Perspektywy upadłości konsumenckiej w Polsce w kontekście zmian ekonomiczno-prawnych
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.313.10Słowa kluczowe:
nadmierne zadłużenie, ochrona konsumenta, umowy kredytowe, upadłość konsumenckaAbstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie istoty i wielkości zjawiska nadmiernego zadłużenia gospodarstw domowych oraz ocena możliwości oddłużenia w ramach upadłości konsumenckiej. Rozważania podjęte w artykule koncentrują się na pojęciu, miarach, przyczynach i konsekwencjach nadmiernego zadłużenia. Nowelizacja prawa upadłościowego stworzyła od 2015 roku szerszy dostęp do upadłości konsumenckiej. Tekst stanowi próbę odpowiedzi na następujące pytania:
-Kiedy występuje nadmierne zadłużenie?
-Jakie są przyczyny i konsekwencje nadmiernego zadłużenia?
-W jaki sposób nowelizacja ustawy o upadłości konsumenckiej zmieniła sytuację konsumentów w relacjach z bankami?
-Jakie środki prewencyjne i naprawcze powinny zostać podjęte, aby zmniejszyć ryzyko nadmiernego zadłużenia gospodarstw domowych? Artykuł opiera się na danych zastanych, aktach prawnych oraz aktualnej literaturze przedmiotu. Wnioski zawarte w artykule określają wpływ zmian prawnych na możliwość poprawy sytuacji finansowej gospodarstw domowych oraz wynikające z tych zmian konsekwencje dla systemu ochrony konsumenta. Artykuł zawiera także rekomendacje dotyczące rozwiązań podnoszących poziom bezpieczeństwa konsumenta na rynku kredytowym, opartych na edukacji konsumentów.Downloads
Metrics
Bibliografia
Białczyńska-Biały, M. (2012). Ewolucja polityk konsumenckich w Polsce po 1989 r. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Bludnik, I., Czernik, K., Jurek, M., Marszałek, P. (2015). Mapa edukacji finansowej. V edycja. Warszawa: Związek Banków Polskich, Polska Izba Ubezpieczeń.
Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej. (2016). Pozyskano z http://www.coig.com.pl/ 2016-upadlosc-konsumencka-lista_osob.php
Dąbrowska, A. (2012). Konsument na rynku usług bankowych. W: A. Dąbrowska, M. Janoś-Kreslo (red.). Ochrona konsumentów na rynku usług bankowych i telekomunikacyjnych. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 22–25.
Dąbrowska, A. (2013). Ochrona i edukacja konsumentów na wybranych rynkach usług. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Dąbrowska, A., Bylok, F., Janoś-Kresło, M., Kiełczewski, D., Ozimek, I. (2015). Kompetencje konsumentów. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Dąbrowska, A., Janoś-Kresło, M., Ozimek, I. (2005). Ochrona i edukacja konsumentów we spółczesnej gospodarce rynkowej. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Gafrikova, V. (2016). Koszty kredytu konsumenckiego w świetle regulacji prawnych. Przedsiębiorstwo Przyszłości, 4(29), 60–75.
Garncarczyk, J., Mocek, M., Skikiewicz, R. (2014). Zachowania gospodarstw domowych na rynku usług finansowych w warunkach zmiennej koniunktury. Warszawa: CeDeWu.pl.
Gębski, Ł. (2013). Nadmierne zadłużenie gospodarstw domowych – problem finansowo-prawny czy społeczny? Gospodarka Narodowa, 4(260), 83–108.
Infodług. Ogólnopolski raport o zaległym zadłużeniu i niesolidnych dłużnikach. 32 edycja 2016 (2016, 10 grudnia). Warszawa: BIG InfoMonitor S.A. Pozyskano z https://www.big.pl/download/ raporty/raport_infodlug_32_edycja_2016_06.pdf
Knehans-Olejnik, A.M. (2015). Ochrona i edukacja konsumentów na rynku kredytów hipotecznych i konsumpcyjnych. Warszawa; DeCeWu.pl.
Lissowska, M. (2010). Polityka konsumencka – podstawy teoretyczne, cele i narzędzia. Gospodarka Narodowa, 10, 57–77.
Małecki, W. (2014). Przemiany sektora bankowego i ich konsekwencje. Ekonomista, 4, 467–487.
Nowak, P. (2003). Ochrona konsumenta w warunkach asymetrii informacji. Zeszyty Naukowe AE, 594, 91–100.
Nowak, P. (2016). Bezpieczeństwo ekonomiczne konsumenta na rynkach usług finansowych. W: A. Piędel, J. Pomiankiewicz, A. Żebrowski (red.). Współczesne aspekty bezpieczeństwa państwa. Warszawa: Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa i Ochrony im. Marszałka Józefa Piłsudzkiego w Warszawie / Wydział Zamiejscowy w Nisku, 332–340.
Parabank (2017, 7 lipca). Pozyskano z https://www.nbportal.pl/slownik/pozycje-slownika/parabank.
Raport o sytuacji banków w 2015 r. (2016). Warszawa: Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. Pozyskano z http://www.knf.gov.pl/opracowania/sektor bankowy/ raporty i opracowania/ publikacje sektora bankowego/indeks.html
Rekomendacja S dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie, KNF (2013, czerwiec) (2016, 10 grudnia). Pozyskano z http:// www.knf.gov.pl/Images/Rekomendacja_S_18_06_2013%2E_tcm75-34880.pdf
Rekomendacja T dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych, KNF (2010, luty) (2016, 10 grudnia). Pozyskano z https://www.knf.gov.pl/Images/Rekomendacja%20T_tcm75-18474.pdf
Rekomendacja T dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych, KNF (2013, luty) (2016, 10 grudnia). Pozyskano z http://www.knf.gov.pl/Images/RekomendacjaT_tcm75-33586.pdf
Sługocka-Krupa, E. (2014). Ochrona konsumentów na rynku usług kredytowych – wybrane problemy.W: M. Gancarz, E. Sługocka-Krupa (red.). Ochrona konsumentów i jej współczesne wyzwania. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 297–315.
Świecka, B. (2008). Bankructwa gospodarstw domowych. Perspektywa ekonomiczna i społeczna. Warszawa: Difin.
Świecka, B. (2009). Niewypłacalność gospodarstw domowych. Przyczyny – skutki – przeciwdziałanie. Warszawa: Difin.
Ustawa z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. z 2009 r. nr 175, poz. 1361, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 23 marca 2017 roku o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz.U. z 2017 r. poz. 819)
Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r. poz. 978).
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 roku o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1357).
Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1306).
Wałęga, G. (2013). Kredytowanie gospodarstw domowych. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).