun, M., Wang, X., Chen, Y., Tian, L. (2011). Energy resources demand-supply system analysis and empirical research based on non-linear approach. Energy, 36(9), 5460–5465. doi: https://doi.org/10.1016/j.energy.2011.07.036
Szablewski, A. (2020). Sektor konwencjonalnej elektroenergetyki wobec wyzwania transformacji technologicznej. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 61, 126–137.
Szczerbowski, R. (2018). The Energy Policy of Germany and its Impact on the Polish and European Energy Security. Polityka Energetyczna, 21(3), 19–30.
Taylor, P., Csomós, G. (2012). Cities as control and command centres: Analysis and interpretation. Cities, 29(6), 408–411.
Taylor, P.J. (2017). The New Political Geography of Corporate Globalization. L’Espace Politique, 32. doi: https://doi.org/10.4000/espacepolitique.4330
Tóth, G., Sebestyén Szép, T. (2019). Spatial Evolution of the Energy and Economic Centers of Gravity. Resources, 8(2), 100. doi: https://doi.org/10.3390/resources8020100
Türkan, S., Ozel, G. (2019). Determinants of electricity consumption based on the NUTS regions of Turkey: A panel data approach. Regional Statistics, 9(1), 120–134. doi: https://doi.org/10.15196/RS090105(2019)
Verhoog, R., Finger, M. (2016). Governing Energy Transitions: Transition Goals in the Swiss Energy Sector. In: A. Dorsman, Ö. Arslan-Ayaydin, M. Karan (eds.), Energy and Finance. Springer. doi: https://doi.org/10.1007/978-3-319-32268-1_7
Wang, S., Li, Q., Fang, C., Zhou, C. (2016). The relationship between economic growth, energy consumption, and CO2 emissions: Empirical evidence from China. The Science of the total environment, 542(Pt A), 360–371. doi: https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2015.10.027
Woźnica, A. (2020). Energetyka w Unii Europejskiej. W: Współczesne problemy ekonomiczno-społeczne, metody i modele w rozwoju regionów. Katowice: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.
Yildirim, H.H. (2017). Economic Growth and Energy Consumption for OECD Countries. In: M. Bilgin, H. Danis, E. Demir, U. Can (eds.), Regional Studies on Economic Growth, Financial Economics and Management. Eurasian Studies in Business and Economics, 7. doi: https://doi.org/10.1007/978-3-319-54112-9_15
Zdanowska, N. (2017). Distribution of foreign direct investment across the national urban systems in countries of Central and Eastern Europe in 2013. Geographia Polonica, 90(2), 5–24.
Zdanowska, N., Rozenblat C., Pumain D. (2020). Evolution of urban hierarchies under globalization in Western and Eastern Europe. Regional Statistics, 10(2), 1–23.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
