Miasta na prawach powiatu z rozwiniętym przemysłem jako lokalne ośrodki rozwoju na obszarach peryferyjnych polskich regionów
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.334.13Słowa kluczowe:
miasta na prawach powiatu, obszary peryferyjne województw, przemysł, strategie rozwojuAbstrakt
Najwięcej czynników rozwoju posiadają duże miasta, a zwłaszcza obszary metropolitalne.
Pojawiają się pytania: 1) Czy i jakie czynniki rozwoju są na obszarach peryferyjnych województw (czyli poza
obszarami funkcjonalnymi miast wojewódzkich)? 2) Czy motorem rozwoju tych obszarów mógłby być przemysł? Pytania te mają związek z dyskusją na temat reindustrializacji Unii Europejskiej i roli Polski w tym procesie. Niniejsze opracowanie ma przynajmniej częściowo odpowiedzieć na powyższe pytania. Przedmiotem badań były miasta na prawach powiatu na obszarach peryferyjnych województw, a celem - sprawdzenie:
1) jaki jest poziom rozwoju przemysłu w tych miastach,
2) czy specyficzne czynniki rozwoju i ich kombinacje są zauważane i wykorzystywane w strategiach rozwoju miast. Jako metody badawcze zastosowano: analizy statystyczne wskaźników, analizy kartograficzne oraz analizy strategii rozwoju 11 miast. Stwierdzono, że specyficzne czynniki rozwoju, a tym bardziej ich kombinacje, w większości badanych strategii nie są właściwie rozpoznawane, eksponowane i wykorzystywane.
Downloads
Metrics
Bibliografia
Ackoff, R. (1993). Zarządzanie w małych dawkach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bank danych lokalnych GUS (2019, 31 marca). Pozyskano z https//bdl.stat.gov.pl/BDL/start
Chądzyńska, E. (2013). Kierunki rozwoju wybranych małych miast dolnośląskich w okresie 1995–2008. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio‑Oeconomica, 15, 305–317.
Chądzyński, J., Nowakowska, A., Przygodzki, Z. (2007). Region i jego rozwój w warunkach globalizacji. Łódź: CeDeWu.
Chrzanowska, M., Drejerska, N. (2016). Bezrobocie w polskich regionach z perspektywy autokorelacji przestrzennej. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 103(3), 101–116.
Domański, R. (2006). Gospodarka przestrzenna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dorocki, S. (2013). Regional Differentiation in the Development of French Towns –Quantitative Analysis. Barometr Regionalny, 3(29), 13–31.
Dorocki, S., Boguś, M., Jastrzębski, J.P. (2014). Rozwój biotechnologii w miastach wybranych krajów Unii Europejskiej. Studia Miejskie, 13, 107–119.
Dziewoński, K. (1967). Baza ekonomiczna i struktura funkcjonalna miast: Studium rozwoju pojęć, metod i ich zastosowań. Prace Geograficzne, 65.
Gierańczyk, W. (2006). Restrukturyzacja przestrzeni przemysłowej wybranych miast woj. kujawsko‑pomorskiego w okresie transformacji ustrojowej. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 9, 62–72.
Grosse, T.G. (2007). Wybrane koncepcje teoretyczne i doświadczenia praktyczne dotyczące rozwoju regionów peryferyjnych. Studia Regionalne i Lokalne, 8(27), 27–49.
Grzeszczak, J. (1998). Przesunięcie „miasto‑wieś” w przemyśle krajów Unii Europejskiej. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk.
Gwosdz, K. (2012). Baza ekonomiczna i specjalizacja funkcjonalna miast konurbacji katowickiej po dwu dekadach transformacji. Acta Geographica Silesiana, 11, 15–29.
Jażewicz, I. (2005). Przemiany społeczno‑demograficzne i gospodarcze w małych miastach Pomorza Środkowego w okresie transformacji gospodarczej. Słupskie Prace Geograficzne, 2, 71–79.
Jewtuchowicz, A. (2016). Terytorium i terytorializacja w europejskiej polityce rozwoju regionalnego. Studia Prawno-Ekonomiczne, 98, 221–235.
Kiniorska, I. (2010). Zmiany społeczno‑gospodarcze w małych miastach województwa świętokrzyskiego. W: Transformacja funkcji miejskich w ośrodkach lokalnych, 183–195.
Krystowski, K. (2017) (2019, 31 marca). Reindustrializacja Europy zaczyna się w Polsce. Pozyskano z https://wpolityce.pl/polityka/367174-reindustrializacja-europy-zaczyna-sie-w-polsce.
Kudłacz, T. (2008). Rozwój lokalny. W: J. Hausner (red.). Ekonomia społeczna i rozwój. Kraków: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej UE, 105–123.
Kwiatek‑Sołtys, A. (2000). Miejsce przemysłu w strukturze funkcjonalnej małych miast regionu krakowskiego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 1,89–95.
Kwiatek‑Sołtys, A. (2004). Małe miasta województwa małopolskiego w okresie transformacji systemowej. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Majchrzak, J. (2013). Reindustrializacja Unii Europejskiej szansą rozwoju przemysłu chemicznego w Polsce. Chemik, 3(67), 175–176.
Płaziak, M., Rachwał, T. (2015). „Przedsiębiorczy region” – zarys koncepcji w świetle analizy roli przedsiębiorczości w krajowej strategii rozwoju regionalnego. Przedsiębiorczość – Edukacja, 11, 37–49.
Rajman, J. (1983). Funkcje miast karpackich, Folia Geographica ser. Geographica‑Oeconomica, 15, 39–50.
Ratajczyk, A. (2017) (2019, 31 marca). Reindustrializacja Europy zaczyna się w Polsce? Gospodarka / Wiadomość. Pozyskano z https//niezalezna.pl/209006-reindustrializacja-europy-zaczyna-sie-w-polsce
Rydz, E., Jażewicz, I. (2002). Przemiany strukturalne przemysłu na przykładzie małych miast Pomorza Środkowego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 3, 71–86.
Rynio, D. (2012). Małe miasta przemysłowe w gospodarce postindustrialnej (studium przypadku). Studia Ekonomiczne Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 92, 136–147.
Słodczyk, J. (2000). Rola funkcji przemysłowej w miastach regionu opolskiego w świetle struktury osób pracujących. W: J. Słodczyk (red.). Społeczne, gospodarcze i przestrzenne przeobrażenia miast. Opole: Uniwersytet Opolski, 187–200.
Sofuł, A. (2014) (2019, 31 marca). Reindustrializacja w Europie – od wizji po strategię. Pozyskano z https://www.wnp.pl/gornictwo/reindustrializacja-w-europie-od-wizji-po-strategie,223257.html
Sołtys, J. (2013). Małe miasta z funkcją przemysłową w aktywizacji obszarów peryferyjnych północnej Polski. Studia Ekonomiczne, 144, 33–46.
Strategia rozwoju Bielska‑Białej do 2020 roku (2012a). Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XX/496/2012 Rady Miejskiej w Bielsku‑Białej z dnia 26 czerwca 2012 r.
Strategia rozwoju miasta Częstochowa 2030+ (2016). Załącznik do Uchwały Nr 435.XXXII Rady Miasta Częstochowy z dnia 1 grudnia 2016 r.
Strategia rozwoju miasta Kalisza na lata 2014–2024 (2014). Kalisz: Rada Miasta Kalisza.
Strategia rozwoju miasta Krosna na lata 2014–2022 (2014). Załącznik do Uchwały Nr LXIV/1470/14 Rady Miasta Krosna z 7 listopada 2014 r.
Strategia rozwoju miasta Ostrołęki do roku 2020 (2012b). Załącznik do Uchwały Nr 246/XXI/2012 Rady Miasta Ostrołęki z dnia 23 lutego 2012 r. w sprawie przyjęcia strategii rozwoju miasta Ostrołęki do roku 2020 r.
Strategia rozwoju miasta Tarnów 2020 aktywny, komfortowy, silny (2011). Załącznik do uchwały Nr XI/111/2011 Rady Miejskiej w Tarnowie z dnia 30 czerwca 2011 r.
Strategia rozwoju miasta Włocławek 2020+ (2014). Załącznik do uchwały nr XLI/26/2014 Rady Miasta Włocławek. Włocławek: Urząd Miasta Włocławek.
Strategia rozwoju Nowego Sącza 2020+: Serce subregionu sądeckiego (2015). Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XIX/209/ 2015 Rady Miasta Nowego Sącza z dnia 29 grudnia 2015 r.
Strategia zintegrowanego i zrównoważonego rozwoju Jaworzna na lata 2001–2020 (2007). Załącznik do Uchwały nr IX/85/2007 Rady Miejskiej w Jaworznie z dnia 31 maja 2007. Jaworzno; Rada Miejska w Jaworznie, Prezydent Miasta Jaworzno.
Strategia zrównoważonego rozwoju miasta Łomża do 2020 roku (2007). Łomża: Rada Miejska Łomży, Prezydent Miasta Łomża.
Strategia zrównoważonego rozwoju Wałbrzycha do 2020 roku (2014). Załącznik do Uchwały nr LXIII/645/2014 Rady Miejskiej Wałbrzycha z dnia 17 czerwca 2014 r.
Suchta, J., Drońska, A., Cellmer, A. (2007). Rola dużych i średnich miast województwa warmińsko‑mazurskiego w procesie rozwoju regionu. Acta Scientiarum Polonorum, 6(1), 5–20.
Sztando, A. (2017). Ponadlokalna perspektywa zarządzania strategicznego rozwojem lokalnym na przykładzie małych miast. Wrocław: Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.
Szymańska, D., Grzelak‑Kostulska, E. (2005). Problematyka małych miast w Polsce w świetle literatury. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk, 220, 37–51.
Śleszyński, P. (2013). Delimitacja miejskich obszarów funkcjonalnych stolic województw. Przegląd Geograficzny, 85(2), 173–197.
Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z 6 grudnia 2006 r. (Dz.U. z 2006 r. nr 227, poz. 1658, z późn. zm.).
Wasilewska, M. (2017) (2019, 31 marca). UE: Strategia dotycząca polityki przemysłowej. Pozyskano z https//publicystyka.ngo.pl/ue-strategia-dotyczaca-polityki-przemyslowej
Zaucha, J., Brodzicki, T., Ciołek, D., Komornicki, T., Mogiła, Z., Szlachta, J., Zaleski, J. (2015). Terytorialny wymiar wzrostu i rozwoju. Warszawa: Difin.
Zioło, Z. (2012). Miejsce innowacyjności w kształtowaniu procesów rozwoju gospodarczego układów przestrzennych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 20, 9–32.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).