Strefy przemysłowe w rozwoju lokalnym na przykładzie Wielickiej Strefy Aktywności Gospodarczej
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.364.1Słowa kluczowe:
industrializacja, park przemysłowy, rozwój lokalny, strefa aktywności gospodarczej, WieliczkaAbstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie roli działalności stref aktywności gospodarczych w rozwoju lokalnych ośrodków miejskich i ich otoczenia. Głównym obszarem badań był teren miasta i gminy Wieliczka - ze szczególnym uwzględnieniem Wielickiej Strefy Aktywności Gospodarczej (WSAG). W ramach przeprowadzonej analizy skupiono się przede wszystkim na oddziaływaniu przedsiębiorstw na rynek pracy i na dochody budżetu gminy. Na podstawie literatury przedmiotu oszacowano także skalę efektów mnożnikowych wynikających z rozwoju przedsiębiorstw na terenie WSAG. Przedstawienie wpływu firm zlokalizowanych na obszarze WSAG na rozwój społeczno-gospodarczy gminy pozwoliło określić skalę korzyści wynikających z inwestycji środków publicznych w tworzenie tego typu stref inwestycyjnych. Analizując rolę WSAG w rozwoju lokalnej gospodarki, autorzy zidentyfikowali zależność między napływem inwestycji a trwałym wzrostem popytu na miejscowym rynku pracy. Dotyczyło to także odporności nowo powstałych miejsc pracy w kontekście pandemii SARS-CoV-2.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Arauzo-Carod, J.M. (2021). Location determinants of high-tech firms: An intra-urban approach. Industry and Innovation, 28(10), 1225–1248.
Arora, A., Gambardella, A. (2005). From underdogs to tigers: the rise and growth of the software industry in Brazil, China, India, Ireland, and Israel. Oxford: Oxford University Press.
Becattini, G. (1989). Sectors and/or districts: some remarks on the conceptual foundation of industrial economics. In: E. Goodman, J. Bamford, P. Saynor, Small Firms and Industrial Districts in Italy. Routledge: London.
Bramanti, A., Maggioni, M.A. (1997). The Dynamics of Milieux: The Network Analysis Approach. In: R. Ratti, A. Bramanti and R. Gordon (eds), The Dynamics of Innotive Regions. London: Ashgate, 321–342.
Brezdeń, P. (2018). Research Topics and Changes in the Spatial Structure of Innovativeness of Polish Industry in 2005–2015. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego [Studies of th,e Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society], 32(4), 205–226. doi: https://doi.org/10.24917/20801653.324.13
Brezdeń, P., Szmytkie, R. (2017). Procesy koncentracji działalności przemysłowej w strefie podmiejskiej na przykładzie Dolnego Śląska. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego [Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society], 31(2), 56–74.
Brezdeń, P., Szmytkie, R. (2019). Current changes in the location of industry in the suburban zone of a post-socialist city. Case study of Wrocław (Poland). Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 110(2), 102–122.
Cantwell, J. (2005). MNCs, local clustering and science-technology relationships. In: G.D. Santangelo (ed), Technological Change and Economic Catch-up: The Role of Science and Multinationals. Edward Elgar.
Coe, N.M. (1997). Internalisation, diversification and spatial restructuring in transnational Computer service firms: case studies from the UK market. Geoforum, 28, 253–270.
Coenen, L., Moodysson, J., Martin, H. (2014). Path Renewal in Old Industrial Regions. Possibilities and Limitations for Regional Innovation Policy. Regional Studies, 49(5), 1–16.
Coll-Martínez, E., Moreno-Monroy, A.I., Arauzo-Carod, J.-M. (2016). Agglomeration of Creative Industries. An Intra-metropolitan Analysis for Barcelona. Working Papers, 2072/266575.
Cooke, P. (1996). Regional Innovation Systems: An Evolutionary Approach. London: University Press.
Czapliński, P. (2006). Wpływ procesów transformacji na lokalne struktury przemysłu na przykładzie byłego województwa słupskiego. Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society, 9, 52–61.
Czapliński, P. (2014). Processes of transformation of spatial structure of fish processing industry in Poland. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 25, 151–162.
Dicken, P., Malmberg, A. (2001). Firms in territories: a relational perspective. Economic Geography, 77, 345–363.
Domański, B. (2001). Kapitał zagraniczny w przemyśle Polski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Domański, B., Gwosdz, K. (2008). Efekty mnożnikowe w rozwoju lokalnym i regionalnym. In: J.J. Parysek, T. Stryjakiewicz (eds), Region społeczno-ekonomiczny i rozwój regionalny. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 217–235.
Domański, B., Gwosdz, K. (2010). Multiplier effects in local and regional development. Quaestiones Geographicae, 29(2), 27–38.
Domański, B., Gwosdz, K. (red.). (2005). Dziesięć lat doświadczeń pierwszej polskiej specjalnej strefy ekonomicznej. Mielec 1995–2005, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Domański, B., Gwosdz, K., Huculak, M., Wiedermann, K. (2005). Oddziaływanie SSE Euro-Park Mielec na otoczenie lokalne. Powiązania firm i efekty mnożnikowe. W: Dziesięć lat doświadczeń pierwszej polskiej specjalnej strefy ekonomicznej. Mielec 1995–2005. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Domański, B., Gwosdz, K., Sobala-Gwosdz, A. (2009). Inwestycje zagraniczne na obszarach wiejskich i w małych miastach Polski południowo-wschodniej. W: Z. Górka, A. Zborowski (red.), Człowiek i rolnictwo. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 267–279.
Drobniak, A. (2012). The urban resilience – economic perspective. Journal of Economics and Management, 10, 5–20.
Drobniak, A. (2016). Factors determining urban resilience. In: A. Drobniak (ed.), Urban resilience concept and post-indsutrial cities in Europe. Gliwice: Helion.
Dzieciuchowicz, J. (2008). Indywidualność usług dla producentów i biznesu. W: J. Dzieciuchowicz (red.), Usługi dla producentów i biznesu w przestrzeni wielkomiejskiej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Dziemianowicz, W. (1998). Rola władz samorządowych w stymulowaniu napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych. W: Z. Olesiński (red.), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne. Warszawa: PWE.
Dziewoński, K. (1967). Baza ekonomiczna i struktura funkcjonalna miast. Studium rozwoju pojęć, metod i ich zastosowań. Prace Geograficzne, 65.
Dziewoński, K., Jerczyński, M. (1971). Baza ekonomiczna i struktura funkcjonalna miast. Warszawa: PWN.
Florida, R. (2002). The rise of the creative class: and how it’s transforming work, leisure, community and everyday life. New York: Basic Books.
Glaeser, E. (2011). Triumph of the city. How Our greatest invention makes us richer, smarter, greener, healthier, and happier. New York: Penguin Press.
Godlewska-Majkowska, H. (2008). Proces rewitalizacji starych okręgów przemysłowych. W: W. Morawski, A. Zawistowski (red.), Stare okręgi przemysłowe dylematy industrializacji i dezindustrializacji. Warszawa: Wydawnictwo SGH.
Godlewska-Majkowska, H. (2013). Lokalizacja przedsiębiorstwa w gospodarce globalnej. Warszawa: DIFIN.
Guzik, R., Micek, G. (2008). Impact of Delocalisation on the European Software Industry. W: L. Labrianidis (red.), The Moving Frontier: The Changing Geography of Production in Labour Intensive Industries. London: Routledge, 229–254.
Gwosdz, K. (2011). Efekty mnożnikowe funkcjonowania firm na terenie gminy Niepołomice. W: W. Jarczewski, M. Huculak (red.), Sukces polityki proinwestycyjnej. Niepołomice 19902010. Wnioski dla władz lokalnych. Kraków: IRM, 129–140.
Gwosdz, K. (2012). Baza ekonomiczna i specjalizacja funkcjonalna miast konurbacji katowickiej po dwu dekadach transformacji. Acta Geographica Silesiana, 11, 15–29.
Gwosdz, K., Domański, B. (2008). Social consequences of delocalization in labour-intensive industries: the experience of old and new members of the EU. W: L. Labrianidis (ed.) The Moving Frontier: The Changing Geography of Production in Labour-Intensive Industries. London: Routledge, 101–122.
Gwosdz, K., Micek, G., Zborowski, A., Domański, B., Działek, J., Chaberko, T., Ciechowski, M., Dej, M., Gałka, J., Górecki, J., Grad, N., Kocaj, A., Kretowicz, P. (2010). Potencjał i funkcje gospodarcze miast. W: Małopolskie miasta – funkcje, potencjał i trendy rozwojowe. Kraków: Małopolskie Obserwatorium Rozwoju, 4–39.
Gwosdz, K., Sobala-Gwosdz, A. (2012). Struktura funkcjonalna i powiązania miast konurbacji katowickiej po dwu dekadach restrukturyzacji. Przegląd Geograficzny, 84(4), 483–507.
Henderson, J.V., Kuncoro, A., Turner, M. (1995). Industrial Development in Cities. Journal of Political Economy, 103(5), 1067–1090.
Jacobs, J. (1961). The Death and Life of American Cities. New York: Random House.
Jacobs, J. (1969). Economy of Cities. New York: Vintage Books.
Jerczyński, M. (1973). Zagadnienia specjalizacji bazy ekonomicznej większych miast w Polsce. Studia nad strukturą funkcjonalną miast. Prace Geograficzne IG PAN, 97.
Kortus, B., Adamus, J. (1992). Ocena przemian strukturalnych w Okręgu Górnośląskim i Krakowskim. Folia Geographica. Series Oeconomica, XXIV, 13–35.
Kortus, B., Rajman, J. (1995). Polska w procesie przemian systemowych w kontekście nowej Europy. W: K. Buchhofer, B. Kortus (red.), Polska i Niemcy. Geografia sąsiedztwa w nowej Europie. Kraków: Universitas, 13–32.
Kwiatek-Sołtys, A., Wiedermann, K., Mainet, H., Edouard, J.-Ch. (2014). The role of industry in satellite towns of Polish and French metropolitanareas – case study of Myślenice and Issoire. Prace Komisji Geografii Przemysłu PTG: Contemporary issues in polish industrial geography, 25, 194–211.
Lundvall, B.-Å. (1985). Product Innovation and User-Producer Interaction. Aalborg: Aalborg University Press.
Lüthi, S., Thierstein, A., Bentlage, M. (2011). Interlocking Firm Networks in the German Knowledge Economy. On Local Networks and Global Connectivity. Raumforschung und Raumordnung. Spatial Research and Planning, 69, 3, 161–174.
Maddah, L., Arauzo-Carod, J.M., López, F.A. (2021). Detection of geographical clustering: cultural and creative industries in Barcelona. European Planning Studies, 1–22.
Maillat, D., Quévit, M., Senn, L. (1993). Réseaux d’innovation et milieux innovateurs. Division économique et sociale Université de Neuchâtel, 392.
Markusen, A. (1996). Sticky places in slippery space. A typology of industrial districts. W: T.J. Barnes, M.S. Gertler (eds.), The New Industrial Geography. Regions, Regulations and Institutions. Cheltenham-Lym: Routlege.
May, J., Wiedermann, K., Śleszyński, P. (2020). The role of the manufacturing industry in shaping the economic base and functions of urban settlements in Łódzkie Voivodeship (Poland). Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 34, 4, 55–78.
Otola, I., Skowron-Grabowska, B. (2006). Centra logistyczne a działalność jednostek samorządu terytorialnego. W: T. Markowski (red. nauk.), Rola centrów logistycznych w rozwoju gospodarczym i przestrzennym. Warszawa: Biuletyn PAN. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju.
Pakuła, L. (1992). Postępy restrukturyzacji przemysłu w wybranych gałęziach okręgu górnośląskiego, częstochowskiego i bielskiego. Folia Geographica. Series Geographica – Oeconomica, XXIV, 37–51.
Pakuła, L. (1997). Zmiany strukturalne i proces transformacji Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Zeszyty Naukowe IGiPZ PAN, VI, 46, 53–93.
Pakuła, L. (2003). Tendencje restrukturyzacji przemysłu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego w dobie transformacji. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 6, 59–66.
Pawłowski, K. (2007). Uczelnia IV generacji jako kreator rozwoju lokalnego i regionalnego. Publikacje Wyższej Szkoły Biznesu – National-Louis University Nowy Sącz, 17–33.
Piore, M.J., Sable, C. (1984). The Second Industrial Divide. New York: Basic Books.
Poniatowska-Jaksch, M. (1998). Strefa podmiejska jako środowisko lokalizacji przedsiębiorstw przemysłowych (na przykładzie województwa stołecznego warszawskiego). W: K. Kuciński (ed.), Współczesne uwarunkowania lokalizacji przemysłu w Polsce. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, 141–162
Porter, M.E. (1990). The competitive advantage of nations. London: Macmillan.
Pukowska-Mitka, M., Tkocz, M. (1992). Restrukturyzacja górnictwa węgla kamiennego w województwie katowickim. Geografia przemysłu w warunkach nowego systemu gospodarowania. Kraków: Komisja Geografii Przemysłu PTG, 140–154.
Rachwał, T., Wiedermann, K. (2008). Multiplier effects in regional development: The case of the motor vehicle industry in Silesian voivodeship (Poland). Quaestiones Geographicae, 27B, 1, 67–80.
Rachwał, T., Wiedermann, K., Kilar, W. (2008a). Changes in differentiation of Polish regions’ industrial potential within the European Union. In: K. Czapiewski, T. Komornicki (ed.), New functions of rural and industrial space in central and eastern Europe. Warsaw: Institute of Geography and Spatial Organization – Polish Academy of Sciences, Academic Division Polish Geographical Society, 145–158.
Rachwał, T., Wiedermann, K., Kilar, W. (2008b). Wydajność i koszty pracy jako czynniki konkurencyjności przemysłu regionów Polski w Unii Europejskiej w ujęciu regionalnym. W: D. Ilnicki, K. Janc (red.), Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych, Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego UW, 79–89.
Rachwał, T. (2012). Innowacyjność przedsiębiorstw przemysłowych jako czynnik rozwoju miast. W: Z. Makieła, A. Szromnik (red.), Miasto innowacyjne. Wiedza – Przedsiębiorczość Marketing. Warszawa: KPZK PAN, 135–152.
Riley, R., Tkocz, M. (1998). Coal mining in Upper Silesia under communism and capitalism. European Urban and Regional Studies, 5, 3, 217–235.
Riley, R., Tkocz M. (1999). Local responses to changed circumstances: Coalmining in the market economy in Upper Silesia, Poland. GeoJurnal, 48, 279–290.
Rokicka, E. (2012). Kapitał ludzki – sens teoretyczny. W: P. Starosta (red.), Zróżnicowanie zasobów kapitału ludzkiego i społecznego w regionie łódzkim. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Rudewicz, J. (2016). Zmiany kierunków użytkowania gruntów ze szczególnym uwzględnieniem terenów przemysłowych w wielkich miastach Polski i ich otoczeniu w latach 2005 i 20092014. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego [Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society], 30(2), 122–141.
Scott, A.J. (1985). Location processes, urbanization, and territorial development: an exploratory essay. Environment and Planning A, 17(4), 479–500.
Sikorski, D. (2020). Wpływ procesów relokacji podmiotów przemysłowych na dynamikę zmian rozmieszczenia działalności produkcyjnej we Wrocławiu i w strefie podmiejskiej w latach 2008–2016. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego [Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society], 34(4), 79–95. doi: https://doi.org/10.24917/20801653.344.5
Simmie, J. (2005). Innovation and Space: A Critical Review of the Literature. Regional Studies, 39, 789–804.
Sobala-Gwosdz, A. (2005). Ośrodki wzrostu i obszary stagnacji w województwie podkarpackim. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sokołowski, D. (2008). Baza ekonomiczna większych miast w Polsce w okresie transformacji systemowej. Przegląd Geograficzny, 80, 2, 245–266.
Sombart, W. (1907). Der BegriffStadt und das Wesen der Städtebildung. Archiv für Sozialwissenschaft Und Sozialpolitik, 225, 1–9.
Stanienda, J. (2011). Determinants of development of business activity zones. Zeszyty Naukowe MWSE w Tarnowie, 1(17), 255–256.
Storper, M. (1987). Big structures, small events, and large processes in economic geography. Environment and Planning A, 20, 165–185.
Strategia Rozwoju Gminy Wieliczka na lata 2007–2015. (2007). Wieliczka, 40.
Stryjakiewicz, T. (1999). Adaptacja przestrzenna przemysłu w Polsce w warunkach transformacji. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Śleszyński, P., Wiedermann, K. (2020). Studium szacunku liczby i struktury pracujących oraz bazy ekonomicznej miast w Polsce. Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society, 34(4), 184–205.
Tkocz, M. (2001). Restrukturyzacja przemysłu regionu tradycyjnego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Walker, R. (1988). The geographical organization of production-systems. Environment and Planning D: Society and Space, 6(4), 377–408.
Wiedermann, K. (2006). Czynniki i skutki rozwoju przemysłu motoryzacyjnego w skali lokalnej i regionalnej na przykładzie województwa śląskiego. Instytut Geografii i GP UJ (rozprawa doktorska).
Wiedermann, K. (2008). Koncepcja efektów mnożnikowych w wyznaczaniu wpływu przedsiębiorstw na otoczenie społeczno-gospodarcze. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 11, 98–106.
Wiedermann, K. (2016). Współczesne modele uprzemysłowienia a kształtowanie się struktur społecznych i gospodarczych. Poziom międzynarodowy regionalny lokalny. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Wielicka Strefa Aktywności Gospodarczej. Raport dla Urzędu Miasta i Gminy w Wieliczce. (2016). PM Doradztwo Gospodarcze sp. z o.o. Kraków, 65.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
