Funkcjonowanie górnictwa węgla kamiennego w gospodarce opartej na wiedzy

Autor

  • Arkadiusz Heder Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katedra Geografii Ekonomicznej
  • Maria Tkocz Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katedra Geografii Ekonomicznej

DOI:

https://doi.org/10.24917/20801653.21.5

Słowa kluczowe:

górnictwo węgla kamiennego, gospodarka oparta na wiedzy innowacyjność, edukacja, klaster

Abstrakt

Górnictwo węgla kamiennego dzięki działaniom restrukturyzacyjnym stało się branżąosiągającą ostatnio dodatni wynik finansowy. Obecnie stoi przed wyzwaniem konkurencyjnościna arenie międzynarodowej, zwłaszcza że Polska jest największym producentem węgla kamiennegow Unii Europejskiej, ale stanowi to zaledwie 1,1% produkcji światowej (2011). Jedną z wielkichszans dla jego dalszego rozwoju jest wdrożenie zasad gospodarki opartej na wiedzy, polegającej nagenerowaniu innowacyjnych pomysłów, takich, które po wprowadzeniu przynoszą zyski materialnelub społeczne. Rozwój gospodarki opartej na wiedzy w tradycyjnej gałęzi przemysłu, jakim jest górnictwowęgla kamiennego jest odpowiedzią na wzrost konkurencji światowej i próbą dostosowaniajej do wymagań rynku światowego. Wdrożenia GOW w górnictwie jest ważnym zadaniem z wieluwzględów. Po pierwsze przyczyni się do unowocześnienia procesu wydobycia, produkcji i organizacjia w związku z tym do obniżenia kosztów produkcji oraz utrzymania działalności przez współpracę z jednostkami naukowo-badawczymi, instytucjami otoczenia biznesu, organizacjami samorządowymi.Wprowadzenie nowoczesnych technologii doprowadzi również do poprawy stanu środowiska. Po drugienastąpi przepływ kapitału ludzkiego czy przyciąganie nowych przedsiębiorstw, przez współpracęfirm skupionych w branży górniczej - takie posunięcie wpłynie na skuteczniejsze zarządzanie i wymianędoświadczeń. Wszystkie te działania przyczynią się do stworzenia większej konkurencyjności narynku międzynarodowym. Według definicji OECD gospodarka oparta na wiedzy (GOW) nakierowanajest na tworzenie, traktowane jako produkcja oraz dalsze przekazywanie, czyli dystrybucja oraz praktycznewykorzystanie wiedzy i informacji.Nasuwa się pytanie, czy przedstawione powyżej podstawy gospodarki opartej na wiedzy są wdrażanew górnictwie węgla kamiennego w Polsce? W pracy przedstawiono różnorodne formy współpracyz jednostkami naukowo-badawczymi oraz instytucjami otoczenia biznesu.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Biogramy autorów

Arkadiusz Heder - Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katedra Geografii Ekonomicznej

Arkadiusz Heder, mgr geografii, doktorant w Katedrze Geografii Ekonomicznej Uniwersytetu Śląskiego. Jego zainteresowania dotyczą gospodarki przestrzennej, rozwoju lokalnego i regionalnegomiast oraz przemian funkcjonalnych w miastach górniczych.

Maria Tkocz - Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katedra Geografii Ekonomicznej

Maria Tkocz, dr hab., profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Śląskiego, Wydział Nauk o Ziemi.Doktor habilitowany Nauk o Ziemi w zakresie geografii, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Śląskiego, kierownik Zakładu Gospodarki Przestrzennej. Specjalizuje się w zakresie geografii ekonomicznej,zwłaszcza geografii przemysłu, miast, turystyki oraz gospodarki przestrzennej. Jest autorem ponad 100 publikacji, w tym czterech monografii.

Bibliografia

Borowiec, M. (2008). Kształcenie na poziomie akademickim jako czynnik przygotowania kadr dla przemysłu województwa podkarpackiego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 10, 245–266.

Borowiec, M., Dorocki, S., Jenner, B. (2009). Wpływ zasobów kapitału ludzkiego na kształtowanie społeczeństwa informacyjnego i innowacyjność struktur przemysłowych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 13, 95–121.

Brodzicki, T., Szultka, S. (2002). Koncepcja klastrów a konkurencyjność przedsiębiorstw. Organizacja i Kierowanie, 4(110), 1–14.

Chojnicki, Z. (2003). Polska na ścieżce rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Podejście regionalne. Przegląd Geograficzny, 74, 1, 23–39.

Dawidko, P. (2012). Biotechnologiczne spółki spin-off Uniwersytetu Jagiellońskiego jako mechanizm transferu technologii. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 20, 95–107.

Dworak, E. (2012). Gospodarka oparta na wiedzy w Polsce. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Gierańczyk, W. (2012). Kapitał ludzki w przemyśle jako źródło przewagi konkurencyjnej w państwach Unii Europejskiej. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 19, 28–44.

Grudzewski, W., Hejduk, I. (2004). Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwach. Warszawa: Difin.

Kamińska, W. (2011). Kapitał ludzki i społeczny na obszarach wiejskich w Polsce. Przykład województwa świętokrzyskiego. Kielce: Instytut Geografii Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego.

Kilar, W. (2009). Koncentracja przestrzenna światowych firm informatycznych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 12, 97–108.

Kukliński, A. (red.) (2001). Gospodarka oparta na wiedzy: wyzwanie dla Polski XXI wieku. Warszawa: Komitet Badań Naukowych.

Magda, R., Franik, T. (2011). Komputerowo zintegrowane zarządzanie. Wybrane aspekty zarządzania wiedzą w procesie projektowania parametrów pól eksploatacyjnych w kopalniach węgla kamiennego. Komputerowo zintegrowane zarządzanie, t. 2. Opole: Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją.

Majer, M., Nowak, K. (2011). Rynek edukacji pozaszkolnej dla górnictwa węgla kamiennego – opinie odbiorców usług. Górnictwo i Środowisko, Prace Naukowe GIG, 3, 61–72.

Melich-Iwanek, K. (2010). Gospodarka zasobami ludzkimi w górnictwie węgla kamiennego – studium ekonometryczno-statystyczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.

Napieraj, A., Sukiennik, M. (2012). Zarządzanie wiedzą w aspekcie tworzenia zintegrowanych syste¬mów zarządzania przedsiębiorstwem górniczym. W: R. Knosal (red.), Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji. Opole: Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa, 536–547.

Olszak, M., Ziemba, E. (red.) (2010). Kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy w świetle śląskich uwarunkowań regionalnych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.

Porter, M.E. (2001). Porter o konkurencji. Warszawa: PWE.

Repetowski, R. (2008). Rola innowacji w funkcjonowaniu przedsiębiorstw przemysłowych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 10, 173–187.

Świdurska, A. (2009). Kształtowanie się przemysłu wysokiej techniki w Polsce. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 13, 56–67.

Szultka, S. (2004). Klastry. Innowacyjne wyzwanie dla Polski. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.

Szymańska, A.I. (2011). Implementacja systemu TQM w podnoszeniu pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa przemysłowego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17, 243–260.

Tkocz, M. (2006). Efekty restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w Polsce. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 9, 9–28.

Tkocz, M. (2007). Zmiany funkcjonowania górnictwa węgla kamiennego w Polsce po roku 1989. Acta Geographia Silesiana, WNoZ UŚ, 2, 51–58.

Tkocz, M., Heder, A. (2012). Działalność innowacyjna upadającej branży przemysłowej na przykładzie górnictwa węgla kamiennego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 20, 243–260.

Turek, M., Jonek-Kowalska, I., Ganszczyk, Z. (2011). Determinanty innowacyjności w przedsiębiorstwach górniczych. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie, Politechnika Śląska, 55, 159–172.

Wilczyński, P. (2012). Innowacje w zbrojeniach i obronności jako katalizator przemian technologicznych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 12, 124–133.

Witkowska, J., Wysokińska, Z. (2006). Umiędzynarodowienie małych i średnich przedsiębiorstw a proces integracji europejskiej. Aspekty teoretyczne i empiryczne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Zioło, Z. (2009). Rola przemysłu w procesie kształtowania społeczeństwa informacyjnego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 13, 11–20.

Zioło, Z. (2012). Miejsce innowacyjności w kształtowaniu procesów rozwoju gospodarczego układów przestrzennych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 20, 9–32.

Zioło, Z., Rachwał, T. (red.) (2008). Procesy transformacji układów przestrzennych przemysłu na tle zmieniającego się otoczenia. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.

Zioło, Z., Rachwał, T. (red.) (2009). Funkcje przemysłu w kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.

Zioło, Z., Rachwał, T. (red.) (2012). Wpływ innowacyjności na zmiany gospodarki w układach przestrzennych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.

Brodzicki, T., Tamowicz, P. (2008). Propozycja instrumentu służącego zwiększeniu stopnia trans¬feru wiedzy i technologii w ramach inicjatyw klajstrowych. Opracowanie na zlecenie Instytutu Technologii Eksploatacji, Gdańsk–Radom, 3–13. Pozyskano z: http://www.mg.gov.pl/NR/rdon¬lyres/79426B48-A8A9-4865-B28E-996FB30BBE39/52828/Ekspertyzainstrumentklastry.pdf.

Kukliński, A. (2005). Gospodarka oparta na wiedzy (G.O.W.) jak nowy paradygmat trwałego rozwoju (materiał z konferencji). Warszawa–Nowy Sącz, 1–16. Pozyskano z: http://www.instytut.info/ images/stories/konferencje/01_seminarium/Kuklinski.pdf.

OECD – Word Bank Institute Document. (2000). Korea and the Knowledge-Based Economy. Making the Transition. Paris. Pozyskano z: http://www.wds.worldbank.org/servlet/WDSContentServer/ WDSP/IB/2000/08/14/000094946_0007210532051/Rendered/PDF/multi_page.pdf.

Centrum Innowacji i Transferu Technologii Politechniki Śląskiej (CITT). (2012, 20 grudnia). Pozy-skano z: http://www.citt.polsl.pl/O_nas.

Innowacyjny Śląski Klaster Czystych Technologii Węglowych. (2012, 17 grudnia). Pozyskano z: http://coal.silesia.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=12&Itemid=27.

Katowicki Holding Węglowy. (2012, 29 grudnia). Spółka szkoleniowa Spółka z. o.o Pozyskano z: http://www.khw.pl/?d=211.

Konsorcjum Naukowo-Przemysłowe „Zgazowanie Węgla”. (2012, 15 grudnia). Pozyskano z: http:// www.zgazowaniewegla.agh.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=109&Ite¬mid=50&lang=pl.

Malec, M. (2012, 16 grudnia). Powstanie klastra maszyn górniczych. Pozyskano z: http://www.klas¬termg.eu/.

PAP, wnp.pl portal gospodarczy. (2012, 7 sierpnia). Pozyskano z: http://gornictwo.wnp.pl/metan-z-ko¬palni-staszic-posluzy-do-produkcji-pradu-i-ciepla,176070_1_0_0.html.

Śląski Klaster Rewitalizacji i Technologii Środowiskowych. (2012, 14 grudnia). Pozyskano z: http:// www.revitaklaster.pl/tasks,9.html.

Wdrożenie Asseco Safo ERP w kopalni węgla LW Bogdanka. (2012, 15 grudnia). Pozyskano z: http:// www.assecobs.pl/en/references/case-studies/wdrozenie-asseco-safo-erp-w-kopalni-wegla-lw¬-bogdanka.

Zintegrowany system zarządzania zagrożeniami w kopalniach – koncepcja rozwiązania. (2012, 16 grud-nia). Pozyskano z: http://www.wnp.pl/artykuly/zintegrowany-system-zarzadzania-zagrozeniami¬-w-kopalniach-koncepcja-rozwiazania,4417_0_0_3_0.html.

Pobrania

Opublikowane

2013-11-21

Jak cytować

Heder, A., & Tkocz, M. (2013). Funkcjonowanie górnictwa węgla kamiennego w gospodarce opartej na wiedzy. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 21, 78–93. https://doi.org/10.24917/20801653.21.5

Inne teksty tego samego autora