Modele biznesu w sharing economy w kontekście grup społecznościowych działających w cyberprzestrzeni
DOI:
https://doi.org/10.24917/20801653.353.4Słowa kluczowe:
ekonomia współdzielenia; grupy internetowe, grupy społecznościowe, modele biznesu, obserwacja bierna, obserwacja uczestnicząca ukryta, platformy internetowe, sharing economyAbstrakt
Idea sharing economy wiąże się z udostępnianiem dóbr, informacji bądź umiejętności przez określone osoby innym osobom na zasadach non profit, profit lub barteru przy wykorzystaniu przystosowanych do tego celu wirtualnych narzędzi. Przedsięwzięcia podejmowane w tym obszarze charakteryzują się dużym zróżnicowaniem, które ma swoje odzwierciedlenie w różnych sposobach klasyfikacji modeli biznesu sharing economy. Przyjmując jako kryterium klasyfikacji owych modeli obszary współdzielenia, można wyszczególnić cztery ich kategorie: recyrkulacja towarów, zwiększenie wykorzystania aktywów trwałych, wymiana usług oraz udostępnienie aktywów wytwórczych. Wspomniane kryterium i oparta na nim klasyfikacja stały się podstawą dalszych analiz i badań empirycznych. Celem niniejszego artykułu była analiza specyfiki funkcjonowania grup wirtualnych działających w ramach portali społecznościowych umożliwiająca potwierdzenie postawionej na wstępie tezy, zgodnie z którą: wirtualne grupy, pełniąc podobne funkcje jak platformy internetowe sharing economy, działają w oparciu o określone modele biznesowe, z tą różnicą, że nie pobierają opłat za dostęp i umożliwianie tworzenia się relacji między partnerami transakcji. W artykule podjęto również próbę identyfikacji kluczowych cech modeli biznesu sharing economy charakterystycznych dla grup społecznościowych działających w cyberprzestrzeni. W badaniach zastosowano metodę triangulacji (analiza literatury przedmiotu, obserwacja bierna i obserwacja uczestnicząca ukryta).
Downloads
Metrics
Bibliografia
Babbie, E. (2003). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Chomczyński, P. (2006). Wybrane problemy etyczne w badaniach. Obserwacja uczestnicząca
ukryta. Przegląd Socjologii Jakościowej, 2(1), 68–87.
Ciesielska, M., Wolanik Boström, K., Öhlander, M. (2012). Obserwacja. W: D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Metody i narzędzia. 2, 41–67.
Cichocki, P., Jędrkiewicz, T., Zydel, R. (2012). Etnografia wirtualna. W: D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Metody i narzędzia. 2, 204–220.
Combe, C. (2006). Introduction to e-business, management and strategy. Amsterdam i in. ButterworthHeinemann.
Doktór, K. (1964). Przedsiębiorstwo przemysłowe. Studium socjologiczne Zakładów Przemysłu Metalowego „Cegielski”. Warszawa: Książka i Wiedza.
Falencikowski T. (2012). Strategia a model biznesu – podobieństwa i różnice. Prace Naukowe Wydawnictwa Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 260, 80–93.
Farrington, A., Robinson, W.P. (1999). Homelessness and strategies of identity maintenance. A participant observation study. Journal of Community & Applied Social Psychology, 9(3),
–194.
Gajdzik, B., Grabowska, S. (2018). Modele biznesowe w przedsiębiorstwach 4.0 – próba identyfikacji założeń użytych do wyznaczenia nowych modeli biznesu. Zarządzanie Przedsiębiorstwem, 21(3), 2–8. doi: 10.25961/ent.manag.21.03.01.
Hammersley, M., Atkinson, P. (2000). Metody badań terenowych. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. Hausner, J., Zmyślony, M. (2015). FIRMA–IDEA – nowe podejście do wartości w biznesie. Sopot: Agencja Artystyczna GAP. Pozyskano z http://www.kulturairozwoj.pl/doki/spis/KIR-0/kir_0-06.pdf (dostęp 14.03.2021).
Johnson, M. (2010). Seizing the white space. Business model innovation for growth and renewal. Boston: Harvard Business School Publishing.
Johnson, M. (2013). Rozwój przez innowacje w modelu biznesowym. Rozmawiał W. Jankowski Harvard Business Review Polska.
Konecki, K.T. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nojszewski, D. (2006). Przegląd modeli e-biznesowych. 1. E-mentor, 5. Pozyskano z http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/17/id/375 (dostęp 18.03.2021).
Osterwalder, A., Pigmeur, Y. (2012). Tworzenie modeli biznesowych, Gliwice: Onepress.
Płaziak, M. (2020). Obserwacja uczestnicząca w badaniach internetowych dotyczących wirtualnych społeczności lokalnych. W: K. Mazurek-Łopacińska, M. Sobocińska (red.), Badania marketingowe w gospodarce cyfrowej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 223–234.
Płaziak, M., Szymańska, A.I. (2019). Preferencje młodych użytkowników przestrzeni miejskiej Krakowa w zakresie wyboru alternatywnych form transportu. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 33(3), 36–57. doi: 10.24917/20801653.333.3
Poniatowska-Jaksch, M. (2013). Sieciowe modele biznesu. W: M. Duczkowska-Piasecka (red.), Model biznesu. Nowe myślenie strategiczne, Warszawa: Difin.
Poniatowska-Jaksch, M. (2016). Modele biznesu w sharing economy. W: M. Poniatowska-Jaksch, R. Sobiecki (red.), Sharing economy (gospodarka współdzielenia), Warszawa: Oficyna
Wydawnicza SGH.
Prus, R., Grills, S. (2003). The Deviant Mystique. Involvements, Realities and Regulation. Westport, CT; London: Preager.
PwC Polska. (2016). (Współ)dziel i rządź! Twój nowy model biznesowy jeszcze nie istnieje. Pozyskano z https://www.pwc.pl/pl/pdf/ekonomia-wspoldzielenia-1-raport-pwc.pdf (dostęp 18.03.2021).
Rude, L. (2016). 4 Keys to a Successful Sharing Economy Business Model. Pozyskano z https://www.text100.com/articles/technology/sucessful-sharing-economy-business-model/ (dostęp 17.03.2016).
Shaughnessy, J.J., Zechmeister, E., Zechmeister, J.S. (2002). Metody badawcze w psychologii. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Schor, J. (2014). Debating the Sharing Economy, Great Transition Initiative. Toward a Transformative Vision and Praxis. Pozyskano z http://www.tellus.org/pub/Schor_Debating_the_Sharing_Economy.pdf (dostęp 18.03.2021).
Szymańska, A.I. (2017). Sharing economy jako nowy trend w zachowaniach konsumentów. Marketing i Rynek, 23(9), 417–425.
Szymańska, A.I. (2018). Zastosowanie modelowania ścieżkowego w badaniu konsumpcji kolaboratywnej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 525, 68–82. doi: 10.15611/pn.2018.525.06.
Szymańska, A.I. (2020). Focus Group Interviews Employed in the Research Analysing Young Adults’ Behaviour on the Market of Alternative Means of City Transport. Prace Komisji
Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 34(3), 84–95. doi: https://doi.org/10.24917/20801653.343.6.
Weill, P., Vitale, M.R. (2001). Place to space, migrating to ebusiness models. Boston, MA: Harvard Business School Press.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).